Η έλλειψη ύπνου ανοίγει το δρόμο στην παιδική παχυσαρκία

Πιο συγκεκριμένα, το 23% και το 10% των Ελλήνων μαθητών αξιολογήθηκαν ως υπέρβαροι και παχύσαρκοι αντιστοίχως. Πού οφείλονται όμως τα υψηλά ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας στη χώρα μας; Στο ερώτημα αυτό προσπάθησε να απαντήσει η επιστημονική ομάδα του ΕΥΖΗΝ μέσα από τα δεδομένα του προγράμματος, με σχετική ομιλία που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του 13ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Διατροφής & Διαιτολογίας, η οποία έλαβε το 2ο Βραβείο Ερευνητικής Ανακοίνωσης.

Στο πλαίσιο της ομιλίας, τονίστηκε ότι η παχυσαρκία είναι ένα πολυπαραγοντικό φαινόμενο, ωστόσο υπό μια απλουστευμένη έννοια θα μπορούσε να αποδοθεί στη συνδυαστική επίδραση των γονιδίων και του τρόπου ζωής. Ως προς τις συνήθειες του τρόπου ζωής, σύμφωνα με τα αποτελέσματα του προγράμματος ΕΥΖΗΝ για το σχολικό έτος 2014-15, τα παιδιά που ανέφεραν χαμηλή προσκόλληση στη μεσογειακή διατροφή (βάσει του KIDMED σκορ), μικρή διάρκεια ύπνου (<8 ώρες την ημέρα) και αυξημένο χρόνο ενασχόλησης με καθιστικές δραστηριότητες (≥2 ώρες τηλεθέαση την ημέρα) είχαν αυξημένες πιθανότητες να είναι παχύσαρκα, σε σύγκριση με τα παιδιά που πληρούσαν τις διεθνείς συστάσεις για τις συνήθειες διατροφής, σωματικής δραστηριότητας και ύπνου.

Από τους παράγοντες αυτούς, η μικρή διάρκεια ύπνου αναδείχθηκε ως ο σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου για την παιδική παχυσαρκία (παιδιά με διάρκεια ύπνου <8 ώρες την ημέρα είχαν 20% αυξημένες πιθανότητες να είναι παχύσαρκα σε σχέση με παιδιά με >8 ώρες ύπνου την ημέρα). Αντιθέτως, για κάθε 1 μέρα αύξηση στην εβδομαδιαία συχνότητα ενασχόλησης με οργανωμένη σωματική δραστηριότητα, οι πιθανότητες ένα παιδί να είναι παχύσαρκο φάνηκε να μειώνονται κατά 6%.

Όπως επίσης αναφέρθηκε, τα προαναφερθέντα αποτελέσματα είναι ιδιαιτέρως ανησυχητικά, εάν αναλογιστεί κανείς ότι περίπου το ¼ των παιδιών της Ελλάδας δεν κοιμούνται επαρκώς (<8 ώρες την ημέρα), υπερβαίνουν τον επιτρεπτό χρόνο ενασχόλησης με καθιστικές δραστηριότητες (≥2 ώρες τηλεθέαση την ημέρα) και δεν πραγματοποιούν κάποια οργανωμένη αθλητική δραστηριότητα εκτός σχολείου. Συνεπώς, η δημιουργία ενός υγιεινού περιβάλλοντος για τα παιδιά στην οικογένεια, το σχολείο και την κοινότητα, δηλαδή ενός περιβάλλοντος που προωθεί την ισορροπημένη διατροφή, το παιχνίδι, την άθληση και την επαρκή ανάπαυση κατά τη διάρκεια της ημέρας, είναι ιδιαιτέρως σημαντική.

Στο πλαίσιο αυτό, το πρόγραμμα ΕΥΖΗΝ πραγματοποιεί για τρίτη συνεχή χρονιά ενημερωτικές παρουσιάσεις που απευθύνονται σε παιδιά και εφήβους, με θέματα γύρω από την υγεία, τη διατροφή, τη σωματική δραστηριότητα και την ανάπτυξη, αλλά και ειδικότερα θέματα, όπως η μεσογειακή διατροφή, η εικόνα σώματος και η διαχείριση βάρους, η σχολική επίδοση και η καταναλωτική συμπεριφορά.

Οι παρουσιάσεις πραγματοποιούνται στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο για τα σχολεία της Αττικής, ενώ για τα σχολεία εκτός Αττικής προσφέρεται η δυνατότητα διεξαγωγής των παρουσιάσεων μέσω skype ή μέσω εθελοντών συνεργατών του προγράμματος. Οι εκπαιδευτικοί που ενδιαφέρονται μπορούν να ενημερωθούν για το πρόγραμμα των παρουσιάσεων της τρέχουσας σχολικής χρονιάς και να συμπληρώσουν την ηλεκτρονική αίτηση συμμετοχής εδώ. Επιπλέον, για έγκυρη πληροφόρηση σχετικά με θέματα ανάπτυξης, διατροφής, σωματικής δραστηριότητας και υγείας στην παιδική και εφηβική ηλικία, αλλά και συμβουλές για τη βελτίωση των συνηθειών του τρόπου ζωής των παιδιών, οι γονείς, οι εκπαιδευτικοί και οι επαγγελματίες υγείας μπορούν να πλοηγηθούν στην ιστοσελίδα του ΕΥΖΗΝ.

Λίγα λόγια για το πρόγραμμα EYZHN

Το EYZHN (http://eyzin.minedu.gov.gr) είναι ένα πρόγραμμα του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου σε συνεργασία με τo Υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας & Θρησκευμάτων. Κύριος στόχος του προγράμματος είναι η διασφάλιση της υγιούς ανάπτυξης των παιδιών, μέσα από την υιοθέτηση ισορροπημένων συνηθειών διατροφής και σωματικής δραστηριότητας.

Το πρόγραμμα Αξιολόγησης, το οποίο αποτελεί μια από τις σημαντικότερες δράσεις του ΕΥΖΗΝ, διενεργείται στα σχολεία με την ευγενική χορηγία της ΟΠΑΠ Α.Ε. Οι υπόλοιπες δράσεις του προγράμματος χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου και τη Nestlé Ελλάς.