Ο φαρμακοποιός του αύριο: Και επιστήμονας και επιχειρηματίας και με αυξημένο κοινωνικό ρόλο

Της Νατάσσας Ν. Σπαγαδώρου

Κανείς φαρμακοποιός δεν θέλει ένα φαρμακείο ζημιογόνο και όλοι φυσικά επιθυμούν να υπηρετήσουν με αφοσίωση την επιστήμη τους και να βοηθήσουν τους ασθενείς, προσφέροντάς τους, αυξημένες υπηρεσίες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας αλλά και συμμόρφωση στις θεραπείες τους. Την ίδια ώρα, ο δρόμος όχι μόνο για την επιβίωση, αλλά κυρίως για την ανάπτυξη, φέρει το σήμα συνεργασίες και συμμαχίες μέσα από δίκτυα. Και οι συνεργασίες αυτές θα πρέπει να «αγκαλιαστούν» από τον κλάδο χωρίς φόβο και ανασφάλεια, αλλά με πάθος.

Τα παραπάνω σημεία, ακούστηκαν από φαρμακοποιούς αλλά και εκπροσώπους Συνεταιρισμών, στη διάρκεια της 1ης ημερίδας του ΠΕΙ.ΦΑ.ΣΥΝ. με θέμα «Φαρμακοποιός- Αύριο Ένα Νέο Επάγγελμα», που πραγματοποιήθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου, στον Ελληνικό Κόσμο. Βασικός πρωταγωνιστής της διοργάνωσης, ήταν ο Γενικός Διευθυντής του Πειραϊκού Φαρμακευτικού Συνεταιρισμού κ. Θανάσης Μουχτής.

Ο Ξανθός θέλει αυξημένο τον ρόλο του φαρμακοποιού

Ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός αναφέρθηκε στο ρόλο του φαρμακοποιού στην πρωτοβάθμια φροντίδα, τονίζοντας ότι πρόθεση του υπουργείου είναι να αξιοποιηθεί και να αναβαθμιστεί αυτός ο ρόλος.

Είπε χαρακτηριστικά: «Η πρωτοβάθμια φροντίδα θα πρέπει να αξιοποιήσει στο μέγιστο κάθε αλληλεπίδραση του πληθυσμού με επιστήμονες του τομέα της υγείας. Σε αυτή την αποστολή οι φαρμακοποιοί έχουν να συνεισφέρουν τα μέγιστα. Τόσο η πενταετής πανεπιστημιακή εκπαίδευση, όσο και η διασπορά των φαρμακείων σε όλη την επικράτεια, σε συνδυασμό με την ευκολία πρόσβασης του πληθυσμού σε αυτά, καθιστά τους φαρμακοποιούς πολύ σημαντικούς πόρους του συστήματος πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας».

Η οργισμένη αντίδραση του ΠΦΣ

Ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου, Κυριάκος Θεοδοσιάδης, χαιρετίζοντας την ίδια εκδήλωση, απάντησε στον υπουργό ότι αναμένει την υλοποίηση των υποσχέσεών του: «Αυτό που λείπει δεν είναι οι εύηχοι χαιρετισμοί ούτε οι υποσχέσεις και οι διαβεβαιώσεις για τον πολύ σοβαρό ρόλο του φαρμακοποιού. Αυτό που λείπει είναι οι εκφράσεις αυτές να γίνουν πράξη. Δυστυχώς τα τελευταία 7-8 χρόνια οι πράξεις είναι προς την τελείως αντίθετη κατεύθυνση».

Ο πρόεδρος του ΠΦΣ, εξήγησε ότι αναφέρεται στην πολιτική που ακολουθείται για τα Μη Υποχρεωτικώς Συνταγογραφούμενα Φάρμακα, η οποία επιτρέπει από τη μία να τα κοστολογεί όσο θέλει η βιομηχανία και από την άλλη να συνθλίβει το ποσοστό κέρδους φαρμακείων και φαρμακαποθηκών/συνεταιρισμών, με αποτέλεσμα ο καταναλωτής να πληρώνει πολύ περισσότερο: «Αυξήσεις της τάξεως του 50, του 60 και του 70% που μέχρι στιγμής έχουμε παρακολουθήσει για μια σειρά από αυτά τα φάρμακα δείχνουν πού πάει αυτή η κατάσταση», είπε χαρακτηριστικά.

Τόνισε ακόμη, ότι «δεν είναι δυνατό να μιλάμε για το σοβαρό ρόλο που παίζει ο φαρμακοποιός στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και στην πρόληψη και συγχρόνως να συζητάμε ότι υπάρχουν και κάποιες πτυχές ακόμη στο κλειστό επάγγελμα του φαρμακοποιού –οι όροι δεν είναι δικοί μου– που πρέπει να ανοίξουν και αυτές».

Επίσης, ο κ. Θεοδοσιάδης αναφέρθηκε και στην πρόσφατη απόφαση της ολομέλειας του ΣτΕ στις 6/7/2017, κατά την οποία το φαρμακείο είναι ένα ιδιότυπο κατάστημα που συγκεντρώνει την εμπορική δραστηριότητα και την επιστημονική παροχή υπηρεσιών υγείας και γι' αυτό δεν είναι δυνατό να διέπεται από τους κανόνες και τους νόμους της αγοράς και δεν μπορεί να διευθύνεται από μη επιστήμονα φαρμακοποιό.

