Πώς επηρεάζει η μοναξιά την υγεία

Έρευνες δείχνουν ότι το συναισθηματικό κόστος της μοναξιάς μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικούς κινδύνους για την υγεία, τόσο ψυχικά όσο και σωματικά.

Αυτό το άρθρο παραθέτει παγκόσμιες στατιστικές για την μοναξιά, αναλύει τον αντίκτυπό της στην υγεία και προσφέρει πρακτικές συμβουλές για την αντιμετώπιση των συναισθημάτων της απομόνωσης.

Δημογραφικά και στατιστικά στοιχεία της μοναξιάς

Η μοναξιά είναι μια παγκόσμια ανησυχία, που επηρεάζει όλα τα άτομα ανεξάρτητα από την ηλικία, το φύλο ή τον τόπο διαβίωσης. Ωστόσο, ορισμένες ομάδες είναι πιο επιρρεπείς στο να βιώσουν χρόνια μοναξιά.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), σχεδόν το 33% των ενηλίκων παγκοσμίως αναφέρει ότι αισθάνεται μοναξιά.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, μια μελέτη της Cigna διαπίστωσε ότι το 61% των ενηλίκων βίωσαν μοναξιά κάποια στιγμή στη ζωή τους, ποσοστό που αυξήθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, περίπου 1 στους 4 ενήλικες αναφέρει ότι αισθάνεται μοναξιά μερικές ή τις περισσότερες φορές, σύμφωνα με τη Βρετανική Ιατρική Ένωση (BMA).

Στην Ιαπωνία, η κοινωνική απομόνωση είναι ένα σημαντικό ζήτημα, ιδιαίτερα μεταξύ των ηλικιωμένων, με περισσότερους από 5 εκατομμύρια ηλικιωμένους να ζουν μόνοι τους.

Οι νεότερες γενιές επηρεάζονται επίσης πολύ από τη μοναξιά. Έρευνα από το Discovery ABA δείχνει ότι οι ενήλικες 18-24 ετών (Gen Z) είναι η πιο μοναχική γενιά, με το 79% των ερωτηθέντων σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα να αναφέρει αισθήματα μοναξιάς.

Η μοναξιά τείνει να αυξάνεται κατά τη διάρκεια σημαντικών μεταβάσεων της ζωής, όπως η συνταξιοδότηση, ένα διαζύγιο ή μια μετακόμιση σε ένα νέο μέρος. Όσοι ζουν μόνοι, ιδιαίτερα οι ηλικιωμένοι, διατρέχουν επίσης υψηλότερο κίνδυνο χρόνιας μοναξιάς.

Πώς η μοναξιά μπορεί να επηρεάσει την υγεία σας

Η χρόνια μοναξιά επηρεάζει άμεσα την ψυχική ευεξία, αλλά μπορεί επίσης να οδηγήσει σε μια σειρά από προβλήματα σωματικής υγείας. Δείτε τι μπορεί να προκαλέσει η μοναξιά:

1. Διαταραχές ψυχικής υγείας: Η μοναξιά έχει συνδεθεί στενά με την κατάθλιψη και το άγχος. Η έλλειψη κοινωνικής αλληλεπίδρασης μπορεί να επιδεινώσει τα συναισθήματα αναξιότητας ή λύπης, οδηγώντας σε πιο σοβαρές καταστάσεις ψυχικής υγείας με την πάροδο του χρόνου.
2. Καρδιαγγειακή υγεία: Μελέτες δείχνουν ότι τα άτομα που βιώνουν μοναξιά διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν καρδιακές παθήσεις και υπέρταση. Η μοναξιά μπορεί να προκαλέσει χρόνιο στρες, το οποίο με τη σειρά του αυξάνει την παραγωγή κορτιζόλης, μιας ορμόνης του στρες που επηρεάζει αρνητικά την καρδιά και την αρτηριακή πίεση.
3. Εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα: Η μοναξιά έχει αποδειχθεί ότι αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα, καθιστώντας τα άτομα πιο ευάλωτα σε λοιμώξεις και ασθένειες. Έρευνα από την Cleveland Clinic έδειξε, ότι η χρόνια μοναξιά μπορεί να αυξήσει τη φλεγμονή στο σώμα, συμβάλλοντας σε ασθένειες όπως ο διαβήτης, η αρθρίτιδα, ακόμη και ο καρκίνος.
4. Γνωστική εξασθένηση: Οι ηλικιωμένοι που βιώνουν χρόνια μοναξιά έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν γνωστική παρακμή και άνοια. Οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις διεγείρουν την εγκεφαλική δραστηριότητα και η έλλειψη αυτής της διάδρασης μπορεί να επιταχύνει την απώλεια μνήμης και τη γνωστική εξασθένηση.
5. Μικρότερη διάρκεια ζωής: Μια έκθεση από την Αμερικανική Ιατρική Ένωση (AMA) τονίζει ότι η μοναξιά μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου κατά 26%, ποσοστό πλησίον του αντίκτυπου του καπνίσματος ή της παχυσαρκίας.

