Άνοια: 4 παράγοντες στη μέση ηλικία που αυξάνουν τον κίνδυνο
Τέσσερις βασικούς παράγοντες κινδύνου που συμβάλλουν στην άνοια ανακάλυψαν ερευνητές από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Βοστώνης (BUSM).
Αναλύοντας τεράστιο όγκο δεδομένων από την πολυετή μελέτη Framingham Heart Study (FHS), οι ερευνητές κατάφεραν να εντοπίσουν νέους συνδυασμούς παραγόντων κινδύνου που όταν διαπιστώνονται στη μέση ηλικία οδηγούν αργότερα στην έκπτωση των νοητικών λειτουργικών.
Τα δεδομένα που συγκέντρωσαν και ανέλυσαν οι ερευνητές κάλυπταν το χρονικό διάστημα 1979-1983 και αφορούσαν δημογραφικά στοιχεία και στοιχεία του τρόπου ζωής για μεγάλο αριθμό ανθρώπων ηλικίας 50-60 ετών. Στη συνέχεια αναζητήθηκε πόσοι από τους συμμετέχοντες εκδήλωσαν άνοια σε βάθος χρόνου.
Όπως ήταν αναμενόμενο, ένας από τους ισχυρότερους παράγοντες κινδύνου για την άνοια ήταν η προχωρημένη ηλικία, ωστόσο εντοπίστηκαν και τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου που αφορούσαν το σωματικό βάρος (συγκεκριμένα τον δείκτη μάζας σώματος), την οικογενειακή κατάσταση αλλά και τις συνήθειες του ύπνου.
1. Ηλικία
Είναι γνωστό ότι αποτελεί τον κυριότερο παράγοντα κινδύνου για όλες τις μορφές άνοιας. Η άνοια είναι συχνότερη μεταξύ των ηλικιωμένων 60 ετών και άνω και σπάνια εκδηλώνεται σε άτομα κάτω των 60.
2. Δείκτης μάζας σώματος
Ο ΔΜΣ (δείτε εδώ πώς υπολογίζεται) χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση του βάρους και τη διάγνωση της παχυσαρκίας. Όσοι συμμετέχοντες είχαν χαμηλό ΔΜΣ (λιποβαρείς) φάνηκε να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο άνοιας, ενώ άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι και το υπερβολικό βάρος συντελεί στην εμφάνιση της νόσου.
3. Οικογενειακή κατάσταση
Ισχυρή φάνηκε να είναι η συσχέτιση μεταξύ άνοιας και χηρείας, σύμφωνα με τη νέα μελέτη. Αντίστοιχα ευρήματα έχουν προκύψει και παλαιότερα για τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας που δεν έχουν παντρευτεί ποτέ. Ο χαμηλότερος κίνδυνος άνοιας μεταξύ των παντρεμένων εκτιμάται ότι απορρέει από τη συντροφικότητα αλλά και τον πιο υγιεινό τρόπο ζωής που τείνουν να ακολουθούν τα ζευγάρια σε σύγκριση με τους συνομηλίκους τους που ζουν μόνοι.
4. Ύπνος
Η διάρκεια και η ποιότητα του ύπνου επηρεάζει ποικίλες παραμέτρους της υγείας και η υγεία του εγκεφάλου δεν αποτελεί εξαίρεση. Όσοι από τους μεσήλικες συμμετέχοντες απολάμβαναν λιγότερες ώρες ύπνου φάνηκε να έχουν περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν άνοια σε βάθος χρόνου. Αν και οι ακριβείς μηχανισμοί του ύπνου που δρουν προστατευτικά ενάντια στην άνοια δεν έχουν αποσαφηνιστεί πλήρως, έχει διαπιστωθεί πως η θεραπεία τυχόν διαταραχών (π.χ. υπνική άπνοια), η τήρηση ενός σταθερού προγράμματος ύπνου και η επαρκής διάρκεια ύπνου τη νύχτα συνδέονται με μικρότερο κίνδυνο εκδήλωσης της πάθησης.
Σχολιάζοντας τα νέα ευρήματα, η Rhoda Au, καθηγήτρια Ανατομίας και Νευροβιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης και μία εκ των συντακτών της μελέτης, αναφέρει: «Εστιάζοντας στους τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου, ευελπιστούμε πως θα εντοπίσουμε αυτούς που επιδέχονται αλλαγές, δίνοντας ενδεχομένως τη δυνατότητα πρόληψης της άνοιας».
Η άνοια αποτελεί την κύρια αιτία αναπηρίας και απώλειας της ανεξαρτησίας μεταξύ των ηλικιωμένων παγκοσμίως. Δεδομένου ότι δεν υπάρχει οριστική θεραπεία, η αναζήτηση των τροποποιήσιμων παραγόντων που συμβάλλουν σε αυτή δίνει τη δυνατότητα υιοθέτησης προληπτικών στρατηγικών προς μείωση του κινδύνου.
Τα ευρήματα της νέας μελέτης δημοσιεύονται αναλυτικά στην επιθεώρηση Journal of Alzheimer's Disease.
Δείτε κι αυτό:
Η διατροφή που βάζει «φρένο» στο Αλτσχάιμερ έως και κατά 3,5 χρόνια!