Πώς σχετίζεται το Αλτσχάιμερ με το χτύπημα στο κεφάλι
Η εμφάνιση άνοιας δεν είναι μόνο ζήτημα προχωρημένης ηλικίας, αλλά μπορεί να συμβεί –για άγνωστο λόγο– ακόμη και μετά από ένα σχετικά σοβαρό τραυματισμό στο κεφάλι, σύμφωνα με μια νέα βρετανική επιστημονική έρευνα.
Άνθρωποι που έχουν τραυματιστεί στο κεφάλι (π.χ. σε τροχαίο), μπορεί –χωρίς να το γνωρίζουν– να έχουν αποκτήσει πρωτεϊνικές «πλάκες» παρόμοιες με αυτές που εμφανίζονται στον εγκέφαλο των ασθενών με Αλτσχάιμερ και μάλιστα στις ίδιες περίπου περιοχές όπου προκαλεί βλάβες η νευροεκφυλιστική νόσος.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή νευρολογίας Ντέηβιντ Σαρπ του Imperial College του Λονδίνου, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Neurology της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας, μελέτησαν τους εγκεφάλους εννέα ανθρώπων που είχαν υποστεί μέτριο έως σοβαρό τραυματισμό στο κεφάλι.
Η μέση ηλικία των ατόμων ήταν τα 40 έτη και τα τραύματα είχαν συμβεί ένα έως 17 έτη πριν την μελέτη. Για λόγους σύγκρισης, οι επιστήμονες μελέτησαν επίσης τους εγκεφάλους εννέα ατόμων χωρίς προηγούμενο τραυματισμό και άλλων εννέα με Αλτσχάιμερ.
Όπως διαπιστώθηκε, οι εγκέφαλοι τόσο των ασθενών με Αλτσχάιμερ όσο και αυτών που είχαν κάποτε τραυματισθεί, εμφάνιζαν πλάκες της πρωτεΐνης αμυλοειδές στο κέντρο του εγκεφάλου και στην παρεγκεφαλίδα, αν και οι πρώτοι είχαν μεγαλύτερες πλάκες. Όσο μεγαλύτερη ζημιά είχε κάνει το παλιό τραύμα στη φαιά ουσία του εγκεφάλου, τόσο πιο εκτεταμένες ήσαν οι πλάκες μετά από χρόνια.
«Οι άνθρωποι είναι πιθανότερο να εμφανίσουν άνοια μετά από τραύμα στο κεφάλι, χωρίς να είναι σαφές για ποιο λόγο», δήλωσε ο Σαρπ. Όπως είπε, η δημιουργία των πλακών πυροδοτείται από διαφορετικό βιολογικό μηχανισμό στην περίπτωση του τραυματισμού απ’ ό,τι στην άνοια.
Τα νοητικά-γνωστικά τεστ έδειξαν ότι τα άτομα με παλιό τραύμα στο κεφάλι έχουν χειρότερες επιδόσεις (στην ταχύτητα σκέψης, στην προσοχή, στη συγκέντρωση κ.α.), σε σχέση με τους συνομηλίκους τους που δεν είχαν ποτέ τέτοιο τραύμα. Αυτό δείχνει ότι, παρά την ανάκαμψή τους μετά τον τραυματισμό, ο εγκέφαλός τους δεν λειτουργεί πλέον το ίδιο καλά όπως πριν, αλλά εμφανίζει σημάδια άνοιας.
Θα ακολουθήσουν μεγαλύτερες μελέτες με στόχο να επιβεβαιωθεί κατά πόσο όντως τα τραύματα στο κεφάλι ανοίγουν το δρόμο στην άνοια και το Αλτσχάιμερ. Τα περιστατικά τραυματισμών στο κεφάλι έχουν αυξηθεί σημαντικά σε διάφορες χώρες, οπότε το ζήτημα έχει σημασία και από άποψη δημόσιας υγείας.