Πολυνομοσχέδιο: Ποιες αλλαγές έρχονται στη δωρεά οργάνων
Αλλαγές και στο μείζον ζήτημα των μεταμοσχεύσεων (άρθρο 260) πρωθεί η κυβέρνηση μέσα από το Πολυνομοσχέδιο με τα 50 προαπαιτούμενα, το οποίο αναμένεται να ψηφιστεί την ερχόμενη Δευτέρα στη Βουλή, προκειμένου και τυπικά να κλείσει η Τρίτη Αξιολόγηση.
Ειδικότερα, οι δύο βασικοί άξονες,πάνω στους οποίους θα κινηθεί ο ΕΟΜ το επόμενο διάστημα προκειμένου να αυξηθεί ο αριθμός των δοτών και των μεταμοσχεύσεων, είναι η κάρτα δότη του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων που θα διασφαλίζει τη συγκατάθεση του προσώπου για τη δωρεά των οργάνων του και η συναίνεση της οικογένειας του θανόντος.
Η χώρα μας διαθέτει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά δοτών ανά πληθυσμό και κατά συνέπεια σε σύγκριση με άλλες χώρες, οι Έλληνες ασθενείς βρίσκονται αντιμέτωποι με ακόμη χαμηλότερες πιθανότητες εύρεσης ενός συμβατού δότη, καθώς εξαρτώνται δυσανάλογα πολύ από την παγκόσμια δεξαμενή δοτών. Η Ελλάδα, όπως πολλές φορές έχει πει ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων, θα μπορούσε να εξασφαλίσει με πιθανότητα 80%, ένα συμβατό δότη για κάθε ασθενή που έχει ανάγκη, αν διέθετε περίπου 150.000-200.000 εγγεγραμμένους εθελοντές δότες.
«Με την κάρτα δότη διασφαλίζεται η διαρκής συγκατάθεση του προσώπου για τη δωρεά οργάνων, χωρίς να απαιτείται η εκ των υστέρων συγκατάθεση του οικογενειακού περιβάλλοντος του δότη» αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου.
Το άρθρο 260 περιγράφει την κάρτα δότη: «εκφράζει την ελεύθερη βούληση του προσώπου εν ζωή για τη δωρεά ενός ή περισσοτέρων οργάνων, ιστών και κυττάρων, χωρίς να απαιτείται η συναίνεση της οικογένειας».
Η κάρτα δότη η οποία θα δίδεται από τον ΕΟΜ θα μπορεί να καταργηθεί ανά πάσα στιγμή από τον ίδιο τον δότη.
Η οικογένεια είναι ο άλλος βασικός άξονας επάνω στον οποίο θα στηριχθούν οι δωρεές οργάνων και συνεπώς οι μεταμοσχεύσεις. Με το άρθρο 260 η οικογένεια ανάγεται σε τελικό και κρίσιμο ρυθμιστή για τη δωρεά οργάνων: «η αφαίρεση ενός η περισσοτέρων οργάνων, ιστών και κυττάρων από ενήλικο, θανόν πρόσωπο πραγματοποιείται με τη σύμφωνη γνώμη της οικογένειας, εφόσον όσο εκείνος ζούσε δεν είχε εκφράσει την αντίθεσή του».
Συναίνεση της οικογένειας δεν απαιτείται μόνο στην περίπτωση που ο θανών είχε εκδώσει εν ζωή ειδική κάρτα δότη, με την οποία εξέφραζε την ελεύθερη δήλωση βούλησης για προσφορά οργάνων.
Με το υπό ψήφιση νομοσχέδιο αλλάζει και η διαδικασία δωρεάς οργάνων από πρόσωπα, τα οποία έχουν προσωπική σχέση ή συνδέονται συναισθηματικά με τον υποψήφιο λήπτη. Πρόκειται για ζώντες δότες νεφρικού μοσχεύματος, οι οποίοι καλύπτουν σήμερα σχεδόν το 50% της προσφοράς οργάνων στην Ελλάδα.
Το ισχύον θεσμικό πλαίσιο προβλέπει πως για προσφορά οργάνου από ζώντα δότη πρέπει να υπάρξει δικαστική απόφαση. Την άδεια δίνει σήμερα το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών με την εκούσια διαδικασία. Με το νέο πλαίσιο, την απόφαση θα λαμβάνει η μη αμειβόμενη επιτροπή του ΕΟΜ.
Για να δοθεί η άδεια, πρέπει να προηγηθεί απόφαση μη αμειβόμενης επιτροπής, που αποτελείται: Από έναν πρωτοδίκη, ο οποίος ορίζεται από τον πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διοίκησης του κατά τόπον αρμόδιου Πρωτοδικείου, στην περιφέρεια του οποίου κατοικεί ο λήπτης, από εκπρόσωπο του ΕΟΜ, έναν ψυχίατρο και έναν κοινωνικό λειτουργό.
Η επιτροπή θα συντάσσει τεκμηριωμένη έκθεση περί της ύπαρξης προσωπικής σχέσης και συναισθηματικού συνδέσμου, που θα δικαιολογεί το αίτημα για μεταμόσχευση.
Με έγγραφη συγκατάθεση του δυνητικού δωρητή και του λήπτη, τα μέλη της επιτροπής θα έχουν το δικαίωμα να πραγματοποιούν πλήρη έλεγχο και αξιολόγηση κάθε είδους προσωπικών δεδομένων δότη και λήπτη, όπως τις συνθήκες της καθημερινής τους διαβίωσης, των κοινωνικών τους σχέσεων, της εργασίας τους, του ιατρικού τους φακέλου, ακόμη και του ποινικού τους μητρώου.
Διαβάστε ακόμη:
Ημέρα Δωρεάς Οργάνων: Με 55 δότες & χωρίς Εθνικό Σχέδιο - Η μεγάλη συμβολή των γιατρών στις ΜΕΘ
Δωρεά οργάνων: Όλα θα ήταν αλλιώς εάν η Ελλάδα είχε 150.000 δότες
ΕΑΕ: Αναλαμβάνει την τυποποίηση 22.000 νέων δοτών μυελού των οστών του Εθνικού Μητρώου
Μεταμοσχεύσεις: Το Εθνικό Σχέδιο που αργεί, η έλλειψη εμπιστοσύνης & το παράδειγμα της Ισπανίας