Εφημερίες γιατρών: Πώς κρίνει η ΟΕΝΓΕ το νέο σχέδιο του υπ. Υγείας
Χωρίς μελέτη, χωρίς χρονοδιαγράμματα και χωρίς πόρους, είναι το σχέδιο του υπουργείου Υγείας για τις εφημερίες και το ωράριο των νοσοκομειακών γιατρών, όπως κρίνει η Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδας (ΟΕΝΓΕ).
Την Πέμπτη 9/10/14 συνεδρίασε το Γενικό Συμβούλιο της ΟΕΝΓΕ. Συζήτησε διεξοδικά τη συνέχιση της παρέμβασής μας στα κρίσιμα ζητήματα που αφορούν στο σύστημα εφημερίας των Δημόσιων Νοσοκομείων και των Κέντρων Υγείας, την στελέχωσή τους, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των νοσοκομειακών γιατρών, καθώς και τις υπηρεσίες υγείας που προσφέρονται στους πολίτες.
Αφορμή για τη συζήτηση αποτέλεσε το σχέδιο για τις εφημερίες και το ωράριο των νοσοκομειακών γιατρών που απέστειλε στις 7 Οκτωβρίου 2014 το Υπουργείο Υγείας προς την ΟΕΝΓΕ, ως απάντηση στις προτάσεις που είχε επιδώσει στο Υπουργείο πριν 6 μήνες (δείτε εδώ), προκειμένου να δοθεί λύση των σημερινών προβλημάτων που ταλανίζουν τα νοσοκομεία και τους νοσοκομειακούς γιατρούς, λύση που επιπλέον είναι αναγκαία προκειμένου να αποφύγει η ελληνική κυβέρνηση την επικείμενη καταδίκη της από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και την επιβολή προστίμου δεκάδων εκατομμυρίων.
Στο διάστημα των 6 μηνών που μεσολάβησαν μέχρι να δοθεί η εν λόγω απάντηση η κυβέρνηση – τονίζει ο πρόεδρος της ΟΕΝΓΕ Δημήτρης Βαρνάβας - «επέφερε και άλλα πλήγματα στο πολύπαθο σώμα του δημόσιου συστήματος υγείας. Ολοκλήρωσε τη διάλυση της πρωτοβάθμιας περίθαλψης με τη διάλυση του ΕΟΠΠΥ που η ίδια είχε διαφημίσει ως την «μεγαλύτερη επανάσταση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας»! Ανέθεσε την χρηματοδότηση και την οικονομική διαχείριση του ΕΣΥ σε ιδιωτική Ανώνυμη Εταιρεία, αποσυρόμενη από την συνταγματική της υποχρέωση να φροντίζει την υγεία των πολιτών της χώρας».
Το Γενικό Συμβούλιο της ΟΕΝΓΕ διαπίστωσε ότι :
1. Αν και στο κείμενο του Υπουργείου Υγείας αναγνωρίζεται το αυτονόητο, ότι «ασφαλής εφημερία Κλινικής ή Τμήματος δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς στελέχωση με επαρκή αριθμό γιατρών και νοσηλευτικού προσωπικού, σύμφωνα με ανάλογη απόφαση των Επιστημονικών Συμβουλίων των Νοσοκομείων τα οποία αναλαμβάνουν την ευθύνη να καταρτίσουν προγράμματα ασφαλούς εφημέρευσης...», δεν υπάρχει καμία τεκμηρίωση ότι λαμβάνονται αποτελεσματικά μέτρα που μπορούν να οδηγήσουν, έστω και «σταδιακά εντός 3ετίας», σε συνθήκες ασφαλούς εφημέρευσης, διότι:
α) δεν υπάρχει μελέτη των προσλήψεων που απαιτούνται για να καλυφθούν οι πραγματικές ανάγκες των υποστελεχωμένων Κλινικών και Τμημάτων, μετά τις συνταξιοδοτήσεις και απομακρύνσεις ιατρών ΕΣΥ όλων των βαθμίδων στα Νοσοκομεία – Κ.Υ. – ΕΚΑΒ, οι οποίες έγιναν στο διάστημα 2010-14 και δεν αναπληρώθηκαν
β) δεν υπάρχει εισηγητική έκθεση με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα
γ) δεν υπάρχουν τα οικονομικά δεδομένα του κόστους των μέτρων που θα ληφθούν σε μια 3ετία και θα οδηγήσουν σε ασφαλή εφημέρευση. Παρά την παραδοχή ότι «προγραμματίζονται ανά έτος τόσες προσλήψεις ειδικευμένων ιατρών στον εισαγωγικό βαθμό του Επιμελητή Β... έτσι ώστε οι εφημερίες που πραγματοποιούν οι ιατροί να μην υπερβαίνουν στη τελική φάση τα οριζόμενα στο κοινοτικό δίκαιο», στο σχέδιο προϋπολογισμού του 2015 που κατέθεσε η κυβέρνηση δεν περιλαμβάνονται οι απαραίτητες πιστώσεις για προσλήψεις ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού. Ταυτόχρονα, δεν προβλέπεται επαρκές κονδύλιο για αποζημίωση των εφημεριών που απαιτούνται και το οποίο «να προκύπτει από το άθροισμα των ποσών που προϋπολογίζουν όλες οι Μονάδες Υγείας του ΕΣΥ με κριτήριο την ασφαλή εφημέρευση...»
