«Αντίδοτο» στα προβλήματα ύπνου το ολιγοήμερο κάμπινγκ, ιδίως τον χειμώνα

Μετά από λίγες βραδιές μακριά από το τεχνητό φως, ο άνθρωπος κοιμάται νωρίτερα απ’ ό,τι στην πόλη, καθώς αναπροσαρμόζεται το βιολογικό (κιρκάδιο) ρολόι του, το οποίο έχει «ξεκουρδιστεί» στο σύγχρονο αστικό περιβάλλον. Η αιτία είναι κυρίως ότι οι άνθρωποι έχουν τελείως αποσυγχρονιστεί σε σχέση με τον φυσικό κύκλο του φωτός (ανατολή-δύση).

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή κινησιολογίας και εφαρμοσμένης φυσιολογίας Κένεθ Ράιτ του Πανεπιστημίου του Κολοράντο, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό βιολογίας Current Biology, πραγματοποίησαν δύο πειράματα, ένα θερινό (κάμπινγκ τον μήνα Ιούλιο) και ένα χειμερινό (τον μήνα Δεκέμβριο), με τη βοήθεια δύο ομάδων εθελοντών.

Οι εθελοντές φορούσαν ειδικά ρολόγια που κατέγραφαν πόσο εκτίθεντο στο φυσικό φως. Διαπιστώθηκε ότι ακόμη και τον χειμώνα που οι μέρες είναι οι μικρότερες και ο ουρανός συννεφιασμένος, οι άνθρωποι κατά μέσο όρο δέχονταν 13 φορές περισσότερο φυσικό φως απ’ ό,τι στο σπίτι τους.

Τα πειράματα έδειξαν ότι το βιολογικό ρολόι μπορεί γρήγορα να βρει ξανά τον φυσικό ρυθμό του και να συγχρονιστεί με τον κύκλο ανατολής-δύσης, πράγμα που εκ των πραγμάτων σημαίνει ότι κανείς κοιμάται πιο νωρίς (μπορεί βέβαια να ξυπνάει και πιο νωρίς!).

Το μυστικό βρίσκεται στην ορμόνη του ύπνου, τη μελατονίνη, τα επίπεδα της οποίας μεταβάλλονται μέσα στο 24ωρο ανάλογα με το φως (φυσικό ή τεχνητό).

Μετά την ολιγοήμερη παραμονή στην ύπαιθρο τον χειμώνα, όπως έδειξαν οι σχετικές αναλύσεις αίματος, τα επίπεδα της μελατονίνης των κατασκηνωτών άρχισαν να αυξάνονται κατά μέσο όρο περίπου δυόμιση ώρες νωρίτερα απ’ ό,τι στην πόλη και οι άνθρωποι έτειναν επίσης να κοιμούνται δυόμιση ώρες νωρίτερα. Επιπλέον, κοιμούνταν 2,3 ώρες περισσότερο.

Η επίδραση του κάμπινγκ στον ύπνο, όπως αποκάλυψαν τα πειράματα, είναι κάπως μικρότερη το καλοκαίρι σε σχέση με το χειμώνα (η μελατονίνη αρχίζει να αυξάνεται δύο ώρες νωρίτερα αντί για 2,6 ώρες στο χειμερινό κάμπινγκ). Πιθανώς αυτό συμβαίνει επειδή το καλοκαίρι οι άνθρωποι περνάνε περισσότερο χρόνο εκτός κλειστών χώρων και έτσι εκτίθενται περισσότερο στο φυσικό φως απ’ ό,τι τον χειμώνα, συνεπώς το βιολογικό ρολόι τους είναι ήδη πιο συγχρονισμένο.

Οι ερευνητές ανέφεραν ότι αν κανείς δεν θέλει ή δεν μπορεί να κάνει κάμπινγκ έστω και για ένα Σαββατοκύριακο, τότε είναι χρήσιμο να ακολουθεί πιστά ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα στην πόλη, προσπαθώντας να πέφτει για ύπνο την ίδια περίπου ώρα, αυξάνοντας την έκθεσή του στον ήλιο στη διάρκεια της μέρας και μειώνοντας την έκθεσή του στο τεχνητό φως της νύχτας.

Οι επιστήμονες τόνισαν ότι αυτό αποτελεί και μια πρόκληση για τους αρχιτέκτονες, οι οποίοι πρέπει να σχεδιάζουν σπίτια και γραφεία που να αφήνουν περισσότερο φυσικό φως να μπαίνει στον χώρο.

Διαβάστε επίσης:

Ποια είναι τα 4 «συστατικά» του καλού ύπνου