Μύθοι και αλήθειες για το «άτμισμα»: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τα προϊόντα νέας γενιάς
Είναι τελικά το ηλεκτρονικό τσιγάρο ασφαλέστερο από το κάπνισμα;
Πόσο επικίνδυνο μπορεί να αποδειχθεί ένα υγρό αναπλήρωσης; Υπάρχει κάποια vaping συσκευή που να ενσωματώνει επιστήμη και τεχνολογία αιχμής; Αν και κατά καιρούς δημοσιεύονται διάφορα επιστημονικά άρθρα που επιχειρούν να δώσουν απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα, η σύγχυση γύρω από τη χρήση προϊόντων ατμίσματος δημιουργεί «μύθους» και παρανοήσεις. Πού σταματάει, όμως, η παραπληροφόρηση και πού ξεκινάει η αλήθεια για την καλύτερη εναλλακτική των καπνιστών;
Fake news vs πραγματικότητα
Τις τελευταίες εβδομάδες η ειδησεογραφία κατακλύζεται από αλλεπάλληλες αναφορές για θανάτους ή πολύ σοβαρά προβλήματα υγείας, που συνδέονται με το άτμισμα και το ηλεκτρονικό τσιγάρο. Τα περιστατικά αυτά εγείρουν έντονη ανησυχία σε εκατομμύρια χρήστες, καθώς δημιουργούνται αμφιβολίες σχετικά με το κατά πόσο αυστηρό είναι -εντέλει- το πλαίσιο των υγειονομικών κανονισμών για την κυκλοφορία εναλλακτικών προϊόντων καπνού στην αγορά. Είναι γεγονός ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα πρέπει να τηρούν συγκεκριμένες προδιαγραφές για να θεωρούνται ασφαλή για τον καταναλωτή. Όταν, όμως, η χρήση τους δεν γίνεται με βάση τα ενδεδειγμένα συνοδευτικά προϊόντα, οι συνέπειες μπορεί να αποδειχθούν μοιραίες. Αναζητώντας, λοιπόν, περισσότερες πληροφορίες για τα συγκεκριμένα περιστατικά είναι εύκολο να διαπιστωθεί το «τις πταίει».
Αυτήν τη στιγμή, οι καταναλωτές που έχουν στραφεί σε κάποια συσκευή ατμίσματος, έχουν να επιλέξουν ανάμεσα στα κλειστού και στα ανοιχτού τύπου μοντέλα. Στα κλειστά συστήματα, ο ατμιστής μπορεί να χρησιμοποιεί προ-γεμισμένες κάψουλες με υγρό αναπλήρωσης. Στα ανοιχτά συστήματα, ο χρήστης προσθέτει υγρό στη συσκευή και έχει τη δυνατότητα να αναμείξει τα υγρά αναπλήρωσης που επιθυμεί. Από ότι φαίνεται, το πρόβλημα στα περισσότερα περιστατικά που είδαν πρόσφατα το φως της δημοσιότητας στις ΗΠΑ, σχετίζονται με τη ανάμειξη παράνομων συστατικών και τη χρήση «σπιτικών υγρών» σε συσκευές ανοιχτού τύπου. Αν και αναμένονται ακόμη τα τελικά συμπεράσματα των Αμερικανών Ερευνητών Υγείας, αυτά τα υγρά φαίνεται να περιείχαν THC -μια ψυχοδραστική ουσία της κάνναβης- στην οποία οι χρήστες πρόσθεταν μία επιπλέον χημική ουσία, την οξική βιταμίνη Ε (vitamin e acetate).
Παίρνοντας ως παράδειγμα το προϊόν νέας γενιάς «myblu» της Imperial Tobacco, που κυκλοφορεί εδώ και λίγες ημέρες στην ελληνική αγορά, το υγρό αναπλήρωσης διατίθεται κλειστό μέσα σε ειδικά σχεδιασμένα pods (κάψουλες), τα οποία πληρούν όχι μόνο τις αυστηρές ρυθμιστικές απαιτήσεις αλλά και τις υψηλές προδιαγραφές της κορυφαίας καπνοβιομηχανίας.
«Το myblu είναι μια εναλλακτική επιλογή για όσους ενήλικες καπνιστές επιθυμούν να κάνουν τη μετάβαση σε ένα υψηλής ποιότητας ηλεκτρονικό τσιγάρο που στηρίζεται σε επιστήμη και τεχνολογία αιχμής. Για την παραγωγή του εφαρμόζουμε αυστηρά ποιοτικά πρότυπα, ενώ υποβάλλεται σε πολυάριθμους ελέγχους ασφαλείας. Κάθε συστατικό και υλικό που χρησιμοποιείται υπόκειται σε προσεκτικό τοξικολογικό έλεγχο και αξιολόγηση για την καταλληλόλητά του, ενώ οι κάψουλες είναι προ-γεμισμένες, διασφαλίζοντας ότι το ηλεκτρονικό τσιγάρο, ανταποκρίνεται στις υψηλές προδιαγραφές που έχουμε θέσει», εξηγεί σε δηλώσεις του ο επικεφαλής Επιστημονικών Υποθέσεων της Imperial Brands, Δρ. Grant O’ Connell, επισημαίνοντας παράλληλα «ότι ένας ολοένα αυξανόμενος αριθμός εμπειρογνωμόνων σε ζητήματα δημόσιας υγείας, έχει καταλήξει ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι σημαντικά λιγότερο βλαβερά από τα τσιγάρα».
