Αντιβιοτικά: Το 35% των ανθρώπων θεωρούν ότι σκοτώνουν τους ιούς
Μικρή ευαισθητοποίηση και χαμηλό επίπεδο ενημέρωσης δείχνουν οι Ευρωπαίοι για τη σωστή χρήση των αντιβιοτικών, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Αρχής για την ετοιμότητα και την αντιμετώπιση καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης στον τομέα της υγείας (HERA), όπου οι ειδικοί διέγνωσαν τη χαμηλή «μικροβιακή αντοχή» ως μία από τις τρεις μεγαλύτερες απειλές για τη δημόσια υγεία.
Η ανεξέλεγκτη χρήση αντιβιοτικών θα μπορούσε πιθανότατα να προκαλέσει την επόμενη υγειονομική κρίση, όπως προειδοποίησε και η Ευρωπαία επίτροπος για την Υγεία Στέλλα Κυριακίδου, κατά την παρουσίαση του Ευρωβαρόμετρου στην Ευρωπαϊκή Ημέρα Ενημέρωσης για τα Αντιβιοτικά.
Η κ. Κυριακίδου είχε τονίσει ότι η καταπολέμηση της σιωπηρής πανδημίας της μικροβιακής αντοχής πρέπει να αντιμετωπιστεί μέσω μιας ενιαίας ολιστικής προσέγγισης που θα περιλαμβάνει τη πιο συνετή χρήση των αντιβιοτικών τόσο στον άνθρωπο όσο και στα ζώα.
Σύμφωνα με το ειδικό Ευρωβαρόμετρο της Επιτροπής, το οποίο προσφέρει μια επισκόπηση της στάσης των Ευρωπαίων απέναντι στα αντιβιοτικά, μόλις ένας στους δύο ερωτηθέντες δήλωσε ότι γνωρίζει για την αδυναμία των αντιβιοτικών να καταπολεμήσουν τους ιούς. Επτά στους δέκα Ευρωπαίους φέρονται να κάνουν ακόμη άσκοπη χρήση, αγνοώντας τις επιπτώσεις που αυτή μπορεί να έχει στην αποτελεσματικότητα των αντιβιοτικών, ενώ ανάλογη είναι και η άγνοια σε σχέση με τις παρενέργειές τους και τις οδηγίες λήψης και διακοπής μιας αγωγής με αντιβίωση.
Η ενημέρωση των Ελλήνων σχετικά με το ζήτημα εμφανίζεται καλύτερη, αλλά ακόμη ελλιπής ως προς το τι θεραπεύουν τα αντιβιοτικά. Το 35% των ερωτηθέντων στη χώρα μας θεωρεί εσφαλμένα πως η αντιβίωση σκοτώνει τους ιούς. Παράλληλα, το 92% –σε σύγκριση με ένα 82% στο σύνολο της Ε.Ε.– γνωρίζει ότι η άσκοπη χρήση τους επηρεάζει μακροπρόθεσμα την αποτελεσματικότητά τους.
Με βάση τα ευρήματα της Επιτροπής, η χρήση των αντιβιοτικών, ωστόσο, έχει μειωθεί σε επίπεδο ρεκόρ σε σύγκριση με το παρελθόν, αφού πρόκειται για το χαμηλότερο ποσοστό από το 2009. Μόλις το 23% των Ευρωπαίων φέρεται να έλαβε αντιβιοτικά κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους συνολικά, αν και τα αποτελέσματα ποικίλλουν, εάν εξετάσει κανείς τα κράτη-μέλη ατομικά. Για παράδειγμα, η χρήση αντιβιοτικών άγγιξε το 42% στη Μάλτα, αλλά μόλις το 15% στη Σουηδία και στη Γερμανία. Στην Ελλάδα, το αντίστοιχο ποσοστό άγγιξε το 30%.
Ελπιδοφόρο δείγμα αποτελεί ότι αν και η χρήση των αντιβιοτικών είναι ακόμη διαδεδομένη στη χώρα μας, αυτό γίνεται κυρίως με ιατρική συνταγή, αφού μόλις το 6% των Ελλήνων αγόρασε φάρμακα χωρίς τη συμβουλή γιατρού.
Το αντίστοιχο ποσοστό για την Ε.Ε. βρίσκεται στο 8%. Οι Ευρωπαίοι όμως μάλλον λαμβάνουν αντιβιοτικά ακόμη και για λιγότερο σοβαρά συμπτώματα ή λοιμώξεις, οι οποίες θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν χωρίς αντιβιοτική θεραπεία, και χωρίς να έχουν πρώτα υποβληθεί στις απαραίτητες εξετάσεις για να επιβεβαιώσουν την αιτία της ασθένειάς τους.
Η Επιτροπή αναμένεται να προτείνει αναθεώρηση της φαρμακευτικής νομοθεσίας της Ε.Ε. στις αρχές του 2023 με στόχο να ληφθούν μέτρα για την αύξηση της μικροβιακής αντοχής των Ευρωπαίων.
Στο πλαίσιο του προγράμματος «Horizon 2020», του ερευνητικού προγράμματος της Ε.Ε., έχουν διατεθεί πάνω από 690 εκατ. ευρώ για τη στήριξη της έρευνας και της καινοτομίας στον τομέα της μικροβιακής αντοχής.
- 7 στους 10 Ευρωπαίους φέρονται να κάνουν ακόμη άσκοπη χρήση, αγνοώντας τις επιπτώσεις.
- 35% των ερωτηθέντων στη χώρα μας θεωρεί εσφαλμένα πως η αντιβίωση σκοτώνει τους ιούς.
- 30% των Ελλήνων έλαβαν αντιβιοτικά το περασμένο έτος.