Ο φαύλος κύκλος της μοναξιάς και της εγωκεντρικότητας

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον κορυφαίο ειδικό παγκοσμίως σε θέματα μοναξιάς καθηγητή ψυχολογίας Τζον Κατσιόπο, διευθυντή του Κέντρου Γνωσιακής και Κοινωνικής Νευροεπιστήμης του Πανεπιστημίου του Σικάγο, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό κοινωνικής ψυχολογίας Personality and Social Psychology, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, μελέτησαν σε βάθος δεκαετίας 229 άτομα ηλικίας 50 έως 68 ετών (τυχαίο δείγμα του πληθυσμού).

Διαπιστώθηκε το αναμενόμενο, ότι δηλαδή η μοναξιά αυξάνει την εγωκεντρικότητα, αλλά και κάτι που ήταν μάλλον έκπληξη, ότι η εγωκεντρικότητα αυξάνει επίσης τη μοναξιά, δημιουργώντας έτσι πιο εύκολα σε έναν άνθρωπο το αίσθημα της κοινωνικής απομόνωσης.

Προηγούμενες έρευνες των ίδιων ερευνητών έχουν δείξει ότι διεθνώς το 35% έως 50% των ανθρώπων παραπονιούνται πως νιώθουν μοναξιά συνεχώς ή συχνά. Άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι οι μοναχικοί άνθρωποι είναι πιο ευάλωτοι σε διάφορα σωματικά και ψυχικά προβλήματα και έχουν υψηλότερα ποσοστά πρόωρης θνησιμότητας.

Από το 2006 ο Κατσιόπο προωθεί μια εξήγηση της μοναξιάς που βασίζεται στην εξελικτική ψυχολογία. Σύμφωνα με τη θεωρία του ίδιου και της συζύγου του Στεφανί Κατσιόπο, επίκουρης καθηγήτριας ψυχιατρικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Σικάγο, η μοναξιά εξελίχθηκε στους ανθρώπους ως το ψυχικό ισοδύναμο του σωματικού πόνου. Όπως ο πόνος προειδοποιεί τους ανθρώπους για κάποια βλάβη στο σώμα τους που χρειάζεται προσοχή, έτσι και η μοναξιά προειδοποιεί τους ανθρώπους ότι κάτι δεν πάει καλά με τις κοινωνικές σχέσεις από τις οποίες εξαρτάται η επιβίωσή τους.

Σύμφωνα με τον Κατσιόπο, «οι άνθρωποι εξελίχθηκαν σε τόσο ισχυρό είδος εν μέρει χάρη στην αμοιβαία βοήθεια και προστασία και τις αντίστοιχες προσαρμογές στον εγκέφαλό τους στο πλαίσιο των κοινωνικών αλληλεπιδράσεών τους. Όταν όμως δεν έχουμε αμοιβαία βοήθεια και προστασία, είναι πιθανότερο να εστιαστούμε στα δικά μας συμφέροντα και στην ατομική ευτυχία μας. Έτσι, γινόμαστε πιο εγωκεντρικοί».

Όπως δείχνει η νέα μελέτη, στη σύγχρονη κοινωνία ο εγωκεντρισμός μπορεί βραχυπρόθεσμα να προστατεύσει τους μοναχικούς ανθρώπους, αλλά σε βάθος χρόνου συσσωρεύονται οι επιζήμιες επιπτώσεις της μοναξιάς, με αρνητικές συνέπειες για την υγεία και την ευτυχία ενός ανθρώπου.

Διαβάστε επίσης:

Μοναξιά: Παράγοντας κινδύνου για το Αλτσχάιμερ;

Πιο βαριά περνάνε το κρυολόγημα όσοι είναι μόνοι