Η ψυχοθεραπεία είναι καλύτερη για την αντιμετώπιση της αγχώδους διαταραχής
Πολλοί άνθρωποι πάσχουν από κοινωνική αγχώδη διαταραχή, γνωστή και ως διαταραχή κοινωνικού άγχους ή κοινωνική φοβία, αλλά είτε δεν το ξέρουν, είτε υπομένουν στωικά την κατάστασή τους χωρίς να αναζητούν βοήθεια από κάποιο γιατρό ή ψυχολόγο. Μια νέα αμερικανοβρετανική επιστημονική έρευνα για πρώτη φορά συνέκρινε άμεσα τις δύο κυριότερες θεραπευτικές προσεγγίσεις για την εν λόγω διαταραχή, δηλαδή την ψυχοθεραπεία και την φαρμακοθεραπεία, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι η πρώτη υπερτερεί σε αποτελεσματικότητα.
Οι ερευνητές της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Τζον Χόπκινς, με επικεφαλής τον Έβαν Μάγιο Ουίλσον του Τμήματος Επιδημιολογίας, μαζί με συναδέλφους τους των πανεπιστημίων Οξφόρδης και University College του Λονδίνου, συνέλλεξαν και αξιολόγησαν στοιχεία από 101 κλινικές δοκιμές διεθνώς, οι οποίες αφορούσαν συνολικά 13.164 ασθενείς.
Όλοι οι συμμετέχοντες είχαν εκδηλώσει σοβαρή και μακρόχρονη κοινωνική αγχώδη διαταραχή. Από αυτούς, οι 9.000 περίπου είχαν πάρει είτε κανονικά φάρμακα είτε ψευδο-φάρμακα, ενώ οι υπόλοιποι είχαν κάνει κάποιας μορφής ψυχοθεραπεία. Μερικοί ασθενείς είχαν συνδυάσει και τις δύο θεραπευτικές μεθόδους.
Το συμπέρασμα των ερευνητών, όπως δημοσιεύεται στο περιοδικό ψυχιατρικής «Lancet Psychiatry» είναι ότι, ενώ τα φάρμακα αποτελούν την πιο συνηθισμένη θεραπεία που προτείνεται από τους γιατρούς και ακολουθείται από τους ασθενείς, στην πραγματικότητα η ψυχοθεραπεία, ιδίως η γνωστική (ή γνωσιακή) - συμπεριφορική, είναι περισσότερο αποτελεσματική. Επιπλέον, αντίθετα με την φαρμακοθεραπεία, έχει πιο διαρκή αποτελέσματα μετά το τέλος της θεραπείας.
Η κοινωνική φοβία συνήθως ξεκινά στην εφηβεία ή στην πρώιμη ενήλικη ζωή. Είναι μια διαταραχή σοβαρότερη από την απλή ντροπή, καθώς ο πάσχων νιώθει έντονο φόβο κατά τις κοινωνικές επαφές του, με συνέπεια να τις αποφεύγει όλο και περισσότερο και τελικά να απομονώνεται κοινωνικά. Αρκετοί ασθενείς δυσκολεύονται να έχουν φίλους, να σπουδάσουν, να εργαστούν, ακόμη και να βγουν από το σπίτι τους. Σε πιο ήπιες περιπτώσεις, αισθάνονται ένα συνεχές άγχος ακόμη και στην προοπτική κάποιας κοινωνικής επαφής, πράγμα που υπονομεύει την ποιότητα της ζωής τους.
«Τα καλά νέα από τη μελέτη μας είναι ότι η κοινωνική αγχώδης διαταραχή είναι θεραπεύσιμη. Τώρα που ξέρουμε τι φέρνει καλύτερο αποτέλεσμα, πρέπει να βελτιώσουμε τη δυνατότητα πρόσβασης στην ψυχοθεραπεία όσων υποφέρουν», δήλωσε ο Έβαν Μάγιο Ουίλσον.
Η νέα μελέτη έδειξε ότι ούτε ο συνδυασμός ψυχοθεραπείας και φαρμακοθεραπείας είναι καλύτερος από τη σκέτη ψυχοθεραπεία. Από τις διάφορες μορφές ψυχοθεραπείας που δοκιμάστηκαν στις κατά καιρούς κλινικές δοκιμές, η τελική «ετυμηγορία» είναι ότι η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία είναι η καλύτερη γι' αυτή την περίπτωση. Χωρίς να παίρνει πολύ χρόνο (όπως π.χ. η κλασική ψυχανάλυση), εστιάζει την θεραπευτική διαδικασία στους παράλογους φόβους του ασθενούς και στις εδραιωμένες σκέψεις, αισθήματα και συμπεριφορές του, που τον εγκλωβίζουν ξανά και ξανά στην ίδια ψυχοπαθολογία. Στη συνέχεια, με πρακτικά σταδιακά βήματα, η γνωσιακή - συμπεριφορική θεραπεία εκθέτει σιγά - σιγά τον ασθενή σε νέες καταστάσεις και εμπειρίες, έτσι ώστε αυτός να μάθει να ξεπερνά το άγχος και τις φοβίες του, κάθε φορά που συναντά ανθρώπους.
Από την άλλη, σύμφωνα με τους ερευνητές, για όσους δεν θέλουν να κάνουν ψυχοθεραπεία ή δεν βρίσκουν τον κατάλληλο ψυχοθεραπευτή, τα πιο σύγχρονα συνταγογραφούμενα αντικαταθλιπτικά φάρμακα, οι «επιλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης» (SSRIs), είναι αποτελεσματικά.