Πρόωρος τοκετός: Οι επιπτώσεις στον εγκέφαλο και την ψυχική υγεία στην ενηλικίωση
Περίπου ένας στους δέκα ανθρώπους γεννιούνται πρόωρα, χωρίς να υπάρξουν σοβαρές επιπλοκές στη φάση του τοκετού.
Όμως, το 15-20% των βρεφών που γεννιούνται πριν την 32η εβδομάδα κυοφορίας, εκδηλώνουν αιμορραγίες την πρώτη εβδομάδα της ζωής τους σε εγκεφαλικές κοιλότητες. Αν η αιμορραγία είναι σοβαρή, μπορεί να έχει μακροχρόνιες επιπτώσεις στην υγεία.
Ερευνητές του Βασιλικού Κολεγίου του Λονδίνου κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι ενήλικες που έχουν γεννηθεί πρόωρα και έχουν υποστεί μικροεγκεφαλικές βλάβες κατά τον τοκετό, έχουν χαμηλότερα επίπεδα ντοπαμίνης στον εγκέφαλό τους.
Η ανεπάρκεια ντοπαμίνης έχει σχετιστεί με έλλειψη κινητοποίησης και απόλαυσης, καθώς και με αλλαγές στην προσοχή και τη συγκέντρωση.
Όλα αυτά μπορεί να είναι πρώιμες ενδείξεις σοβαρές προβλημάτων ψυχικής υγείας, όπως η εξάρτηση από ουσίες και η κατάθλιψη.
Η βρετανική μελέτη, στην οποία συνεργάστηκαν και ειδικοί από το Κολέγιο Imperial του Λονδίνου και την Ιατρική Σχολή Icahn της Νέας Υόρκης, δείχνει επίσης ότι οι περισσότεροι άνθρωποι που γεννιούνται πρόωρα έχουν φυσιολογικά επίπεδα ντοπαμίνης στον εγκέφαλό τους.
Τα προβλήματα ψυχικής υγείας σχετίζονται με ένα συνδυασμό γενετικών παραγόντων, που καθιστούν τα άτομα επιρρεπή και ευάλωτα σε αρνητικές στρεσογόνες εμπειρίες. Οι δυσκολίες κατά τον τοκετό μπορεί να είναι μεταξύ των πιο επικίνδυνων και δραματικών τέτοιων εμπειριών.
Η βιολογική σχέση μεταξύ επιπλοκών στη γέννα και μεγαλύτερου κινδύνου ψυχικών προβλημάτων δεν είναι ξεκάθαρη, αλλά σύμφωνα με μια θεωρία το στρες που συνεπάγεται ένας δύσκολος τοκετός οδηγεί σε αύξηση της ντοπαμίνης, η οποία επίσης είναι αυξημένη στα άτομα που πάσχουν από σχιζοφρένεια.
Οι βρετανοί ερευνητές χρησιμοποίησαν έναν συνδυασμό τομογραφίας εκπομπής ποζιτρονίων (PET) και μαγνητικής απεικόνισης (MRI) για να ελέγξουν τον εγκέφαλο κατά τη διάρκεια διαφόρων ψυχολογικών τεστ ώστε να εντοπίσουν συγκεκριμένες αλλαγές στην χημεία και τη δομή του εγκεφάλου μετά από πρώιμη εγκεφαλική βλάβη. Συνέκριναν τρεις ομάδες ατόμων: ενήλικες που είχαν γεννηθεί πολύ πρόωρα και είχαν πρώιμη εγκεφαλική βλάβη, ενήλικες που είχαν γεννηθεί πολύ πρόωρα και δεν είχαν εγκεφαλική βλάβη και άτομα που είχαν γεννηθεί κανονικά.
Από την επεξεργασία των στοιχείων προέκυψε ότι η ντοπαμίνη, μια χημική ουσία σημαντική για την μάθηση και την απόλαυση, επηρεάζεται στα άτομα με πρώιμη εγκεφαλική βλάβη, αλλά όχι με τον τρόπο που πίστευαν μέχρι σήμερα οι επιστήμονες.
Τα επίπεδα της ντοπαμίνης είναι χαμηλότερα και αυτό ενδεχομένως να αλλάζει τον τρόπο θεραπευτικής αντιμετώπισης των ανθρώπων που έχουν υποστεί πρώιμη εγκεφαλική βλάβη και εκδηλώνουν κάποια ψυχική πάθηση.
«Η ανακάλυψη ενός πιθανού μηχανισμού που συνδέει παράγοντες των πρώιμων σταδίων της ζωής με ψυχικές παθήσεις στους ενήλικες μπορεί κάποια μέρα να οδηγήσει σε πιο στοχευμένες και αποτελεσματικές θεραπείες των ψυχιατρικών προβλημάτων στα άτομα που έχουν γεννηθεί με επιπλοκές», σχολιάζει η Δρ Κιάρα Νοσάρτι, συγγραφέας της μελέτης.
Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο eLife.
Διαβάστε επίσης:
Η έλλειψη μιας πολύτιμης βιταμίνης αυξάνει τον κίνδυνο για πρόωρο τοκετό