Τι φανερώνουν τα αποτελέσματα κλινικών μελετών
Σύμφωνα με τους ειδικούς καμία συγκεκριμένη συσκευή ατμίσματος, υγρό αναπλήρωσης ή συστατικό δεν έχει συνδεθεί με τις πνευμονοπάθειες που έχουν ξεσπάσει το τελευταίο διάστημα. Η αιτία του προβλήματος εντοπίζεται σε συσκευές, χύμα υγρά και συστατικά αλλά και ατμοποιητές, που δεν πωλούνται σε νόμιμα καταστήματα. Συν τοις άλλοις, το Κέντρο Ελέγχου & Πρόληψης Ασθενειών της Αμερικής (CDC) έχει ανακοινώσει ότι διερευνά τις συνέπειες της οξικής βιταμίνης Ε, έχοντας παράλληλα στο στόχαστρό του και αλλά διάφορα συστατικά. Αυτός είναι και ο λόγος που εφιστά την προσοχή των καταναλωτών να αποφεύγουν την αγορά προϊόντων αμφιβόλου προέλευσης, καθώς οι ουσίες που περιέχονται σε αυτά είναι άγνωστες, ενώ παράλληλα προειδοποιεί τους πολίτες να μην τροποποιούν τα ηλεκτρονικά τσιγάρου, προσθέτοντας υγρά ή άλλα συστατικά που δεν προέρχονται από τον εκάστοτε κατασκευαστή.
Σημαντικό ρόλο, λοιπόν, για την ασφάλεια του καταναλωτή διαδραματίζει η επιλογή νόμιμων και αξιόπιστων προϊόντων ατμίσματος, από νόμιμα καταστήματα. Εξάλλου, βάσει κλινικών μελετών και Αρχών Υγείας, το «άτμισμα» αποτελεί καλύτερη ενναλακτική για κάποιον που θέλει να μειώσει τη χρήση των συμβατικών προϊόντων καπνού. Ο Δημόσιος Οργανισμός Υγείας της Αγγλίας (Public Health England), παραδείγματος χάρη, ισχυρίζεται ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι κατά 95% πιο ασφαλή από τα συμβατικά, επισημαίνοντας μάλιστα ότι τα προϊόντα ατμίσματος είναι η καλύτερη εναλλακτική για κάποιον που θέλει να αφήσει πίσω του το κάπνισμα.
Αναφορικά δε με το εκλυόμενο αερόλυμα (ατμό) από τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, τα ολοένα αυξανόμενα κλινικά δεδομένα καταδεικνύουν ότι οι υψηλής ποιότητας συσκευές και τα υγρά ηλεκτρονικού τσιγάρου, δίνουν την δυνατότητα στους ενήλικες καπνιστές που τα χρησιμοποιούν ως εναλλακτική λύση στα τσιγάρα, σημαντικά μειωμένης έκθεσης αυτών σε καρκινογόνους και τοξικούς παράγοντες. Συγκεκριμένα για το myblu, τα αποτελέσματα, πρόσφατης μελέτης που παρουσιάστηκε από την Επιστημονική Ομάδα της εταιρείας στο 1ο Επιστημονικό Συνέδριο για την «Μείωση των Επιβλαβών Επιπτώσεων του Καπνίσματος & τα Νέα Προϊόντα», στην Αθήνα τον Ιούνιο του 2018, έδειξαν ότι το ηλεκτρονικό τσιγάρο έχει λιγότερες επιβλαβείς ουσίες στο αερόλυμα του και λιγότερη τοξικότητα σε σχέση με τον καπνό του τσιγάρου. Οι περισσότερες επιβλαβείς χημικές ουσίες που υπάρχουν στον καπνό των τσιγάρων είτε απουσιάζουν τελείως από το myblu είτε, για τους λίγους παρόντες, η τοξικότητα τους είναι μειωμένη έως και 99%.
Επιπλέον, η πρόοδος που σημειώνεται, εξάλλου, στους ατμοποιητές είναι τόσο μεγάλη, με τους ερευνητές να αναπτύσσουν προηγμένα τεστ ασφαλείας, τα οποία θα ανιχνεύουν τα αλλεργιογόνα γονίδια που περιέχονται στα υγρά, κάνοντας ακόμα πιο ασφαλή τα εναλλακτικά προϊόντα που έχουν στη διάθεσή τους οι ενήλικοι καπνιστές.
Η σωστή ενημέρωση κόντρα στην εξάρτηση
Σε κάθε περίπτωση, οι «μύθοι» γύρω από το άτμισμα αργά ή γρήγορα καταρρίπτονται, αφού τα αξιόπιστα προϊόντα νέας γενιάς αποδεικνύεται συνεχώς ότι ικανοποιούν τους ενήλικες καπνιστές, καθώς αναπαράγουν την κίνηση του καπνίσματος. Επιπλέον, παρέχουν νικοτίνη χωρίς καπνό, ενθαρρύνοντάς έτσι τους λάτρεις του συμβατικού τσιγάρου να μειώσουν ή και να διακόψουν το κάπνισμα. Έρευνες σε συγκεκριμένα προϊόντα ατμίσματος, εξάλλου, έχουν φανερώσει ότι πάνω από το ένα τρίτο των ενήλικων καπνιστών στράφηκαν εξ ολοκλήρου στο άτμισμα μετά από 90 ημέρες χρήσης ενώ συγκριτικά με τα παραδοσιακά προϊόντα θεραπείας αντικατάστασης νικοτίνης παρουσιάζουν ποσοστό αποχής μεγαλύτερο από 15% μετά από 90 ημέρες.
Τα κλειδιά σε αυτή τη νέα κατηγορία προϊόντων εναλλακτικών του τσιγάρου, είναι η σωστή και τεκμηριωμένη ενημέρωση και εκπαίδευση των ενήλικων καπνιστών, η καινοτομία και η επιστημονική έρευνα, αλλά και ορθολογικές κανονιστικές ρυθμίσεις που θα παροτρύνουν και θα προωθούν αυτή την καινοτομία.