Γιατί το τζόγγινγκ είναι προτιμότερο από το περπάτημα μετά τα 50
Το περπάτημα έχει αδιαμφισβήτητα οφέλη για την υγεία, μία νέα μελέτη ωστόσο αποκαλύπτει ότι το τρέξιμο υπερτερεί μακράν, καθώς μπορεί να γυρίσει πίσω το ρολόι του χρόνου.
Το περπάτημα είναι ιδανική άσκηση και οι ηλικιωμένοι που διαθέτουν καθημερινά αρκετή ώρα σε αυτό έχουν χαμηλότερη συχνότητα παχυσαρκίας, αρθρίτιδας, καρδιοπάθειας και διαβήτη, καθώς και μεγαλύτερο προσδόκιμο επιβίωσης.
Η ικανότητα βάδισης όμως φθίνει με την ηλικία. Έτσι, οι ηλικιωμένοι που έχουν ως κύρια γυμναστική το περπάτημα είθισται καθώς περνούν τα χρόνια να βαδίζουν με πιο αργό ρυθμό και μεγαλύτερη δυσκολία, νιώθοντας ολοένα ταχύτερα πως κουράστηκαν.
Η κοινή λογική πρεσβεύει ότι αυτού του είδους η φθορά είναι αναπόφευκτη, γεγονός το οποίο ουσιαστικά επιβεβαίωσαν προγενέστερες μελέτες, στις οποίες φυσιολόγοι ανακάλυψαν ότι καθώς περνούν τα χρόνια χρησιμοποιούμε περισσότερη ενέργεια με κάθε βήμα, επομένως η κίνησή μας δυσχεραίνεται και γίνεται πιο κοπιαστική.
Ωστόσο επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Κολοράντο στο Boulder (UCB) και το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο Humboldt στην Καλιφόρνια (HSU) θέλησαν να εξακριβώσουν εάν αυτή η βαθμιαία φθορά μπορεί να επιβραδυνθεί ή και να αντιστραφεί με άλλα είδη ασκήσεως και, ιδίως, με το τρέξιμο.
Αναρτώντας τις σχετικές ανακοινώσεις στα γυμναστήρια και στις ενώσεις δρομέων και βαδιστών, σύντομα είχαν στη διάθεσή τους 30 άνδρες και γυναίκες ηλικίας 65 έως 75 ετών, οι 15 εκ των οποίων περπατούσαν τουλάχιστον τρεις φορές την εβδομάδα επί τουλάχιστον 30 λεπτά της ώρας και οι υπόλοιποι έτρεχαν τουλάχιστον τρεις φορές την εβδομάδα επί τουλάχιστον 30 λεπτά τη φορά. Αν και ο ρυθμός των δρομέων διέφερε, οι περισσότεροι έτρεχαν με μέτρια ταχύτητα.
Οι ερευνητές συγκέντρωσαν όλους τους εθελοντές στο Εργαστήριο Κινήσεως του UCB και ζήτησαν από τον καθένα να συμπληρώσει τρεις διαφορετικές, σύντομες διαδρομές βάδισης με τρεις διαφορετικές, σταδιακώς αυξανόμενες ταχύτητες. Οι εθελοντές βάδιζαν πάνω σε ειδικά εξοπλισμένους κυλιόμενους διαδρόμους, σχεδιασμένους να μετρούν την δύναμη με την οποία τα πόδια τους κτυπούσαν τους διαδρόμους σε κάθε διασκελισμό, ώστε να αξιολογείται η βιο-μηχανική του βηματισμού τους.
Οι εθελοντές φορούσαν επίσης μάσκες για να καταγράφεται η πρόσληψη οξυγόνου, ούτως ώστε να μετρηθεί και η εξοικονόμηση ενέργειας που είχαν καθώς βάδιζαν.
Όπως έδειξαν όλες αυτές οι μετρήσεις, οι δρομείς ήταν καλύτεροι και πιο αποδοτικοί βαδιστές, διότι χρειάζονταν λιγότερη ενέργεια για να περπατήσουν με τον ίδιο ρυθμό με τους συνομηλίκους τους που περπατούσαν συστηματικά.
