Ατοπική Δερματίτιδα: Πολλά περισσότερα από ένα εξάνθημα
Αν και οι περισσότεροι νιώθουμε εξοικειωμένοι με την Ατοπική Δερματίτιδα, φέρνοντας στο μυαλό μας ανθρώπους που βλέπουμε καθημερινά με κοκκινίλες και εξανθήματα στο δέρμα, πόσοι άραγε γνωρίζουμε ότι υποφέρουν καθημερινά από ενοχλητικό έως βασανιστικό κνησμό, που είναι το πιο χαρακτηριστικό σύμπτωμα της Ατοπικής Δερματίτιδας;
Ο κνησμός συνήθως επιμένει πολλές ώρες την ημέρα και ακολουθείται από έντονο ξύσιμο από τον ασθενή με αποτέλεσμα τον τραυματισμό του δέρματος και έντονο πόνο2.
Η Ατοπική Δερματίτιδα δεν είναι απλά το ορατό εξάνθημα που συνοδεύεται από αίσθημα καύσου και κνησμού. Τα εξανθήματα στην επιφάνεια του δέρματος είναι απλώς τα ορατά σημάδια μιας βαθύτερης φλεγμονώδους πάθησης. Πιο συγκεκριμένα, το ιδιαίτερα ευαίσθητο ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά ακόμα και στους πλέον ασήμαντους αλλεργιογόνους ή ερεθιστικούς παράγοντες και προκαλεί φλεγμονή, επηρεάζoντας αρνητικά τη συνολική υγεία και ποιότητα ζωής πολλών ανθρώπων.
Μάλιστα περίπου το 70% των ατόμων με μέτρια έως σοβαρή Ατοπική Δερματίτιδα, εμφανίζουν συνοσηρότητες, κυρίως αλλεργικής αιτιολογίας, που προκαλούνται από μία κοινή υποκείμενη φλεγμονώδη διαδικασία, όπως άσθμα, ρινικούς πολύποδες, αλλεργική ρινίτιδα, αλλεργική επιπεφυκίτιδα, τροφική αλλεργία και χρόνια ρινοκολπίτιδα. Έτσι περίπου το 40% των ασθενών παρουσιάζει άσθμα ή/και αλλεργική ρινίτιδα και ακολουθούν σε συχνότητα η τροφική αλλεργία, η αλλεργική επιπεφυκίτιδα, η χρόνια παραρρινοκολπίτιδα και οι ρινικοί πολύποδες2.
Πέρα όμως από τη σωματική εξουθένωση, υπάρχουν δύο πολύ σημαντικοί παράγοντες που επηρεάζουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών με Ατοπική Δερματίτιδα. Το ένα είναι το κόστος σε χρόνο, αφού στις σοβαρότερες μορφές της νόσου οι ασθενείς ταλαιπωρούνται για μήνες εξαιτίας των εξάρσεων των συμπτωμάτων. Το άλλο, ίσως σημαντικότερο, είναι το συναισθηματικό κόστος, καθώς πολύ συχνά οι δερματικές αλλοιώσεις εμφανίζονται στα χέρια και στο πρόσωπο, δηλαδή σε ορατά σημεία του σώματος. Ως εκ τούτου, ο ασθενής υποφέρει από χαμηλή αυτοπεποίθηση και κυριεύεται από έντονο άγχος, τόσο για την εμφάνισή του, όσο και για το πώς αντιμετωπίζουν οι άλλοι την κατάστασή του, με αποτέλεσμα να υιοθετεί μια απαισιόδοξη στάση απέναντι στη ζωή και να απομονώνεται κοινωνικά 2,4-7.
• 1 στους 2 ασθενείς με ατοπική δερματίτιδα αναφέρει ότι έχει συναισθήματα κατάθλιψης και / ή άγχους [5].
• 4 στους 10 αναφέρουν ότι αισθάνονται συχνά ή πάντα αμήχανα για την εμφάνισή τους [6].