Συμβουλές για να αντιμετωπίσετε την μοναξιά

Εάν αισθάνεστε μοναξιά, υπάρχουν προληπτικά βήματα που μπορείτε να κάνετε για να διαχειριστείτε αυτά τα συναισθήματα και να μειώσετε τον αντίκτυπό τους στην υγεία σας. Ακολουθούν μερικές πρακτικές συμβουλές που θα σας βοηθήσουν να αντιμετωπίσετε τη μοναξιά:

1. Δημιουργήστε κοινωνικές συνδέσεις

• Επικοινωνήστε με οικογένεια και φίλους: Η επανασύνδεση με αγαπημένα πρόσωπα, ακόμη και μέσω τηλεφωνικής κλήσης ή συνομιλίας μέσω εικόνας-βίντεο, μπορεί να προσφέρει συναισθηματική υποστήριξη και να μειώσει τα συναισθήματα απομόνωσης.
• Συμμετέχετε σε τοπικές ομάδες ή συλλόγους: Η ενασχόληση με δραστηριότητες όπως ο εθελοντισμός, οι λέσχες βιβλίου ή τα μαθήματα γυμναστικής μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία νέων σχέσεων και να ενισχύσει την αίσθηση της κοινότητας.

2. Επικεντρωθείτε στην αυτοφροντίδα

• Φροντίστε την ψυχική και σωματική σας υγεία εξασκώντας ρουτίνες όπως ο διαλογισμός, η γιόγκα και η τακτική άσκηση. Αυτές οι δραστηριότητες μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση του άγχους και στη βελτίωση της διάθεσης.
• Δώστε προτεραιότητα στον ύπνο και τη διατροφή: Ένας υγιεινός τρόπος ζωής μπορεί να τονώσει τη διάθεση και τα επίπεδα ενέργειάς σας, βοηθώντας σας να αισθάνεστε πιο ικανοί να αντιμετωπίσετε τη μοναξιά.

3. Αναζητήστε επαγγελματική υποστήριξη

Εάν τα αισθήματα μοναξιάς γίνονται συντριπτικά, σκεφτείτε να αναζητήσετε βοήθεια από έναν θεραπευτή ή σύμβουλο. Η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT) έχει αποδειχθεί ότι είναι αποτελεσματική στη θεραπεία της μοναξιάς, μειώνοντας τα αρνητικά πρότυπα σκέψης.

4. Χρησιμοποιήστε την τεχνολογία για να παραμείνετε συνδεδεμένοι

Τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (ΜΚΔ) και οι πλατφόρμες συνομιλίας μέσω βίντεο, όπως το Zoom ή το Skype, μπορούν να σας βοηθήσουν να παραμείνετε συνδεδεμένοι με τους φίλους και την οικογένειά σας. Ωστόσο, να έχετε υπόψη σας πόσο χρόνο ξοδεύετε στο διαδίκτυο, καθώς η υπερβολική χρήση των ΜΚΔ μπορεί μερικές φορές να επιδεινώσει τα αισθήματα μοναξιάς.

Συχνές Ερωτήσεις

“Είναι η μοναξιά ψυχική ασθένεια;”

Η καθαυτή μοναξιά δεν ταξινομείται ως ψυχική ασθένεια, αλλά είναι συχνά ένας παράγοντας που συμβάλλει σε θέματα ψυχικής υγείας όπως η κατάθλιψη και το άγχος. Είναι σημαντικό να αντιμετωπίζετε νωρίς τα συναισθήματα μοναξιάς, για να αποτρέψετε την επιδείνωση τους με την πάροδο του χρόνου.

“Πώς η μοναξιά επηρεάζει την υγεία του εγκεφάλου;”

Η μοναξιά μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την υγεία του εγκεφάλου αυξάνοντας τον κίνδυνο γνωστικής εξασθένησης και άνοιας, ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους. Η κοινωνική αλληλεπίδραση είναι σημαντική για την τόνωση του εγκεφάλου και η έλλειψη άμεσης διάδρασης μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια μνήμης και μειωμένη γνωστική λειτουργία.

Σύνοψη

Η μοναξιά είναι κάτι περισσότερο από μια απλή συναισθηματική εμπειρία. Έχει σοβαρές επιπτώσεις στη σωματική και ψυχική υγεία. Η κατανόηση του εκτεταμένου αντίκτυπου της μοναξιάς και η λήψη μέτρων για την αντιμετώπισή της μέσω κοινωνικών συνδέσεων, αυτοφροντίδας και επαγγελματικής υποστήριξης μπορεί να κάνει σημαντική διαφορά στη βελτίωση της συνολικής ευημερίας.

Πηγές: discoveryaba.com, ama-assn.org, cdc.gov, bma.org.uk, health.clevelandclinic.org