2. Το σχέδιο νομοθετικής ρύθμισης του Υπουργείου απορρίπτει σημαντικές προτάσεις της ΟΕΝΓΕ και συγκεκριμένα:
α) τη σταδιακή αποκατάσταση της αξιοπρέπειας του Ειδικού Ιατρικού Μισθολογίου
β) την προσαύξηση κατά 25% της αμοιβής των εφημεριών που πραγματοποιούνται πέραν των 4 υποχρεωτικών για κάθε γιατρό
γ) τη μονιμοποίηση όλων των επί θητεία γιατρών ΕΣΥ
δ) την αποζημίωση όλων των δεδουλευμένων εφημεριών
ε) τη ρύθμιση για το αφορολόγητο του επιδόματος βιβλιοθήκης
στ) την πραγματοποίηση περισσότερων του μέγιστου ορίου αριθμού εφημεριών μόνο μετά τη ρητή συγκατάθεση του ιατρού.
ζ) την εφαρμογή θεσμικών και οικονομικών κινήτρων για τους γιατρούς που πρόκειται να στελεχώσουν Μονάδες Υγείας στα νησιά, στην παραμεθόριο και σε περιοχές που χαρακτηρίζονται άγονες και προβληματικές.
η) την απαίτησή μας να μην εφαρμοσθούν ελαστικά ωράρια και ελαστικές εργασιακές σχέσεις για τις ανάγκες κατάρτισης προγραμμάτων εφημεριών.
3. Το σχέδιο του Υπουργείου δεν προβλέπει:
α) πώς θα εφημερεύουν τα υποστελεχωμένα Τμήματα μέχρι να διασφαλιστούν όροι ασφαλούς εφημέρευσης
β) ποιός θα είναι ο ανώτερος αριθμός ενεργών, μικτών και εφημεριών ετοιμότητας, που θα υποχρεούται στο διάστημα αυτό να εφημερεύει ο γιατρός χωρίς τη ρητή συγκατάθεσή του
γ) πώς θα διασφαλιστεί η ελευθερία γνώμης και κρίσης των γιατρών που συμμετέχουν στα Συμβούλια Επιλογής, χωρίς την απειλή πειθαρχικών και ποινικών ευθυνών
δ) την άμεση ένταξη των γιατρών ειδικοτήτων του ΠΕΔΥ στο ΕΣΥ
4. Το σχέδιο του Υπουργείου κατατίθεται μετά τις αυθαίρετες περικοπές στις προληπτικές διαγνωστικές εξετάσεις και μετά την πρόσφατη ψήφιση του Νόμου για την Εταιρεία Συστήματος Αμοιβών Νοσοκομείων (ΕΣΑΝ ΑΕ). Ο νέος νόμος εκχωρεί σε μια Ανώνυμη Εταιρεία βασικές ευθύνες του Υπουργείου Υγείας για την διαχείριση, αξιολόγηση και κατανομή των δημόσιων πόρων προς τους παρόχους υπηρεσιών υγείας (Νοσοκομεία, Κέντρα Υγείας, Μονάδες του ΠΕΔΥ, Ιδιωτικές Κλινικές, Διαγνωστικά Κέντρα, Θεραπευτήρια Αποκατάστασης) και τη δυνατότητα να καθορίζει με αυθαίρετα ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια «κερδοφορίας» και «ανταγωνισμού» ποιες δομές, ποιοι τομείς, είναι «ανταποδοτικοί». Η Εταιρεία με την διαδικασία τιμολόγησης των Κλειστών Ενοποιημένων Νοσηλίων, με επιλεκτική χρηματοδότηση, θα καθορίζει ποιο μερίδιο θα πηγαίνει στα μεγάλα ιδιωτικά κερδοσκοπικά συμφέροντα, πόσο θα πληρώνονται οι γιατροί, οι νοσηλευτές, οι άλλοι εργαζόμενοι στο ΕΣΥ, ποια Νοσοκομεία – ποιες δομές θα κλείσουν, ποιες απολύσεις θα γίνουν, ποιες εργαστηριακές εξετάσεις και θεραπευτικές πράξεις θα κοπούν, ποιο ελάχιστο πακέτο παροχών υπηρεσιών υγείας θα δίνεται στους πολίτες, ποια ποσά θα επιβαρύνουν τις τσέπες των ασθενών όταν οι δαπάνες υπερβαίνουν «το μέσο κόστος». Στην ουσία ο νέος Νόμος δίνει τη χαριστική βολή στη χρηματοδότηση των δημόσιων δομών υγείας από τον κρατικό προϋπολογισμό, αποσύροντας το κράτος από την εγγυημένη χρηματοδότηση.
