Αναλογία μέσης-γοφών: Υπολογίστε τη δική σας και δείτε αν κινδυνεύετε από πρόωρο θάνατο!
Η αξιολόγηση του σωματικού βάρους γίνεται παραδοσιακά εδώ και πολλές δεκαετίες με τη χρήση του δείκτη μάζας σώματος, ο οποίος υπολογίζεται με βάση τα κιλά και το ύψος (Βάρος (κιλά) ÷ [ύψος (μέτρα)]2). Ωστόσο, οι επαγγελματίες υγείας έχουν αρχίσει να απομακρύνονται από τον ΔΜΣ, καθώς αναγνωρίζουν ότι σε πολλές περιπτώσεις αποδεικνύεται αναξιόπιστος.
Σύμφωνα με μια νέα επιστημονική μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Annals of Internal Medicine, ένας άλλος, εξίσου εύχρηστος με τον ΔΜΣ, δείκτης μπορεί να προβλέψει με μεγαλύτερη ακρίβεια τη μελλοντική έκβαση της υγείας.
Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, η αναλογία μέσης-γοφών –η οποία υπολογίζεται απλώς διαιρώντας την περίμετρο της μέσης με την περίμετρο των γοφών– είναι ενδεικτική του κινδύνου πρόωρου θανάτου και μάλιστα είναι πιο αξιόπιστη και ακριβής ως δείκτης συγκριτικά με τον ΔΜΣ. Δεν είναι η πρώτη επιστημονική μελέτη που καταλήγει σε αυτό το συμπέρασμα, ωστόσο είναι μία από τις μεγαλύτερες που έχουν γίνει επί του θέματος μέχρι σήμερα.
Οι ερευνητές, από το βρετανικό Πανεπιστήμιο Λάφμπορο και το αυστραλιανό Πανεπιστήμιο του Σίδνεϋ, ανέλυσαν στοιχεία που αφορούσαν 42.702 άντρες και γυναίκες και κάλυπταν διάστημα 10 ετών. Στόχος των ερευνητών ήταν να εξετάσουν εάν τα άτομα με μεγάλη αναλογία μέσης-γοφών (δηλαδή με συσσωρευμένο λίπος στην κοιλιά τους, τη λεγόμενη «κεντρική παχυσαρκία») κινδύνευαν περισσότερο να εμφανίσουν προβλήματα υγείας ή να χάσουν πρόωρα τη ζωή τους σε σύγκριση με άτομα που ήταν υπέρβαρα βάσει ΔΜΣ αλλά είχαν το περιττό λίπος συσσωρευμένο και σε άλλα σημεία του σώματος, πέραν της κοιλιάς.
Κατά τη 10ετία της μελέτης έχασαν τη ζωή τους 5.355 συμμετέχοντες. Λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες όπως η ηλικία, το κάπνισμα και το επίπεδο σωματικής δραστηριότητας, οι ερευνητές έκαναν τους απαραίτητους υπολογισμούς και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα άτομα με φυσιολογικό ΔΜΣ αλλά μεγάλη αναλογία μέσης-γοφών ήταν 22% πιο πιθανό να χάσουν τη ζωή τους από οποιαδήποτε αιτία σε σχέση με άτομα που είχαν επίσης φυσιολογικό ΔΜΣ αλλά ταυτόχρονα και φυσιολογική αναλογία μέσης-γοφών. Φυσικά, τα άτομα με υψηλό ΔΜΣ (υπέρβαρα ή παχύσαρκα) και μεγάλη αναλογία μέσης-γοφών ήταν επίσης πιθανότερο να χάσουν πρόωρα τη ζωή τους σε σχέση με άτομα με φυσιολογικό ΔΜΣ και φυσιολογική αναλογία μέσης-γοφών. Από την άλλη, όμως, όσοι ήταν υπέρβαροι ή παχύσαρκοι βάσει ΔΜΣ αλλά είχαν μικρή αναλογία μέσης-γοφών είχαν λιγότερες πιθανότητες να χάσουν τη ζωή τους συγκριτικά με άτομα που είχαν φυσιολογικό ΔΜΣ αλλά μεγάλη αναλογία μέσης-γοφών. Ειδικά αυτό το τελευταίο φαίνεται να είναι η «ταφόπλακα» του ΔΜΣ έναντι της αναλογίας μέσης-γοφών όσον αφορά την αξιολόγηση του βάρους σε σχέση με την υγεία!
Οι ερευνητές σημειώνουν ότι όλοι οι συμμετέχοντες με κεντρική παχυσαρκία, ασχέτως ΔΜΣ, ήταν πιο πιθανό να χάσουν τη ζωή τους συγκεκριμένα από καρδιαγγειακά νοσήματα, εύρημα που υπογραμμίζει την αρνητική επίδραση του κοιλιακού λίπους στο καρδιαγγειακό σύστημα.
Οι ερευνητές δεν προτείνουν να απορριφθεί εντελώς ο ΔΜΣ ως δείκτης αξιολόγησης του βάρους και της υγείας, αλλά να συνδυάζεται με την αναλογία μέσης-γοφών στο πλαίσιο της κλινικής εξέτασης. Όπως αναφέρει ο Δρ Εμμανουήλ Σταματάκης, αναπληρωτής καθηγητής δημόσιας υγείας στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϋ και ένας εκ των βασικών συντακτών της μελέτης, «ο ΔΜΣ έχει περιορισμούς αλλά παρέχει κάποιες χρήσιμες πληροφορίες», επομένως «αντί να εγκαταλείψουμε τον ΔΜΣ και να τον αντικαταστήσουμε με την αναλογία μέσης-γοφών, η οποία υπολογίζεται σχετικά εύκολα και συσχετίζεται με την καρδιαγγειακή υγεία και τον κίνδυνο θανάτου, θα πρέπει να εντάξουμε την αναλογία μέσης-γοφών στον τυπικό ιατρικό έλεγχο και στις επιστημονικές μελέτες που αφορούν την υγεία». Βέβαια, ο καθηγητής δηλώνει επιλογικά πως σε ατομικό επίπεδο η αναλογία μέσης-γοφών είναι πιθανώς πιο σημαντική από τον ΔΜΣ για τη γενική υγεία. «Εάν έπρεπε να διαλέξω ποιον από τους δύο δείκτες να κρατήσω μέσα στα φυσιολογικά όρια, θα διάλεγα την αναλογία μέσης-γοφών» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Φυσιολογικός ΔΜΣ vs φυσιολογική αναλογία μέσης-γοφών
Φυσιολογικός θεωρείται ο ΔΜΣ που κυμαίνεται μεταξύ 18,5 και 24,9 μονάδων. Από τις 25 έως τις 29,9 μονάδες το άτομο θεωρείται υπέρβαρο, ενώ από τις 30 και πάνω παχύσαρκο.
Όσο για την αναλογία μέσης-γοφών, η κοιλιακή παχυσαρκία ορίζεται για τις γυναίκες που ξεπερνούν τις 0,85 μονάδες και για τους άντρες που ξεπερνούν τις 0,9 μονάδες.
Δείτε κι αυτό:
Σωματότυπος «μήλο»: Για ποιες 2 παθήσεις αυξάνει τον κίνδυνο
Περίμετρος μέσης ανάλογα με το ύψος – Ο πίνακας των επικίνδυνων τιμών για την καρδιά