Αυτοάνοσα νοσήματα & διατροφή: Ποιος ο ρόλος των λιπαρών

Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Φρίντριχ Αλεξάντερ Ερλάνγκεν της Νυρεμβέργης και το Πανεπιστήμιο του Ρουρ-Μπόχουμ εξέτασαν πώς τα διάφορα είδη λιπαρών επηρεάζουν την υγεία ποντικιών που πάσχουν από αυτοάνοσα νοσήματα και τα ευρήματά τους θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη βάση για συστάσεις προς όλους τους ασθενείς με αυτοάνοσα νοσήματα.

Τα αυτοάνοσα νοσήματα εκδηλώνονται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται σε υγιή κύτταρα του οργανισμού. Τα ακριβή αίτια αυτής της δυσλειτουργίας του ανοσοποιητικού παραμένουν άγνωστα ακόμη και σήμερα, ωστόσο οι επιστήμονες έχουν αρχίσει να κατανοούν βαθύτερα το ρόλο της διατροφής –και συγκεκριμένα των λιπαρών– στην εκδήλωση των συμπτωμάτων.

Υπάρχουν δύο είδη λιπαρών οξέων, καθένα από τα οποία επιτελεί διαφορετικές λειτουργίες στον οργανισμό. Τα λιπαρά οξέα μακράς αλύσου (long-chain fatty acids) είναι στερεά σε θερμοκρασία δωματίου και βρίσκονται στο κόκκινο κρέας, το τυρί, το βούτυρο, το γάλα με πλήρη λιπαρά κ.α. Από την άλλη, τα λιπαρά οξέα βραχείας αλύσου (short-chain fatty acids) βρίσκονται κυρίως σε τροφές με πολλές φυτικές ίνες και μεταβολίζονται από τα βακτήρια του γαστρεντερικού. Για παράδειγμα, τα Ω-3 λιπαρά οξέα είναι ένα είδος λιπαρών οξέων βραχείας αλύσου και βρίσκονται σε τροφές όπως ο λιναρόσπορος, οι ξηροί καρποί, η σόγια και τα πράσινα, φυλλώδη λαχανικά.

Στο πλαίσιο της νέας μελέτης, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα λιπαρά οξέα μακράς αλύσου συνδέονται με την απελευθέρωση προφλεγμονοδών κυττάρων Τ, με αποτέλεσμα οι κρίσεις συμπτωμάτων στα ποντίκια να είναι πιο έντονες. Ως κρίση ορίζεται η αιφνίδια εκδήλωση έντονων (σοβαρών) συμπτωμάτων που εκδηλώνονται και υποχωρούν λόγω συγκεκριμένων παραγόντων (triggers). Για παράδειγμα, το στρες είναι ένας συνήθης παράγοντας που μπορεί να προκαλέσει κρίση. Σε ασθενείς που έχουν διαγνωσθεί με νόσο του Crohn, μια κρίση μπορεί να συνοδεύεται από απελευθέρωση κυττάρων Τ που επιτίθενται στα τοιχώματα του πεπτικού συστήματος, προκαλώντας ισχυρούς στομαχόπονους.

Στο πλαίσιο της διαχείρισης των αυτοάνοσων νοσημάτων, οι γιατροί χρησιμοποιούν την ανοσοθεραπεία ώστε να υποχωρεί η αντίδραση του ανοσοποιητικού, κάτι που σημαίνει ότι ο οργανισμός δεν επιτίθεται ούτε σε υγιή αλλά ούτε και σε ασθενή κύτταρα.

Οι Γερμανοί ερευνητές διαπίστωσαν ότι η χορήγηση λιπαρών οξέων βραχείας αλύσου στα ποντίκια συνοδεύθηκε από απελευθέρωση ρυθμιστικών κυττάρων Τ, τα οποία προωθούν την ομαλή λειτουργία του ανοσοποιητικού. Παρατηρήθηκε εν συνεχεία σημαντική βελτίωση στην υγεία των πειραματόζωων.

Αντίστοιχες διατροφικές παρεμβάσεις μοιάζουν πολλά υποσχόμενες για την αποτελεσματικότερη διαχείριση των αυτοάνοσων νοσημάτων και σε ανθρώπους, δεδομένου ότι επί του παρόντος δεν υπάρχουν οριστικές θεραπείες για τα αυτοάνοσα νοσήματα και οι διάφορες θεραπευτικές προσεγγίσει εστιάζουν στην πρόληψη των κρίσεων.

Διαβάστε επίσης:

Τι πρέπει να γνωρίζετε για τα αυτοάνοσα νοσήματα
Πόσο σχετίζεται η διατροφή με τα αυτοάνοσα νοσήματα;
Ποια είναι τα συνηθέστερα αυτοάνοσα νοσήματα