Ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία - Κινητή Τηλεφωνία: Μύθοι και Πραγματικότητα
Ακούγονται συχνά στα ΜΜΕ στερεότυπες φράσεις όπως “οι ακτινοβολίες είναι επικίνδυνες για την υγεία”, “δεν υπάρχει ασφαλές όριο για την ακτινοβολία”, “οι ακτινοβολίες προκαλούν καρκίνο” και άλλα τραγικά και μη.
Του Κωνσταντίνου Κάππα
Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι όλα τα έμβια όντα επιβιώνουν και αναπτύσσονται σε περιβάλλον φυσικής ακτινοβολίας από καταβολής κόσμου (κοσμική ακτινοβολία, ραδόνιο, ραδιενεργά στοιχεία από το υπέδαφος, κ.α.), αλλά και τεχνητής στους νεώτερους χρόνους (π.χ. ακτινοβολία τηλεπικοινωνιών η οποία δεν διαφέρει ποιοτικά σε τίποτα από την φυσική ακτινοβολία). Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι, μόνο και μόνο επειδή υπάρχουμε και εκτιθέμεθα στην φυσική ακτινοβολία, κάνουμε (σε αντιστοιχία κινδύνου) μία ακτινογραφία θώρακος κάθε 2 ημέρες....
Το φάσμα της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας εκτείνεται από πολύ χαμηλές συχνότητες (π.χ. εκπομπή της κεραίας κινητής τηλεφωνίας ή της σεισμικής δραστηριότητος του υπεδάφους) έως εξαιρετικά υψηλές συχνότητες (π.χ. ακτινοβολία γραμμικών επιταχυντών ή ορυκτό Ουράνιο). Είναι γνωστό στην επιστήμη ότι, όσο πιο υψηλή είναι η συχνότητα, τόσο περισσότερο βλαπτική είναι η ακτινοβολία. Αυτήν την ιδιότητα εκμεταλλευόμαστε π.χ. στην ακτινοθεραπεία καταστρέφοντας τα καρκινικά κύτταρα. Η βλαπτικότητα αυτή όμως μας κάνει αρκετά προσεκτικούς ώστε να περιορίζουμε την έκθεσή μας (π.χ. ακτινογραφίες, αξονικές τομογραφίες, υπεριώδης ακτινοβολία του ήλιου) στην απολύτως αναγκαία.
Ορατό φως. Υπάρχει ένα κομβικό σημείο για την κατανόηση της βλαπτικότητος: το ορατό φως (το στενό παράθυρο ηλεκτρομαγνητικών συχνοτήτων μέσα από το οποίο βλέπουμε τον κόσμο μας) εκπέμπει ενέργεια 2 – 5 εκατομμύρια μeV (μονάδα μέτρησης ενέργειας). Εάν αυτά τα επίπεδα ενέργειας της φωτεινής (ηλιακής) ακτινοβολίας ήταν καρκινογόνα τότε εμείς δεν θα υπήρχαμε και το άρθρο αυτό δεν θα είχε γραφεί και διαβαστεί ποτέ...
‘Κάτω’ από το ορατό φως. Είναι φανερό ότι οι χαμηλότερες συχνότητες της ορατής (υπέρυθρη ακτινοβολία εκπεμπόμενη από το ανθρώπινο σώμα – 150.000 μeV, φούρνοι μικροκυμάτων, κεραίες και συσκευές κινητής τηλεφωνίας, οικιακές συσκευές – από 4 έως 11 μeV) είναι ακόμη πιο αβλαβείς από το φως του ήλιου ή της ηλεκτρικής λάμπας....
Οι πολέμιοι της κινητής τηλεφωνίας, απολαμβάνοντας εξαιρετικά δυσανάλογης δημοσιότητος, ‘αποδεικνύουν’ (παρ’όλη την ανυπαρξία επιστημονικών επιχειρημάτων και την ύπαρξη απλών μαθηματικών) ότι προκαλούνται νεοπλασίες, στείρωση και πολλές άλλες ασθένειες.
Ας σημειωθεί, απλά το εξής:
Δεν υπάρχει ούτε μία πειραματική εργασία σε παγκόσμιο επίπεδο, η οποία να καταλήγει σαφώς ότι η έκθεση σε ακτινοβολία από κεραία ή τηλέφωνο κινητής, προκαλεί βιολογική βλάβη, επακριβώς περιγραφόμενη, και το οποίο συμπέρασμα να έχει παραχθεί με τις ίδιες ακριβώς πειραματικές συνθήκες από άλλη ερευνητική ομάδα, ανεξάρτητη της πρώτης. Η Αρχή της επαναληπτικότητος είναι το ‘θέσφατο’ της ορθής επιστήμης.
Ο πραγματικός κίνδυνος. Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Υγείας - WHO, οι πολίτες φοβούνται την περιβαλλοντική Η/Μ ακτινοβολία με την εξής σειρά: κινητή τηλεφωνία, ιατρικές ακτινογραφίες, υπεριώδης και ραδόνιο. Η ορθή σειρά επικινδυνότητος κατά τον WHO είναι: ραδόνιο (53% των καρκίνων πνεύμονος), υπεριώδης (κακοήθη μελανώματα), ακτινογραφίες και μακράν τελευταία η κινητή τηλεφωνία.
Και όμως είναι βαριά ένοχη η κινητή τηλεφωνία! Γιατί; Είναι υπεύθυνη για την κοινωνική αποξένωση, την δολοφονία του βιβλίου και του παιδικού παιγνιδιού και για χιλιάδες αυτοκινητιστικά ατυχήματα. Κίνδυνος για τον οποίο δεν έχει καμμία αρμοδιότητα η Ιατρική αλλά μάλλον η Παιδεία...
Ο κ. Κων. Κάππας είναι Κώστας Κάππας είναι Καθηγητής Ιατρικής Φυσικής – Ακτινοφυσικής στο Ιατρικό Τμήμα Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.