Αλτσχάιμερ: Ένα χημικό μόριο εξαφανίζει τις πλάκες βήτα αμυλοειδούς από τον εγκέφαλο
Επιστήμονες στη Νότια Κορέα ανακάλυψαν ένα μικρό χημικό μόριο, το EPPS, το οποίο, όταν προστέθηκε στο νερό που έπιναν ποντίκια, εξαφάνισε τις χαρακτηριστικές πλάκες από την πρωτεΐνη βήτα αμυλοειδές που δημιουργούνται στον εγκέφαλο των πασχόντων από Αλτσχάιμερ.
Αν και σε πρώιμο στάδιο, παρ’ όλα αυτά η μελέτη δημιουργεί ελπίδες ότι ίσως στο μέλλον υπάρξει ένα αποτελεσματικό «όπλο» για την καταπολέμηση των τοξικών πλακών και από τον ανθρώπινο εγκέφαλο.
Τα πειραματόζωα είχαν τροποποιηθεί έτσι ώστε να εμφανίζουν τέτοιες πλάκες στον εγκέφαλό τους. Μετά την χορήγηση του εν λόγω μορίου –το οποίο μοιάζει με την ουσία ταυρίνη, ένα αμινοξύ που περιέχεται σε ορισμένα ενεργειακά ροφήματα– οι ικανότητες μνήμης και μάθησής τους εμφάνισαν αισθητή βελτίωση, χωρίς να είναι σαφές μέσω ποιου ακριβώς βιολογικού μηχανισμού κατέστη αυτό εφικτό.
Η ουσία ERRS δεν φάνηκε να επιφέρει τοξικές παρενέργειες στα ζώα, ακόμη και σε υψηλές δόσεις. Οι Κορεάτες επιστήμονες σκοπεύουν να κάνουν νέες μελέτες, κατ' αρχήν σε μεγαλύτερα ζώα, για να δουν κατά πόσο το εν λόγω μόριο είναι ασφαλές και αποτελεσματικό στους ανθρώπους με Αλτσχάιμερ.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Γιανγκσού Κιμ του Ινστιτούτου Επιστήμης και Τεχνολογίας της Κορέας στη Σεούλ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Nature Communications, ανακάλυψαν ότι το μόριο ERRS προσκολλάται στις πλάκες του βήτα αμυλοειδούς και τις διασπά σε απλούστερα μόρια. Ακόμη κι όταν προστεθεί στο νερό, μπορεί να κυκλοφορήσει μέσω του αίματος και να διαπεράσει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, φθάνοντας στον εγκέφαλο.
Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι η συχνότερη μορφή άνοιας και τα περιστατικά της αυξάνονται διεθνώς κάθε χρόνο. Η αιτιολογία της νόσου είναι ουσιαστικά άγνωστη, αν και σε μικρό ποσοστό –κυρίως όταν η ασθένεια εμφανίζεται σε πιο μικρή ηλικία– φαίνεται ότι παίζει ρόλο η κληρονομικότητα.
Τα υπάρχοντα φάρμακα απλώς επιβραδύνουν τα συμπτώματα, ενώ όταν έχουν σχηματισθεί πλάκες αμυλοειδούς στον εγκέφαλο, οι οποίες συμβάλλουν στη νευροεκφύλιση καταστρέφοντας τα εγκεφαλικά κύτταρα, είναι πολύ δύσκολη η απομάκρυνσή τους, γι' αυτό η κορεατική ανακάλυψη δημιουργεί ελπίδες για το μέλλον.
Οι επιστήμονες συνεχίζουν να διαφωνούν κατά πόσο οι πλάκες του αμυλοειδούς αποτελούν αιτία ή αποτέλεσμα της νόσου. Ο Κιμ δήλωσε ότι εφόσον βελτιώθηκε η μνήμη και η μάθηση των πειραματόζωων, αφότου το μόριο ERRS είχε εξαφανίσει τις πλάκες από τον εγκέφαλό τους, αυτό ενισχύει την πεποίθηση πως ο σχηματισμός των πλακών αποτελεί την αιτία για συμπτώματα όπως η απώλεια της μνήμης στους ασθενείς.
Άλλοι ερευνητές χαρακτήρισαν «ενδιαφέρουσα» την κορεατική ανακάλυψη, αλλά εμφανίσθηκαν επιφυλακτικοί κατά πόσο το μόριο ERRS θα έχει ανάλογη δράση και στους ανθρώπους με Αλτσχάιμερ.