Το έντερο ως δεύτερος εγκέφαλος
Όλοι έχουμε βιώσει τις λεγόμενες «πεταλούδες στο στομάχι», φούσκωμα ή πόνο χαμηλά στην κοιλιά σε περιόδους έντονου άγχους.
Γίνεται λοιπόν σαφές πως τα συναισθήματά μας αντανακλούν στο γαστρεντερικό και συγκεκριμένα στο έντερο.
Η μικροχλωρίδα του εντέρου έχει ζωτικό ρόλο στη σωματική και ψυχολογική μας υγεία μέσω του εντερικού νευρικού δικτύου: το εντερικό νευρικό σύστημα (ΕΝΣ), ένα περίπλοκο σύστημα περίπου 100 εκατομμυρίων νεύρων που βρίσκεται στα εσωτερικά τοιχώματα του εντέρου.
Το ΕΝΣ ονομάζεται μερικές φορές και «δεύτερος εγκέφαλος» και στην πραγματικότητα προέρχεται από τους ίδιους ιστούς με το κεντρικό νευρικό μας σύστημα (ΚΝΣ) κατά την εμβρυϊκή ανάπτυξη. Επομένως, έχει πολλές δομικές και χημικές συνδέσεις με τον εγκέφαλο.
Είναι σαφές ότι ο εγκέφαλος και το έντερο είναι τόσο στενά συνδεδεμένα, που μερικές φορές μοιάζουν με ένα σύστημα.
Τα συναισθήματά μας παίζουν σημαντικό ρόλο στις λειτουργικές γαστρεντερικές διαταραχές
Δεδομένου του βαθμού αλληλεπίδρασης του εντέρου και του εγκεφάλου, έχει καταστεί σαφές ότι οι συναισθηματικοί και ψυχοκοινωνικοί παράγοντες μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα στο έντερο. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στις περιπτώσεις που το έντερο είναι υγιές και δεν υπάρχει προφανής σωματική αιτία.
Οι ψυχοκοινωνικοί παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν παράγοντες, όπως η κίνηση και οι συστολές της γαστρεντερικής οδού, προκαλώντας φλεγμονή, πόνο και άλλα συμπτώματα του εντέρου.
Προβιοτικά και εντερική υγεία
Σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Πολιτειών και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, τα προβιοτικά ορίζονται ως «ζωντανοί μικροοργανισμοί οι οποίοι, όταν χορηγούνται σε επαρκείς ποσότητες, προσφέρουν οφέλη για την υγεία του ξενιστή». Ο βραβευμένος με Νόμπελ Elie Metchnikoff εισήγαγε την έννοια των προβιοτικών στην επιστημονική κοινότητα. Δημοσίευσε μια τεχνητή έκθεση που συνδέει τη μακροζωία με την κατανάλωση ζυμωμένων γαλακτοκομικών προϊόντων που περιέχουν ζωντανούς λακτοβάκιλλους (Lactobacilli). Η παρατήρηση αυτή υποδεικνύει ότι ορισμένα μικρόβια, κατά την κατάποση, θα μπορούσαν να είναι ευεργετικά για την ανθρώπινη υγεία. Από τότε, τα προβιοτικά είχαν διατεθεί σε μεγάλο βαθμό στην αγορά και καταναλώθηκαν, κυρίως ως συμπληρώματα διατροφής ή λειτουργικά τρόφιμα. Οι μηχανισμοί των προβιοτικών περιλαμβάνουν διαχείριση του εντερικού μικροβιώματος, καταστολή των παθογόνων βακτηρίων, ανοσορρύθμιση, διέγερση του πολλαπλασιασμού των επιθηλιακών κυττάρων και διαφοροποίηση και ενίσχυση του εντερικού φραγμού.
Τα προβιοτικά έχουν προταθεί ως προληπτικά και θεραπευτικά μέσα, προκειμένου να επιτευχθεί η υγιής σύνθεση και λειτουργία της μικροχλωρίδας του εντέρου.
Τα οφέλη των προβιοτικών είναι μία από τις πιο ευρέως γνωστές φυσικές λύσεις για την υγεία του εντέρου. Για χρόνια, οι επιστήμονες και οι γιατροί έχουν παρατηρήσει τα πολλά οφέλη των προβιοτικών όχι μόνο για το έντερο αλλά για ολόκληρο το σώμα.
Οφέλη των προβιοτικών για την υγεία:
• Ισχυρότερο ανοσοποιητικό σύστημα
• Βελτιωμένη πέψη
• Αυξημένη ενέργεια από την παραγωγή βιταμίνης Β12
• Καλύτερη αναπνοή, διότι τα προβιοτικά καταστρέφουν τα βακτήρια candida
• Υγιέστερο δέρμα, καθώς τα προβιοτικά βελτιώνουν το έκζεμα και την ψωρίαση
• Μείωση κρυολογημάτων και γρίπης
• Θεραπεία από φλεγμονώδη νόσο του εντέρου
• Απώλεια βάρους
Dr. Δημήτρης Γρηγοράκης
Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος MSc, PhD
Διδάκτωρ Τμήματος Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής Χαροκοπείου Πανεπιστημίου