Κατάθλιψη: 5 παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με την ηλικία
Η κατάθλιψη είναι μια πολύπλοκη ψυχική νόσος που καθοδηγείται από έναν συνδυασμό κληρονομικών επιδράσεων, στοιχείων της προσωπικότητας και εξωτερικών παραγόντων. Αν και ορισμένοι παράγοντες κινδύνου, όπως η κακή σωματική υγεία, το χαμηλό επίπεδο μόρφωσης και τα δυσάρεστα συμβάντα της ζωής, προδιαθέτουν κάθε άνθρωπο, ασχέτως της ηλικίας του, απέναντι στην κατάθλιψη, υπάρχουν και άλλοι παράγοντες, πιο «εξειδικευμένοι», που επηρεάζουν πιο έντονα επιμέρους ηλικιακές ομάδες.
Η διαπίστωση αυτή αναδύεται από μια νέα επιστημονική μελέτη που εκπονήθηκε από Ολλανδούς ερευνητές και δημοσιεύεται στην επιθεώρηση The American Journal of Geriatric Psychiatry, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters.
«Ένα ευρύ φάσμα παραγόντων κινδύνου για την κατάθλιψη φαίνεται να έχει επίδραση καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής» δηλώνει η βασική συντάκτρια της μελέτης, Roxanne Schaakxs, από το Ιατρικό Κέντρο του Ελεύθερου Πανεπιστημίου (VU) του Άμστερνταμ. «Ωστόσο» προσθέτει «παράγοντες κινδύνου που αναμένεται να συσχετίζονται έντονα με την κατάθλιψη σε συγκεκριμένες ηλικίες τελικά μπορεί να επηρεάσουν σε σημαντικό βαθμό και άλλες ηλικιακές ομάδες».
Προκειμένου να εξετάσουν ποιοι παράγοντες κινδύνου συμβάλλουν στην κατάθλιψη ανάλογα με την ηλικία, αλλά και σε ποιο βαθμό επιδρά ο κάθε παράγοντας, οι ερευνητές συγκέντρωσαν και ανέλυσαν στοιχεία που αφορούσαν περισσότερους από 2.000 ενήλικες. Τα στοιχεία προέρχονταν από δύο πολυετείς μελέτες σχετικά με την κατάθλιψη και το άγχος. Το δείγμα στη μία μελέτη ήταν 18 έως 65 ετών, ενώ στη δεύτερη 60 έως 93 ετών.
Από το συνολικό δείγμα των συμμετεχόντων, 1.431 άτομα είχαν εκδηλώσει συμπτώματα μείζονος καταθλιπτικής διαταραχής (κλινικής κατάθλιψης), ενώ 784 δεν είχαν ιστορικό τη διαταραχής.
Σε δεύτερη φάση, οι ερευνητές αξιολόγησαν 19 παράγοντες κινδύνου για την κατάθλιψη ανά ηλικιακή ομάδα, συγκρίνοντας τα άτομα που είχαν διαγνωστεί με κατάθλιψη με αυτά που δεν είχαν εκδηλώσει ποτέ συμπτώματα κατάθλιψης.
Οι περισσότεροι από τους παράγοντες κινδύνου που μελετήθηκαν φάνηκε να επιδρούν σε κάθε ηλικιακή ομάδα. Μερικοί από αυτούς ήταν το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, ένα πρόσφατο δυσάρεστο συμβάν, συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, η περιορισμένη κοινωνική λειτουργικότητα, ο ανθυγιεινός τρόπος ζωής και η κακή σωματική υγεία.
Ωστόσο, πέντε παράγοντες κινδύνου συσχετίστηκαν με την κατάθλιψη σε συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες. Για τα άτομα ηλικίας 18 έως 39 ετών, σημαντικοί παράγοντες για την κατάθλιψη φάνηκε πως ήταν το υπερβολικό βάρος, ο πόνος, η παιδική κακοποίηση και οι χρόνιες παθήσεις, ενώ για τα άτομα άνω των 60 ετών το χαμηλό εισόδημα συσχετίστηκε με μεγαλύτερο κίνδυνο κατάθλιψης απ’ ό,τι σε άλλες ηλικιακές ομάδες.
Παράλληλα, άτομα που παρουσίαζαν παράγοντες κινδύνου αναπάντεχους για την ηλικία τους φάνηκε πως αντιμετώπιζαν αυξημένο κίνδυνο κατάθλιψης. Για παράδειγμα, ένα χρόνιο νόσημα συσχετίστηκε πιο έντονα με την κατάθλιψη στα νεαρά άτομα, ενώ ως παράγοντας απαντάται συχνότερα στις μεγαλύτερες ηλικίες και, αντίθετα, το χαμηλό εισόδημα φάνηκε πως επιβαρύνει περισσότερο την ψυχική υγεία των ηλικιωμένων παρά το γεγονός ότι ήταν πιο συχνό μεταξύ των νέων.
Δείτε κι αυτό:
Παγκόσμια Ημέρα Υγείας 2017 - «Κατάθλιψη: Ας μιλήσουμε»
Η κατάθλιψη είναι η κυριότερη αιτία αναπηρίας στον κόσμο, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας