Πέντε συχνές παθήσεις των ματιών και πώς θα τις αποφύγετε
Η υγεία των ματιών επηρεάζει κάθε δραστηριότητά μας, από το περπάτημα και την οδήγηση μέχρι το διάβασμα και τη δυνατότητα να εργαστούμε.
Τι μπορούμε να κάνουμε για να αποφύγουμε λιγότερο ή περισσότερο σοβαρές παθήσεις των ματιών, όπως η επιπεφυκίτιδα ή η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας; Δείτε τι συμβουλεύουν οι ειδικοί και πάρτε τα μέτρα σας!
1. Γλαύκωμα
Το γλαύκωμα συνεπάγεται βλάβη στο οπτικό νεύρο, το οποίο είναι υπεύθυνο για την αποστολή οπτικών πληροφοριών στον εγκέφαλο. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το γλαύκωμα είναι η δεύτερη συνηθέστερη αιτία τύφλωσης παγκοσμίως.
Η συνηθέστερη μορφή της πάθησης, το γλαύκωμα ανοιχτής γωνίας, αποκαλείται συχνά «ύπουλος κλέφτης της όρασης», καθώς σε αρχικό στάδιο δεν προκαλεί εμφανή συμπτώματα. Μια αρχική ένδειξη είναι τα τυφλά σημεία στην περιφερική όραση, τα οποία όμως συχνά περνούν απαρατήρητα μέχρι το οπτικό νεύρο να υποστεί αξιοσημείωτη βλάβη ή να εντοπιστούν οι αλλοιώσεις από τον οφθαλμίατρο κατά τη διάρκεια εξέτασης.
Η επίσκεψη στον οφθαλμίατρο για προληπτικό έλεγχο από την ηλικία των 40 ετών και μετά κρίνεται απαραίτητη ώστε να εντοπιστεί έγκαιρα τυχόν επιδείνωση της υγείας των ματιών και να αποτραπεί η απώλεια όρασης. Ο προληπτικός έλεγχος πρέπει ενδεχομένως να ξεκινά νωρίτερα για τα άτομα που έχουν οικογενειακό ιστορικό γλαυκώματος.
2. Επιπεφυκίτιδα
Επιπεφυκίτιδα ονομάζεται η φλεγμονή που εκδηλώνεται στον επιπεφυκότα, δηλαδή στη μεμβράνη που καλύπτει τον βολβό του ματιού. Είναι μια πολύ συχνή πάθηση και συνήθως δεν συνοδεύεται από σοβαρές επιπλοκές.
Χαρακτηριστικά συμπτώματα της επιπεφυκίτιδας είναι το κοκκίνισμα και η φαγούρα στα μάτια και η υπερέκκριση δακρύων. Είναι επίσης πιθανή η ελαφριά θόλωση της όρασης. Η επιπεφυκίτιδα δεν συνοδεύεται από πόνο ή ευαισθησία στο φως.
Η πρόληψη της επιπεφυκίτιδας εξαρτάται από το είδος της. Η εποχική επιπεφυκίτιδα, η οποία συνήθως πυροδοτείται από τη γύρη, μπορεί να αποφευχθεί περιορίζοντας την έκθεση στον επιβαρυντικό παράγοντα και προστατεύοντας τα μάτια, ενώ η επιπεφυκίτιδα που οφείλεται σε λοίμωξη (από βακτήριο ή ιό) μπορεί να αποφευχθεί με το τακτικό πλύσιμο των χεριών και την αποφυγή χρήσης πετσέτας, μαξιλαροθήκης κ.λπ. που έχει χρησιμοποιήσει άλλο άτομο.
3. Εκφύλιση ωχράς κηλίδας
Η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας είναι η συνηθέστερη αιτία τύφλωσης στους ηλικιωμένους. Η πάθηση είναι αποτέλεσμα της σταδιακής καταστροφής της ωχράς κηλίδας, η οποία αποτελεί τμήμα του αμφιβληστροειδούς χιτώνα και ελέγχει την κεντρική όραση.
Οποιαδήποτε αλλοίωση στην κεντρική όραση (τυφλά σημεία στο κέντρο του οπτικού πεδίου, αδυναμία διάκρισης λεπτομερειών) πρέπει να εξετάζεται από τον οφθαλμίατρο.
Δυστυχώς, η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας δεν μπορεί να προληφθεί, είναι όμως δυνατό να επιβραδύνουμε την εξέλιξή της, άρα και την απώλεια της όρασης. Η αποτελεσματική διαχείριση της αρτηριακής πίεσης, η κατανάλωση τροφών που ωφελούν τα μάτια (εσπεριδοειδή, φυτικά έλαια, ξηροί καρποί, προϊόντα ολικής άλεσης, φυλλώδη λαχανικά με σκούρο πράσινο χρώμα, ψάρια), ο έλεγχος του βάρους και του σωματικού λίπους και η τακτική επίσκεψη στον οφθαλμίατρο είναι μερικά από τα μέτρα που προτείνουν οι ειδικοί.
4. Αποκόλληση αμφιβληστροειδούς
Ο αμφιβληστροειδής χιτώνας είναι ο ιστός που καλύπτει το πίσω μέρος του ματιού. Αποστέλλει οπτικά μηνύματα στον εγκέφαλο και παρουσιάζει αυξημένη ευαισθησία στο φως. Η αποκόλληση διαπιστώνεται όταν ο αμφιβληστροειδής φύγει από την κανονική του θέση. Η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς δεν είναι ιδιαίτερα συχνή, πρέπει όμως να αντιμετωπίζεται άμεσα για να σωθεί η όραση.
Η αιφνίδια αλλοίωση της όρασης με εμφάνιση λάμψεων ή στιγμάτων (τα λεγόμενα «μυγάκια») είναι το συνηθέστερο σύμπτωμα της αποκόλλησης του αμφιβληστροειδούς.
Ο βασικότερος παράγοντας κινδύνου για την αποκόλληση είναι η μυωπία, επομένως η παρακολούθηση από τον οφθαλμίατρο είναι απαραίτητη ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Επίσης, το επίμονο τρίψιμο των ματιών κάνει τα μάτια πιο επιρρεπή στην αποκόλληση.
5. Καταρράκτης
Ο καταρράκτης εκδηλώνεται όταν θολώνει ο φακός του ματιού. Είναι ιδιαίτερα συχνός στις μεγάλες ηλικίες (πάσχουν ένας στους δύο ανθρώπους άνω των 80 ετών) και προωθείται από παράγοντες όπως η υπερβολική έκθεση στον ήλιο και ο τραυματισμός στην ευρύτερη περιοχή των ματιών.
Τα συμπτώματα του καταρράκτη εμφανίζονται σταδιακά και περιλαμβάνουν τη θολή όραση, τις λάμψεις, τη διπλή όραση κ.α.
Η προστασία των ματιών από τον ήλιο (γυαλιά, καπέλο), ο έλεγχος του σακχάρου και η υγιεινή διατροφή είναι μερικά βασικά μέτρα προστασίας των ματιών ώστε να καθυστερήσει η εμφάνιση ή η εξέλιξη του καταρράκτη.
Διαβάστε επίσης:
Παγκόσμια Ημέρα Όρασης: Συμβουλές για την υγιεινή και τη φροντίδα των ματιών