• Τα άτομα με σοβαρή Ατοπική Δερματίτιδα αναφέρουν σοβαρές επιπτώσεις της νόσου στα συναισθήματά τους. 4 στους 10 αντιμετωπίζουν μικρές, 3 στους 10 μέτριες, 2 στους 10 μεγάλες και 1 στους 10 πολύ μεγάλες συναισθηματικές συνέπειες, ενώ 2 στους 3 δεν έχουν αισιόδοξη άποψη για τη ζωή τους με τη νόσο [7].
Πρόκειται λοιπόν για μια διαρκή και εξαντλητική εμπειρία, με βαρύ σωματικό και ψυχικό φορτίο, στο οποίο έρχεται δυστυχώς να προστεθεί και η έλλειψη διαθέσιμων θεραπειών που να καλύπτουν τις ανάγκες των ασθενών 8-12. Κάτω από ένας στους τέσσερις ασθενείς με μέτρια έως σοβαρή Ατοπική Δερματίτιδα ανακουφίζεται πραγματικά με τις υπάρχουσες θεραπείες, καθιστώντας επιτακτική την ανάγκη ύπαρξης νέων και αποτελεσματικών θεραπειών.
Βιβλιογραφία
1. World Allergy Organization, “White book on allergy: update 2013”. [Online]. Available: http://www.worldallergy.org/UserFiles/file/WhiteBook2-2013-v8.pdf.
2. E. Simpson, T. Bieber and L. Eckert, “Patient burden of moderate to severe atopic dermatitis: Insights from a phase 2b clinical trial of Dupilumab in adults”, Am Acad Dermatol, vol. 74, no. 3, pp. 491-498, 2016.
3. Guttman-Yassky E., Nograles K. and Krueger J., “Contrasting pathogenesis of atopic dermatitis and psoriasis-part I: clinical and pathologic concepts”, J Allergy Clin Immunol, vol. 127, no. 5, pp. 1110-1118, 2011.
4. T. Zuberbier, S. Orlow and A. Paller, “Patient perspectives on the management of atopic dermatitis”, J Allergy Clin Immunol, vol. 118, no. 1, pp. 226-232, 2006.
5. Torrelo A., Ortiz J., Alomar A., 2012. “Atopic dermatitis: impact on quality of life and patients’ attitude towards its management”, Eur J Dermatol, 22(1), pp. 97-105, 2012.
6. Carroll C.L., et al., “The burden of atopic dermatitis: Impact on the Patient, family, and Society”, Pediatric Dermatology, pp. 22(3)192-9, 2005.
7. De Carlo G., et al., EFA Report Itching for Life Quality of Life and Cost for People with Severe Atopic Eczema in Europe, 2018.
8. Ashcroft D., Dimmock P., and Garside R., “Efficacy and tolerability of topical pimecroliumus and tracolimus in the treatment of atopic dermatitis: meta-analysis of randomized controlled trials”, BMJ, vol. 330, no. 7490, pp. 516- 522, 2005.
9. Meggitt S., Gray J. and Reynolds N., “Azathioprine dosed by thiopurine methyltransferase activity for moderate to severe atopic eczema: a double-bind, randomized controlled trial”, Lancet, vol. 367, no. 9513, pp. 839-846, 2006.
10. Schram M., Roekevisch E. and Leeflang M., “A randomized trial of methotrexate versus azathioprine for severe atopic eczema”, J Allergy Clin Immunol, vol. 128, no. 2, pp. 353-359, 2011.
11. Cury Martins J., Martins C. and Aoki V., “Topical tacrolimus for atopic dermatitis (Review)”, The Cochrane Collaboration. Published by JohnWiley & Sons, Ltd., 2016.
12. Iskedjian M., Piwko C., and Shear N., “Topic calcineurin inhibitors in the treatment of atopic dermatitis: a metaanalysis of current evidence”, Am J Clin Dermatol, vol. 5, no. 4, pp. 267-279, 2004.