Προστατεύστε τον προστάτη σας – Ποιες είναι οι απαραίτητες εξετάσεις για κάθε άντρα
Ο καρκίνος του προστάτη είναι ο συχνότερος καρκίνος στον άνδρα. Τα τελευταία χρόνια η αύξηση της νόσου είναι πολύ μεγάλη τείνει να λάβει τη μορφή επιδημίας.
Τα αίτια της νόσου δεν είναι γνωστά, όμως είναι γνωστοί ορισμένοι παράγοντες κινδύνου.
1. Ηλικία. Σε αντίθεση με άλλους καρκίνους, που η συχνότητά τους μειώνεται μετά από κάποια ηλικία, στον καρκίνο του προστάτη αυξάνεται όσο αυξάνεται και η ηλικία. Έτσι, στην ηλικία 50-55 η επίπτωση της νόσου είναι 45 περιπτώσεις ανά 100.000, στην ηλικία 60-65 ανεβαίνει στις 337 περιπτώσεις και μετά την ηλικία των 65 φτάνει στις 1.000 περιπτώσεις ανά 100.000 πληθυσμού.
2. Κληρονομικότητα. Από επιδημιολογικές μελέτες φαίνεται πως η συχνότητα της νόσου είναι αυξημένη στους συγγενείς των ασθενών. Έτσι, ενώ οι πιθανότητες διάγνωσης της νόσου στον γενικό πληθυσμό είναι 8%, στα παιδιά και τα αδέλφια των ασθενών ανεβαίνει στο 15%.
3. Επάγγελμα. Μεγάλη έκθεση σε κάδμιο φαίνεται να σχετίζεται με αυξημένη συχνότητα της νόσου. Εργάτες κατασκευής μπαταριών, καπνοβιομηχανίας, χρωμάτων και άλλων βιομηχανιών βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης της νόσου.
4. Διατροφή. Η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, η αποφυγή τροφών πλούσιων σε λίπη και η αυξημένη βιταμίνη D μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο ανάπτυξης της νόσου.
Συμπτώματα
Στα αρχικά στάδια, που η νόσος θεραπεύεται πλήρως, είναι ασυμπτωματική. Όταν προχωρήσει εμφανίζονται συμπτώματα όπως διαταραχές της ούρησης (συχνουρία, δυσκολία στην ούρηση, νυκτουρία, καύσος κατά την ούρηση), που είναι αποτέλεσμα της απόφραξης της ουρήθρας από τον διογκωμένο προστάτη.
Διάγνωση
Η πιο παλιά και απλή εξέταση που μας βοηθά στη διάγνωση είναι η δακτυλική εξέταση από το ορθό. Στον καρκίνο ο προστάτης είναι σκληρός στη σύσταση, σε αντίθεση με την καλοήθη υπερτροφία, όπου είναι μαλακός. Έτσι έχουμε μια γρήγορη και σε μεγάλο ποσοστό αξιόπιστη πληροφορία για τη διάγνωση.
Μια άλλη χρήσιμη διαγνωστική μέθοδος είναι η μέτρηση του PSA (ειδικό προστατικό αντιγόνο). Το PSA είναι αυξημένο στον καρκίνο, μπορεί όμως να αυξηθεί και στην καλοήθη υπερτροφία, αλλά και σε φλεγμονές του προστάτη.
Χρήσιμες πληροφορίες για αρχόμενες αλλοιώσεις εντός του προστάτη δίνει επίσης το διορθικό υπερηχογράφημα, ενώ η βιοψία είναι η τελική εξέταση που θέτει τη διάγνωση χωρίς καμιά αμφιβολία. Είναι απλή, δεν χρειάζεται νάρκωση και ο κίνδυνος επιπλοκών πολύ μικρός.
Έγκαιρη διάγνωση
Ο καρκίνος του προστάτη στα αρχικά στάδια που θεραπεύεται είναι συνήθως ασυμπτωματικός. Σκοπός της ιατρικής είναι να γίνει η διάγνωση στο αρχικό στάδιο και σήμερα έχουμε τα μέσα να το κάνουμε, ώστε να θεραπευτεί η νόσος.
Επειδή, όπως αναφέρθηκε, σε αρχικό στάδιο ο καρκίνος είναι ασυμπτωματικός, θα πρέπει κάθε άνδρας μετά την ηλικία των 50 να υποβάλλεται κάθε χρόνο σε έλεγχο για καρκίνο του προστάτη. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να υποβάλλεται κάθε χρόνο σε δακτυλική εξέταση και σε μέτρηση του PSA. Είναι δύο εξετάσεις απλές και ανώδυνες, που όμως έχουν οδηγήσει τα τελευταία χρόνια στην έγκαιρη διάγνωση της νόσου. Ενώ, δηλαδή, πριν μερικά χρόνια η διάγνωση γίνονταν στο μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών σε προχωρημένο στάδιο, σήμερα, κυρίως με τη μέτρηση του PSA, το ποσοστό των ασθενών με προχωρημένο καρκίνο έχει μειωθεί και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να θεραπεύεται μεγαλύτερος αριθμός ασθενών.
Εκτός των περιπτώσεων που δεν έχουν συμπτώματα υπάρχουν και περιπτώσεις που υπάρχουν κάποια ενοχλήματα, τα οποία όμως συχνά δεν αξιολογούνται. Έτσι, κάθε άντρας που εμφανίζει ένα η περισσότερα από τα πιο κάτω συμπτώματα:
- Δυσκολία στην ούρηση,
- Συχνουρία, ιδιαίτερα το βράδυ με μικρή ποσότητα ούρων,
- Έντονη επιθυμία για ούρηση, ενώ μετά την ούρηση αισθάνεται ότι η κύστη δεν αδειάζει καλά,
- Όταν βλέπει αίμα στα ούρα,
- Όταν έχει επίμονο και μακροχρόνιο πόνο στα οστά ιδιαίτερα χαμηλά στη μέση,
θα πρέπει το ταχύτερο να ελέγχεται για τον προστάτη, χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει ότι έχει και καρκίνο.
Όσον αφορά την πρόληψη της νόσου, ειδικά στην Ελλάδα έχουμε δύο παράγοντες που δρουν προστατευτικά. Πρόκειται δηλαδή για τα άφθονα φρούτα και λαχανικά που έχουμε και που πρέπει να καταναλώνουμε και δεύτερον, λόγω της ηλιοφάνειας, έχουμε αυξημένη βιταμίνη D.
Σαν συμπέρασμα μπορούμε να πούμε ότι ο καρκίνος του προστάτη σήμερα θεραπεύεται στα αρχικά στάδια και είναι πλέον στα χέρια του κάθε άντρα να βοηθήσει στην έγκαιρη διάγνωση της νόσου.
Απόστολος Γ. Ρεμπελάκος, Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ουρολόγος, Αναπληρωτής Διευθυντής Ουρολογικής Κλινικής Αντικαρκινικού Νοσοκομείου «Ο Άγιος Σάββας», Πηγή: Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία
Διαβάστε επίσης:
Καρκίνος προστάτη: Φυσικά συστατικά για πρόληψη & αντιμετώπιση!