Παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος: Ο κομβικός ρόλος της επεμβατικής πνευμονολογίας
Η ανάγκη αμεσότερης προσέγγισης του αναπνευστικού ασθενή έχει από πολλά χρόνια οδηγήσει στην ανάπτυξη εργαλείων που «εισβάλλουν» στον πνεύμονα ή στο περίβλημά του, τον υπεζωκότα, με στόχο να προσδιορίσουν τη ρίζα του προβλήματος και σε πολλές περιπτώσεις να θεραπεύουν το πρόβλημα. Πρόκειται για τα περίφημα ενδοσκόπια και στην περίπτωση του αναπνευστικού συστήματος τα βρογχοσκόπια και τα θωρακοσκόπια.
Γράφει ο κ. Μιχαήλ Δωρής, Επεμβατικός Πνευμονολόγος, Υπεύθυνος Βρογχοσκοπικού Εργαστηρίου ΥΓΕΙΑ
Η βρογχοσκόπηση, όπλο από δεκαετίες στα χέρια του Πνευμονολόγου, έχει παρουσιάσει άλματα την τελευταία δεκαετία και έρχεται να παίξει καθοριστικό ρόλο στη διάγνωση, τη θεραπεία και την ανακούφιση του ασθενούς που δυσπνοεί, που αιμοπτύει, που ακούει την ανάσα του να σφυρίζει.
Η Επεμβατική Πνευμονολογία είναι η εξειδικευμένη γνώση των βρογχοσκοπίων και αναφέρεται σε όλες σχεδόν τις αναπνευστικές παθήσεις, πρωτίστως όμως στον καρκίνο του πνεύμονα. Ένα πρωτοφανούς αξίας βρογχοσκόπιο έφερε την επανάσταση τα τελευταία 10 χρόνια στο χώρο της Θωρακικής Ογκολογίας: το βρογχοσκόπιο υπερήχων (ebus). Ό,τι δεν μπορούσε να δει ο Πνευμονολόγος με τα απλά βρογχοσκόπια τα προηγούμενα χρόνια, το βλέπει ο εξειδικευμένος Επεμβατικός Πνευμονολόγος με τον ενδοβρογχικό υπέρηχο. Η αξία για τον πάσχοντα τεράστια, δεδομένου ότι η ακρίβεια στη διάγνωση και τη θεραπευτική απόφαση ανεβαίνει δραματικά. Ασθενείς μπορούν να αποφύγουν περιττές χειρουργικές επεμβάσεις ή αντίθετα να οδηγηθούν σε θεραπευτικά χειρουργεία, αναλόγως προς τα ευρήματα του ενδοβρογχικού υπερήχου. Εξάλλου, μη χειρουργήσιμοι ασθενείς μπορούν να λάβουν την απαραίτητη πληροφορία που θα τους οδηγήσει σε μοντέρνες γονιδιακές ή ανοσολογικές θεραπείες ή ακόμα και στην καταλληλότερη γι’ αυτούς χημειοθεραπεία.
Έτσι, ο Επεμβατικός Πνευμονολόγος τοποθετείται σε μια κομβική θέση, στο κέντρο ενός κύκλου, σημεία του οποίου είναι ο κλινικός Πνευμονολόγος, ο Ογκολόγος και ο Θωρακοχειρουργός. Αν μάλιστα προστεθεί και ο παραδοσιακός ανακουφιστικός ρόλος της επεμβατικής βρογχοσκόπησης με την αιμόσταση, τη διάνοιξη και την τοποθέτηση stent στον αεραγωγό, η εξειδίκευση αυτή αναλαμβάνει πρωταρχικό ρόλο στην αντιμετώπιση του καρκινοπαθούς ασθενούς.
Το εύρος όμως της Επεμβατικής Βρογχοσκόπησης επεκτείνεται: Εξαιρετικό ιατρικό ενδιαφέρον αντλεί την τελευταία 5ετία η τοποθέτηση –μέσω βρογκοσκοπίου– ενδοβρογχικών βαλβίδων σε ασθενείς πάσχοντες από βαρύ εμφύσημα.
Πρόκειται για ασθενείς με «καμένα» από το τσιγάρο πνευμόνια, όπου η τοποθέτηση των βαλβίδων εκτρέπει τη λιγοστή ανάσα τους σε «γόνιμα εδάφη». Ο ασθενής μπορεί να ανακτήσει μέρος της προηγούμενης ζωής του και όχι να καθηλώνεται από την αφόρητη δύσπνοια της αρρώστιας του.
Η ιατρική ομάδα του Βρογχοσκοπικού Εργαστηρίου του ΥΓΕΙΑ, που διανύει τον πέμπτο χρόνο ζωής της, αποτελείται από εξειδικευμένο και εκπαιδευμένο προσωπικό, που με σύγχρονη υλικοτεχνική υποδομή εφαρμόζει όλες τις σύγχρονες τεχνικές Επεμβατικής Βρογχοσκόπησης σε επίπεδο νοσηλείας μίας ημέρας και έχει ήδη καταγράψει στο ενεργητικό της, μεταξύ άλλων, την πρώτη πανελληνίως τοποθέτηση ενδοβρογχικών βαλβίδων σε ασθενή με πνευμονικό εμφύσημα, καθώς και την υποδειγματική χρήση των ενδοβρογχικών υπερήχων με τη διενέργεια άμεσης κυτταρολογικής εξέτασης και συνεπώς διάγνωση με την έξοδο από την αίθουσα ενδοσκοπήσεων.
Η υψηλού επιπέδου παροχή υπηρεσιών της ομάδας μας αναγνωρίστηκε από το εξωτερικό και η αξιολογότερη εταιρεία διάθεσης βαλβίδων παγκοσμίως, PulmonX, συμφώνησε κατ’ εξαίρεση για την Ελλάδα, τη διάθεση βαλβίδων εμφυσήματος μόνο για το ΥΓΕΙΑ για τοποθέτηση από την ομάδα μας σε εμφυσηματικούς ασθενείς.
Συνεχίζουμε με σύνθημα «ΚΑΘΕ ΑΝΑΣΑ ΜΕΤΡΑΕΙ» και καλούμε όλες τις ειδικότητες που ασχολούνται με τον αναπνευστικό ασθενή αλλά και τους ίδιους τους ασθενείς να ενημερωθούν και να εντάξουν την Επεμβατική Πνευμονολογία στη φροντίδα της αναπνοής.