Όταν οι ερευνητές συνέκριναν την αποδοτικότητα της βάδισης των εθελοντών τους με εκείνη νεώτερων ατόμων, την οποία είχαν μετρήσει σε παλαιότερες μελέτες τους, διαπίστωσαν ότι οι 70ετείς δρομείς είχαν σχεδόν την ίδια εξοικονόμηση ενέργειας όταν περπατούσαν με τον μέσο νεαρό αγύμναστο ενήλικα. Παρά την ηλικία τους, δηλαδή, οι ηλικιωμένοι δρομείς μπορούσαν να περπατούν με τη ζωντάνια ανθρώπων πολλές δεκαετίες νεώτερών τους.
Αντιθέτως, οι ηλικιωμένοι βαδιστές είχαν σχεδόν την ίδια εξοικονόμηση ενέργειας με τους συνομηλίκους τους οι οποίοι έκαναν καθιστική ζωή, επομένως το συστηματικό περπάτημα δεν τους είχε εμποδίσει να χάσουν την ικανότητα της γρήγορης και άκοπης βάδισης.
Το εκπληκτικό, όμως, είναι πως η βιο-μηχανική κατά την βάδιση ήταν σχεδόν η ίδια σε δρομείς και βαδιστές. Με άλλα λόγια, δεν υπήρχαν διαφορές στον τρόπο βαδίσεως στο μήκος του διασκελισμού, στον αριθμό των βημάτων για τη διάσχιση της κάθε απόστασης ή σε οποιαδήποτε άλλη παράμετρο που αξιολογεί τη μηχανική της βάδισης.
Στους μυς η εξήγηση
Προφανώς, όμως, κάτι ήταν διαφορετικό για να περπατούν οι μεν ως νέοι και οι δε ως ηλικιωμένοι. Οι ερευνητές δεν ξέρουν τι ακριβώς, αλλά εικάζουν πως η εξήγηση βρίσκεται βαθιά μέσα στα κύτταρα των μυών στα πόδια τους.
«Η έντονη ή παρατεταμένη αεροβική άσκηση όπως το τρέξιμο, είναι γνωστό ότι αυξάνει τον αριθμό των μιτοχονδρίων μέσα στα μυϊκά κύτταρα», λέει ο δρ Τζάστους Ορτέγκα, αναπληρωτής καθηγητής Κινησιολογίας στο HSU, ο οποίος ηγήθηκε της μελέτης. «Τα μιτοχόνδρια είναι τα "εργοστάσια" παραγωγής ενέργειας των κυττάρων, επομένως ο αυξημένος αριθμός τους επιτρέπει την κίνηση για περισσότερη ώρα και με λιγότερο κόπο».
Οι δρομείς μπορεί επίσης να έχουν καλύτερο συντονισμό των μυών τους απ' ό,τι οι βαδιστές, προσθέτει ο δρ Ορτέγκα, εξηγώντας ότι αυτό συνεπάγεται σύσπαση λιγότερων μυών σε κάθε κίνηση και έτσι εξοικονόμηση ενέργειας.
Όποια κι αν είναι η αιτία, «το τρέξιμο φάνηκε να αναχαιτίζει την, ειδάλλως σημαντική, φθορά στην εξοικονόμηση ενέργειας που παρατηρείται με την ηλικία», τόνισε. «Και αυτό έχει σημαντικό αντίκτυπο στην ποιότητα της ζωής, διότι όποιος κινείται πιο άνετα, κάνει περισσότερα και έτσι η υγεία του και η ζωή του βελτιώνονται».
Τα ακόμα καλύτερα νέα είναι ότι, όπως έδειξε αυτή αλλά και πολλές παλαιότερες μελέτες, ποτέ δεν είναι αργά για να αρχίσει κάποιος το τρέξιμο. «Αρκετοί από τους εθελοντές μας είχαν αρχίσει να τρέχουν στα 60 τους», είπε ο δρ Ορτέγκα.
Θα πρέπει, όμως, να αρχίσετε σταδιακά, περπατώντας με ολοένα πιο γρήγορο βήμα έως ότου φθάσετε στο σημείο να τρέχετε ελαφρώς και, ασφαλώς, αφού πρώτα συμβουλευθείτε τον γιατρό σας.
Μισή ώρα φυσικής δραστηριότητας τη μέρα κάνει θαύματα: Από τι θα σας γλιτώσει
Κάνετε καθιστική εργασία; Δείτε τι πρέπει οπωσδήποτε να κάνετε