Οι προκλήσεις για τον φαρμακοποιό

Τα κύρια συμπεράσματα της Ημερίδας, στα οποία αναφέρθηκαν όλοι σχεδόν οι ομιλητές, ήταν η αναγκαιότητα της προσαρμογής του ελληνικού φαρμακείου στα νέα δεδομένα με κύριους άξονες την ανάπτυξη του συμβουλευτικού ρόλου του φαρμακοποιού και την ένταξη νέων υπηρεσιών στην καθημερινότητα του φαρμακείου. Επίσης, τονίστηκε η δύναμη των συνεργασιών σε επίπεδο φαρμακείων και συνεταιρισμών και η προστιθέμενη αξία τους για το φαρμακείο.

Για τις ανατροπές στο χώρο της υγείας και στην αλυσίδα διανομής του φαρμάκου στον Δυτικό Κόσμο αλλά και στην αξιοποίηση του ρόλου του φαρμακοποιού, αναφέρθηκε ο κ. Λευτέρης Μαρίνος, MPharm, MSc, Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Εθνοφαρμακολογίας. Επίσης στην ομιλία του, ο Πορτογάλος κ. Diogo Gouveia, Μέλος του ΔΣ της Udifar (Πορτογαλικός Συνεταιρισμός Φαρμακείων), μοιράστηκε τις εμπειρίες του από την Πορτογαλία και την Ευρώπη, επισημαίνοντας, τα αποτελέσματα της διαρκούς εξέλιξης του φαρμακείου σε ένα ρευστό και συνεχώς μεταβαλλόμενο παγκόσμιο περιβάλλον, τις νέες ευκαιρίες αλλά και τους κινδύνους κυρίως από τους παίκτες του παγκόσμιου εμπορίου. Έδωσε έμφαση επίσης στις συνεργασίες ενώ υπογράμμισε ότι σε λίγα χρόνια, όλα στο φαρμακευτικό κομμάτι, ακόμη και οι συνταγές, θα γίνονται με το κινητό τηλέφωνο.

Στη συνέχεια ο κ. Eoin O’Brien, Καθηγητής Μοριακής Φαρμακολογίας, Συμπρόεδρος της επιτροπής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την αρτηριακή πίεση, περιέγραψε την μεγάλη δυσκολία στην αντιμετώπιση της υπέρτασης και την αναγκαιότητα συμμετοχής των φαρμακοποιών για την αποτελεσματικότερη διαχείριση της.

Θετική έκπληξη για το κοινό ήταν ο καινοτομικός τρόπος παρουσίασης από τον κ. Βασίλη Μπιρλιράκη, ΜPharm, MBA, και τον κ. Λευτέρη Μαρίνο, της παροχής των υπηρεσιών φαρμακευτικής φροντίδας και της ροής των βημάτων και των προδιαγραφών αυτής. Αυτό έγινε σε συνεργασία με την Θεατρική ομάδα του ηθοποιού Ν. Ορφανού με θεατρικά σκετς επί της σκηνής σε ένα σκηνικό φαρμακείου. Αναδείχτηκαν με χιουμοριστικό – απολαυστικό τρόπο συνηθισμένες λανθασμένες πρακτικές στο φαρμακείο, ενώ παράλληλα δόθηκε σκηνικά η σωστή επιστημονικά φαρμακευτική φροντίδα του.

Στο 2ο μέρος της Ημερίδας, η κυρία Πόπη Χαραμή, Φαρμακοποιός και Αρχισυντάκτρια του Περιοδικού PHARMACY management ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ, με μία διαδραστική παρουσίαση, πέρασε το μήνυμα της ανάγκης της ανθρώπινης προσέγγισης στο φαρμακείο και την σπουδαιότητα της αλλαγής στην επικοινωνία με τον ασθενή-πελάτη, μέσα από χαρακτηριστικά παραδείγματα ενεργούς εκτέλεσης της συνταγής.

Τέλος, σε ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον στρογγυλό τραπέζι, 4 δυναμικοί φαρμακοποιοί, (Αγγελική Καραμπούλα, Στέλιος Σιδηρόπουλος, Ίνα Πιπεράκη, Αλέξανδρος Αγγέλου), μοιράστηκαν επιτυχημένες πρακτικές υπηρεσιών υγείας στο φαρμακείο τους. Μεταξύ αυτών, τονίστηκαν ιδιαίτερα πρωτοβουλίες για συμβουλευτικές υπηρεσίες δευτερογενούς και τριτογενούς πρόληψης σε ιδιαίτερο χρόνο και χώρο στο φαρμακείο, η ψηφιακή κατηγοριοποίηση των ασθενών ως προϋπόθεση για την αποτελεσματική διαχείριση τους, η αξιοποίηση των υπηρεσιών φαρμακευτικής φροντίδας για την ανάδειξη του επιστημονικού και κοινωνικού ρόλου του φαρμακοποιού και τέλος το τρίπτυχο "Διαφοροποίηση-Εκσυγχρονισμός- Σκληρή δουλειά" ως άξονας αναβάθμισης του ρόλου του φαρμακοποιού και την μετατροπή του επαγγέλματος σε κοινωνικό λειτούργημα.

Στο στρογγυλό αυτό τραπέζι, αναδείχθηκαν επίσης τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του φαρμακείου της επαρχίας σε σχέση με τα μεγάλα αστικά κέντρα, ενώ στηλιτεύθηκαν τα μέτρα που ξεκίνησαν να εφαρμόζονται από τον Απρίιο του 2010, τα οποία έπληξαν δραματικά το ελληνικό μικρομεσαίο φαρμακείο.