Κατόπιν τούτων το Γενικό Συμβούλιο της ΟΕΝΓΕ:
- Εκτιμά ότι το Υπουργείο Υγείας υλοποιώντας τις νεοφιλελεύθερες μνημονιακές επιλογές της Κυβέρνησης, δεν έχει καμία πρόθεση να βελτιώσει τις υπηρεσίες του δημόσιου τομέα υγείας προς τους πολίτες. Το σχέδιο νομοθετικής ρύθμισης για τις εφημερίες αποσκοπεί αποκλειστικά στην αποφυγή κοινοτικών κυρώσεων για την παραβίαση του ορίου υπερωριακής απασχόλησης των γιατρών του ΕΣΥ και των ειδικευόμενων, καθώς και στη δημιουργία προεκλογικών εντυπώσεων ότι προγραμματίζονται προσλήψεις για να καλύψουν τα εκρηκτικά κενά ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού που διαπιστώνονται στα Νοσοκομεία και στα Κέντρα Υγείας της χώρας. Για να υπάρξουν δυνατότητες Κλαδικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας των γιατρών του ΕΣΥ με το Υπουργείο Υγείας, απαιτείται να προχωρήσουν προς νομοθετική ρύθμιση οι συνολικές προτάσεις της ΟΕΝΓΕ για το ζήτημα των εφημεριών και να εγγραφούν στον προϋπολογισμό του 2015 επαρκείς πιστώσεις για τη σταδιακή κάλυψη των κενών στα υποστελεχωμένα Νοσοκομεία και Κέντρα Υγείας και την ουσιαστική βελτίωση των προγραμμάτων εφημεριών.
- Καλεί τις Ενώσεις Νοσοκομειακών Γιατρών να συζητήσουν σε Γενικές Συνελεύσεις τις παρεμβάσεις της ΟΕΝΓΕ και το σχέδιο νομοθετικής ρύθμισης του Υπουργείου Υγείας και να δυναμώσουν τις τοπικές πρωτοβουλίες και τον συντονισμό δράσης για την κάλυψη των υποστελεχωμένων Κλινικών και Τμημάτων και τη δημιουργία των συνολικών προϋποθέσεων ασφαλούς εφημέρευσης.
- Η ΟΕΝΓΕ καλεί τις Ενώσεις να προετοιμασθούν για να διεκδικήσουμε άμεσα και αγωνιστικά την υπογραφή νέας Κλαδικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας στη θέση της Σύμβασης που το Υπουργείο Υγείας μονομερώς κατήργησε το 2010.
- Η νέα Κλαδική Σύμβαση Εργασίας πρέπει να καταρτιστεί με βάση τις προτάσεις που έχει διαμορφώσει το Συνέδριο και το Γενικό Συμβούλιο της Ομοσπονδίας, να δίνει λύσεις στα άμεσα τρέχοντα ζητήματα που απασχολούν τον κλάδο και έχουν σοβαρές επιπτώσεις στο επίπεδο και την ποιότητα περίθαλψης του ελληνικού λαού.
- Η νέα Κλαδική Σύμβαση Εργασίας δεν μπορεί να μην έχει συγκεκριμένη χρονική διάρκεια, με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα προσλήψεων, μέχρι την ικανοποίηση όλων των αναγκών που θα προβλέπονται από νέους οργανισμούς.
- Η νέα Κλαδική Σύμβαση Εργασίας πρέπει ανυπερθέτως να προβλέπει την αποκατάσταση του ειδικού ιατρικού μισθολογίου, ώστε να αποδοθεί η αξιοπρέπεια που αρμόζει σε όλους τους εργαζόμενους που υπηρετούν τις ανάγκες του κοινωνικού συνόλου.