Ακμή ανδρών: Πότε χρειάζεται θεραπεία

«Η ακμή είναι σίγουρα μια αρκετά συχνή κατάσταση στην εφηβεία, κατά την οποία προσβάλλει έως και το 90% των αγοριών», λέει ο κ. Μάρκος Μιχελάκης, Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος (Αισθητική Δερματολογία-Δερματοχειρουργική).

«Τις τελευταίες δεκαετίες, όμως, διαπιστώνουμε ότι οι νέοι δεν ξεπερνούν την ακμή τόσο γρήγορα όσα πιστεύαμε παλαιότερα».

Η ακμή προσβάλλει εξίσου τα δύο φύλα στην εφηβεία, αλλά στους άνδρες μπορεί να διαρκεί περισσότερο. Επιπλέον, οι άνδρες έχουν περισσότερες πιθανότητες από τις γυναίκες να παρουσιάσουν σοβαρή ακμή. Αυτό ως φαίνεται σχετίζεται με τα αίτιά της, τα οποία δεν είναι ούτε η κακή διατροφή ούτε η ελλιπής υγιεινή.

«Οι κύριες αιτίες της ακμής είναι η υπερπαραγωγή σμήγματος, η συσσώρευση νεκρών κυττάρων στους πόρους του δέρματος, ο πολλαπλασιασμός των βακτηρίων της ακμής και η συνακόλουθη φλεγμονή», λέει ο Δρ. Μιχελάκης. «Η κινητήριος δύναμη πίσω από τις αιτίες της είναι η υπερβολική δραστηριότητα των ανδρογόνων, δηλαδή των ορμονών του ανδρικού φύλου».

Η υπερδραστηριότητα της τεστοστερόνης στους θυλάκους των τριχών και στους σμηγματογόνους αδένες οδηγεί σε υπερπαραγωγή σμήγματος και απόφραξη των θυλάκων, εξηγεί. Οι αλλαγές αυτές δημιουργούν ιδανικές συνθήκες για τον πολλαπλασιασμό των βακτηρίων της ακμής ο οποίος, με τη σειρά του, οδηγεί στη φλεγμονή.

Η διαδικασία αυτή είναι κοινή στην εφηβική ακμή και στην ακμή των ενηλίκων. Η διαφορά είναι πως στους ενήλικες διαρκεί περισσότερο.

Πότε είναι απαραίτητη η ιατρική συμβουλή

Πότε πρέπει, όμως, ένας άνδρας να απευθυνθεί στον δερματολόγο ιατρό για την ακμή του;

«Ιδανικά, κάθε έφηβος ή ενήλικας που παρουσιάζει ακμή θα έπρεπε να ελέγχεται από έναν δερματολόγο πριν αρχίσει οποιαδήποτε θεραπεία», απαντά ο ειδικός. «Στην πράξη, όμως, οι περισσότεροι δοκιμάζουν πρώτα διάφορα μη συνταγογραφούμενα σκευάσματα για τα σπυράκια. Εάν, λοιπόν, ένας άνδρας έχει δοκιμάσει κάποιο ή κάποια προϊόντα για αρκετό χρονικό διάστημα (συνήθως για μερικούς μήνες) και βλέπει ότι δεν αποδίδουν, καλό είναι να συμβουλευθεί έναν δερματολόγο, διότι μπορεί να χρειάζεται κάτι ισχυρότερο».

Η δημιουργία ουλών είναι μία ακόμα ένδειξη ότι το δέρμα του ασθενούς χρειάζεται επειγόντως ειδική θεραπεία και ότι δεν επαρκούν τα κοινά προϊόντα, προσθέτει.

Τέλος, στον δερματολόγο πρέπει να απευθύνονται και οι άνδρες οι οποίοι νιώθουν ενόχληση από τα σπυράκια τους.

«Πολλοί άνθρωποι νομίζουν ότι η ακμή είναι κάτι περαστικό και άνευ σημασίας, αλλά ξέρουμε ότι μπορεί να έχει μακροπρόθεσμες ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις», τονίζει ο Δρ. Μιχελάκης. «Οι ασθενείς συχνά υποφέρουν από την εμφάνιση του δέρματός τους. Μάλιστα μελέτες έχουν δείξει ότι κάποιοι υποφέρουν όσο και οι πάσχοντες από απειλητικά για τη ζωή προβλήματα υγείας. Και επειδή τα σπυράκια μπορεί να αφήσουν ουλές, οι επιπτώσεις της ακμής μπορεί να συντροφεύουν τον ασθενή για όλη του τη ζωή».

Οι πιθανές θεραπείες

Δεδομένου ότι η ακμή σχετίζεται με τις ορμόνες, χρειάζεται ειδική αντιμετώπιση στους άνδρες. Ουσιαστικά, τρεις είναι οι θεραπευτικές επιλογές γι’ αυτούς: τα τοπικά προϊόντα, η λήψη αντιβιοτικών από το στόμα και η λήψη δισκίων ενός ρετινοειδούς που λέγεται ισοτρετινοΐνη.

