Κιρσοκήλη: Τι είναι και πώς αντιμετωπίζεται

Υπό φυσιολογικές συνθήκες, οι φλέβες επιτρέπουν την κίνηση του αίματος από την περιφέρεια του σώματος προς το κέντρο και από τις μικρότερες προς τις μεγαλύτερες φλέβες. Η αντίστροφη αυτή κίνηση του αίματος επιτυγχάνεται χάρη σε ειδικές βαλβίδες που έχουν οι φλέβες και δεν επιτρέπουν στο αίμα να κινηθεί προς τα πίσω.

Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Μελέτης Ουρολογικών Παθήσεων (ΙΜΟΠ), όταν εντοπίζεται ανεπάρκεια στη λειτουργία των βαλβίδων, το αίμα παλινδρομεί από τις μεγαλύτερες προς τις μικρότερες φλέβες και από εκεί στον όρχι· αυτή η κατάσταση έχει ως συνέπεια την κιρσοειδή διεύρυνση των σπερματικών φλεβών και τη λεγόμενη παλινδρόμηση του φλεβικού (χρησιμοποιημένου και χωρίς θρεπτική αξία) αίματος μέσα στον όρχι. Αποτέλεσμα είναι η αδυναμία εισόδου ικανής ποσότητας αρτηριακού αίματος στον όρχι, λόγω του ότι το φλεβικό αίμα λιμνάζει μέσα σε αυτόν.

Τι μπορεί να προκαλέσει η κιρσοκήλη;

Σε κάποιους ασθενείς, η κιρσοκήλη μπορεί να προκαλέσει:

- Ήπια συμπτώματα πόνου ή αισθήματος βάρους ή δυσφορίας στον όρχι.
- Να εμποδίσει την ομαλή ανάπτυξη του όρχεως που πάσχει.
- Να επηρεάσει το σπέρμα και συνεπώς τη γονιμότητα.

Πώς γίνεται η διάγνωση της κιρσοκήλης;

Συνήθως, η κιρσοκήλη ανακαλύπτεται τυχαία από τον ίδιο τον ασθενή ή τον γιατρό. Στην ψηλάφηση του όρχεως, δίνεται η εντύπωση μιας μαλακής μάζας, η οποία δεν έχει σαφή όρια. Χαρακτηριστικό είναι ότι η μάζα αυτή μειώνεται όταν ξαπλώσει ο ασθενής, ενώ μεγαλώνει στην όρθια θέση και στην αύξηση της πίεσης μέσα στην κοιλία (όταν σφίγγουμε την κοιλιά μας, όπως με τη σωματική άσκηση, την ανύψωση βάρους, τις αθλοπαιδιές). Αυτό γίνεται επειδή οι φλέβες αδειάζουν στην ύπτια θέση, ενώ γεμίζουν απότομα στην όρθια. Η επιβεβαίωση γίνεται με υπερηχογραφικό έλεγχο (έγχρωμο triplex). Η ταξινόμηση της κιρσοκήλης είναι χρήσιμη για την κλινική πράξη και είναι η παρακάτω:

- Υποκλινική: Δεν είναι ορατή, ούτε στην ηρεμία ούτε στην αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης, αλλά διαγιγνώσκεται με τον υπερηχογραφικό έλεγχο.
- 1ου βαθμού: Είναι ψηλαφητή στην αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης αλλά όχι σε κατάσταση ηρεμίας.
- 2ου βαθμού: Είναι ψηλαφητή σε κατάσταση ηρεμίας, αλλά δεν είναι ορατή.
- 3ου βαθμού: Είναι ορατή σε κατάσταση ηρεμίας.

Επηρεάζει η κιρσοκήλη τη γονιμότητα;

Η κιρσοκήλη εμφανίζεται περίπου στο 11,7 % των ενήλικων αντρών και στο 25,4% που έχουν πρόβλημα υπογονιμότητας. Η ακριβής σχέση μεταξύ αντρικής γονιμότητας και κιρσοκήλης παραμένει άγνωστη, αλλά είναι σαφές ότι το σπέρμα βελτιώνεται μετά τη χειρουργική διόρθωσή της, εφόσον γίνει έγκαιρα. Επίσης, φαίνεται ότι η κιρσοκήλη προκαλεί βλάβες στο DNA των σπερματοζωαρίων, οι οποίες αντιστρέφονται μετά την αντιμετώπισή της.

Έχω κιρσοκήλη, πρέπει να την αντιμετωπίσω;

Σε ένα ποσοστό ασθενών, η κιρσοκήλη προκαλεί μια προοδευτική βλάβη των όρχεων, η οποία συνδέεται με υπογονιμότητα. Η χειρουργική αποκατάστασή της μπορεί να είναι αποτελεσματική σε αυτούς τους ασθενείς. Η κιρσοκήλη πρέπει να θεραπεύεται σε:

- Παιδιά στα οποία τεκμηριωμένα, με υπερηχογραφικό έλεγχο, φαίνεται πως υπάρχει καθυστέρηση στην ανάπτυξη του όρχεως.
- Σε άντρες με επηρεασμένο σπέρμα, που έχουν κλινική κιρσοκήλη και υπογονιμότητα για 1 τουλάχιστον χρόνο. Η υπογονιμότητα δεν πρέπει να οφείλεται σε άλλους λόγους.
- Η υποκλινική κιρσοκήλη δεν πρέπει να χειρουργείται.

Πώς αντιμετωπίζεται η κιρσοκήλη;

Η θεραπεία της κιρσοκήλης είναι χειρουργική, όπου γίνεται διακοπή της κυκλοφορίας των σπερματικών φλεβών. Υπάρχουν διάφορες τεχνικές, από τις οποίες τα καλύτερα αποτελέσματα έχει η μικροχειρουργική. Η τομή είναι πολύ μικρή, γίνεται δίπλα στο πέος, δεν διανοίγονται οι κοιλιακοί μύες και ο ασθενής εξέρχεται από το νοσοκομείο την επόμενη ημέρα, επιστρέφει δε στις δραστηριότητες του μέσα σε 3 ημέρες. Σε κάποια κέντρα, εφαρμόζονται και άλλες τεχνικές που όμως δεν έχουν καλύτερα αποτελέσματα, αντίθετα αυξάνουν το κόστος (π.χ. λαπαροσκοπική). Πάντως, το είδος της επέμβασης εξαρτάται κυρίως από την εμπειρία του χειρουργού.

Εναλλακτικά της χειρουργικής θεραπείας, υπάρχει και ο εμβολισμός των σπερματικών φλεβών, ο οποίος όμως έχει περισσότερες επιπλοκές και δεν εφαρμόζεται ευρέως.

Διαβάστε επίσης:

Τα συμπτώματα που δείχνουν βουβωνοκήλη
Πέντε πόνοι που δεν πρέπει ποτέ να αγνοήσετε
Κήλη: Οι μορφές, τα συμπτώματα και η αντιμετώπισή τους