Φυσική κατάσταση, γυμναστική και ώρες αδράνειας παράγοντες-κλειδιά στον διαβήτη τύπου 2

Τα άτομα που διατηρούν σε ικανοποιητικά επίπεδα την καρδιοαναπνευστική τους ικανότητα, που κάνουν τακτικά γυμναστική υψηλής έντασης και αποφεύγουν την καθιστική ζωή διατρέχουν σημαντικά μειωμένο κίνδυνο να εμφανίσουν διαβήτη τύπου 2, διαπίστωσαν οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Μάαστριχτ.

Αν και παλαιότερες μελέτες έχουν υποδείξει ότι καθένας από τους τρεις παραπάνω παράγοντες εμπλέκεται στην καρδιομεταβολική υγεία, η νέα μελέτη είναι η πρώτη που τους εξέτασε συνδυαστικά.

Είναι γνωστό στους επιστημονικούς κύκλους ότι η καρδιοαναπνευστική φυσική κατάσταση εξαρτάται εν μέρει από τη συχνότητα και την ένταση της σωματικής άσκησης που επιλέγει το κάθε άτομο. Παράλληλα, έχει αποδειχτεί μέσα από έρευνες ότι όσο περισσότερες είναι οι ώρες σωματικής αδράνειας μέσα στην ημέρα τόσο χαμηλότερη είναι η καρδιοαναπνευστική αντοχή.

Παρ’ όλα αυτά, υπολογίζεται ότι σε ποσοστό από 10% έως και 50% η καρδιοαναπνευστική φυσική κατάσταση επηρεάζεται από άλλους παράγοντες πέραν της σωματικής δραστηριότητας, όπως τα γονίδια και συμπεριφορικές ή περιβαλλοντικές παράμετροι.

Αυτό συνεπάγεται ότι ένα άτομο μπορεί να κάνει συστηματικά υψηλής έντασης σωματική άσκηση αλλά να μην επιτυγχάνει τα επιθυμητά επίπεδα καρδιοαναπνευστικής ικανότητας ή αντίθετα να έχει καλή καρδιοαναπνευστική φυσική κατάσταση χωρίς να κάνει συχνά έντονη γυμναστική. Έτσι, όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά οι ερευνητές, «αν και ως έναν βαθμό αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, η υψηλής έντασης σωματική άσκηση, ο χρόνος σωματικής αδράνειας και η καρδιοαναπνευστική φυσική κατάσταση θα πρέπει να θεωρούνται ξεχωριστοί παράγοντες και να συσχετίζονται μεμονωμένα με την καρδιομεταβολική υγεία».

Στο πλαίσιο της μελέτης τους, οι ερευνητές ανέλυσαν στοιχεία που αφορούσαν 1.993 ανθρώπους ηλικίας 40-75 ετών. Τα επίπεδα σωματικής άσκησης και σωματικής αδράνειας των συμμετεχόντων υπολογίστηκαν με τη βοήθεια ειδικής συσκευής (επιταχυνσιόμετρο), ενώ η καρδιοαναπνευστική φυσική τους κατάσταση με μια ειδική δοκιμασία ποδηλασίας (κυκλοεργόμετρο).

Από τα δεδομένα προέκυψε ότι οι συμμετέχοντες που είτε κάθονταν περισσότερο μέσα στην ημέρα είτε δεν έκαναν συχνά γυμναστική υψηλής έντασης είτε δεν είχαν καλή καρδιοαναπνευστική ικανότητα ήταν πιο πιθανό να εμφανίσουν διαβήτη τύπου 2 και μεταβολικό σύνδρομο (υπέρταση, μεγάλη περίμετρος μέσης, υψηλά τριγλυκερίδια, αντίσταση στην ινσουλίνη και άλλοι δείκτες κακής μεταβολικής υγείας).

Στη συνέχεια, οι ερευνητές μελέτησαν τους τρεις παράγοντες συνδυαστικά και διαπίστωσαν ότι, σε σχέση με όσους είχαν καλή καρδιοαναπνευστική φυσική κατάσταση και έκαναν συστηματικά σωματική άσκηση υψηλής έντασης, αυτοί που είχαν χαμηλότερες επιδόσεις στους δύο δείκτες ήταν 5,7 φορές πιο πιθανό να εκδηλώσουν μεταβολικό σύνδρομο και 6,4 φορές πιο πιθανό να εκδηλώσουν διαβήτη τύπου 2.

Ομοίως, όλες οι υποομάδες συμμετεχόντων που είχαν μέτρια ή χαμηλή καρδιοαναπνευστική ικανότητα φάνηκε να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για μεταβολικό σύνδρομο, προδιαβήτη και διαβήτη τύπου 2, ασχέτως πόσες ώρες παρέμεναν αδρανείς μέσα στην ημέρα. Μάλιστα, ακόμη και μεταξύ όσων είχαν καλή καρδιοαναπνευστική απόδοση, οι πολλές ώρες ακινησίας συσχετίστηκαν με τριπλάσιο κίνδυνο μεταβολικού συνδρόμου και διπλάσιο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2, εύρημα που υποδεικνύει ότι η καλή καρδιοαναπνευστική φυσική κατάσταση δεν επαρκεί για να αντισταθμίσει τις αρνητικές επιδράσεις της καθιστικής ζωής.

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος μεταβολικού συνδρόμου και διαβήτη τύπου 2 διαπιστώθηκε για όσους είχαν χαμηλή καρδιοαναπνευστική ικανότητα και ταυτόχρονα κάθονταν πολλές ώρες μέσα στην ημέρα. Σε αυτή την υποομάδα συμμετεχόντων ο κίνδυνος μεταβολικού συνδρόμου υπολογίστηκε πως ήταν εννέα φορές μεγαλύτερος, ο κίνδυνος προδιαβήτη τρεις φορές μεγαλύτερος και ο κίνδυνος διαβήτη τύπου 2 οκτώ φορές μεγαλύτερος, συγκριτικά με την ομάδα υψηλής καρδιοαναπνευστικής απόδοσης και σύντομης ημερήσιας σωματικής αδράνειας.

«Οι πολλές ώρες σωματικής αδράνειας, η αποχή από την έντονη γυμναστική και η κακή καρδιοαναπνευστική φυσική κατάσταση συσχετίζονται μεμονωμένα με ποικίλους δείκτες καρδιομεταβολικής υγείας και υψηλότερο κίνδυνο για μεταβολικό σύνδρομο και διαβήτη τύπου 2. Ο δε συνδυασμός κακής καρδιοαναπνευστικής απόδοσης και μικρής συχνότητας έντονης σωματικής άσκησης, όπως και ο συνδυασμός κακής καρδιοαναπνευστικής απόδοσης και καθιστικής ζωής, συσχετίζονται με πολύ υψηλό κίνδυνο για μεταβολικό σύνδρομο και διαβήτη τύπου 2» καταλήγουν οι ερευνητές.

Δείτε κι αυτό:

Διαβήτης τύπου 2: Πέντε βήματα αποφυγής σοβαρών επιπλοκών για την υγεία

Ρύθμιση σακχάρου: Οι 5 κανόνες που πρέπει να τηρείτε (pics)

Μεταβολικό σύνδρομο: Όσα πρέπει να γνωρίζετε για τον νέο «σιωπηλό δολοφόνο» (εικόνες)