Τα τοπικά προϊόντα που χορηγούνται στους άνδρες συνήθως είναι πιο ισχυρά απ’ ό,τι αυτά που χορηγούνται στις γυναίκες, διότι το ανδρικό δέρμα είναι πιο λιπαρό από το γυναικείο και πιο ανθεκτικό. Έτσι, σε έναν άνδρα με ακμή μπορεί, λ.χ., να χορηγηθούν προϊόντα με υπεροξείδιο του βενζολίου ή συνταγογραφούμενες αλοιφές με ρετινοειδή.

Τα αντιβιοτικά σε μορφή δισκίων βοηθούν στην υποχώρηση της φλεγμονής και καταπραΰνουν τα βαθιά και επώδυνα σπυράκια. Ωστόσο, πλέον χορηγούνται για μικρό χρονικό διάστημα και στη μικρότερη δυνατή δόση, επειδή μελέτες έχουν δείξει ότι η μακρά θεραπεία (επί μήνες ή περισσότερο) που ήταν συνηθισμένη έως πρότινος, αυξάνει τον κίνδυνο μικροβιακής αντοχής. Παραδείγματα αντιβιοτικών που μπορεί να χορηγηθούν για την ακμή των ενηλίκων είναι τετρακυκλίνη, δοξυκυκλίνη και ερυρθομυκίνη.

Εάν, τέλος, η ακμή ενός άνδρα δεν ανταποκριθεί ικανοποιητικά στις τοπικές θεραπείες και σε ένα κύκλο θεραπείας με αντιβιοτικά από το στόμα, μπορεί να του χορηγηθεί ισοτρετινοΐνη σε μορφή δισκίων. Η ισοτρετινοΐνη είναι ιδιαίτερο φάρμακο και μπορεί να έχει ανεπιθύμητες ενέργειες για τις οποίες θα τον ενημερώσει αναλυτικά ο γιατρός του. Μεταξύ άλλων, ο ασθενής πρέπει να κάνει τακτικούς αιματολογικούς εργαστηριακούς ελέγχους και να είναι προσεκτικός στη διατροφή του, να αποφεύγει το αλκοόλ και να προστατεύεται στον ήλιο.

Τι να προσέξουν οι άνδρες

Εκτός από το θεραπευτικό πλάνο που θα συστήσει ο γιατρός, οι άνδρες πρέπει να ακολουθήσουν μερικά πρόσθετα μέτρα:

- Να διατηρείτε καθαρό το δέρμα σας. Η περιποίηση του δέρματος μπορεί να διευκολύνει την θεραπεία της ακμής. Οι περισσότεροι άνδρες χρειάζονται καθαρισμό του δέρματος πρωί και βράδυ με προϊόν που θα συστήσει ο δερματολόγος ιατρός και, αν είναι απαραίτητο, ενυδάτωση του δέρματος (οι θεραπείες για την ακμή συνήθως το ξεραίνουν).

- Να είστε προσεκτικοί όταν ξυρίζεστε. Μην ξυρίζεστε πάνω στα σπυράκια, αν μπορείτε να το αποφύγετε. Και αν η λεπίδα του ξυραφιού ερεθίζει το δέρμα σας, δοκιμάστε μια ηλεκτρική ξυριστική μηχανή.
Αν έχετε σοβαρή φλεγμονώδη ακμή ή/και το ξύρισμα είναι ταλαιπωρία, δοκιμάστε ένα trimmer για γένια, ώστε να μην περνάνε οι λεπίδες ξυστά από το δέρμα.

- Προσέξτε τα προϊόντα που αγοράζετε. Βεβαιωθείτε ότι δεν είναι λιπαρά, ειδάλλως μπορεί να αποφράξουν τους πόρους και να εντείνουν την ακμή σας. Καλό είναι να αναγράφουν ότι δεν προκαλούν ακμή (θα υπάρχει η ένδειξη «μη φαγεσωρογόνο»).

- Προσέξτε τι φάρμακα παίρνετε. Αν παίρνετε στεροειδή όπως η πρεδνιζόνη ή η δεξαμεθαζόνη για φλεγμονώδεις παθήσεις, να ξέρετε ότι μπορεί να προκαλούν εξάρσεις της ακμής. Ακόμα χειρότερα είναι τα αναβολικά στεροειδή, που ούτως ή άλλως πρέπει να αποφεύγετε εντελώς.

«Οι άνδρες πρέπει να κάνουν υπομονή, διότι οι θεραπείες για την ακμή αργούν να δράσουν», τονίζει ο Δρ. Μιχελάκης.

«Συνήθως χρειάζονται 4 - 6 μήνες αγωγής για να δουν ουσιαστικά αποτελέσματα, ενώ για πλήρη ολοκλήρωση της θεραπείας μπορεί να χρειασθεί ακόμα περισσότερος καιρός».