Εμβρυικό αλκοολικό σύνδρομο: Οι επιπτώσεις της κατανάλωσης αλκοόλ στην εγκυμοσύνη
Η κατανάλωση αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ενέχει σημαντικούς κινδύνους για την υγιή ανάπτυξη του αγέννητου παιδιού.
Οι ερευνητές τονίζουν ότι δεν υπάρχει ασφαλής ποσότητα αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Οι επιπτώσεις της προγεννητικής έκθεσης στο αλκοόλ αντικατοπτρίζονται στις διαγνώσεις που υπάγονται στο φάσμα των διαταραχών του εμβρυϊκού αλκοολικού συνδρόμου. Αυτές οι διαταραχές μπορεί να κυμαίνονται από ήπιες έως σοβαρές και να προκαλούν σωματικές και ψυχικές συγγενείς ανωμαλίες.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η μη αναστρέψιμη εγκεφαλική βλάβη οδηγεί σε προβλήματα συμπεριφοράς και μάθησης ακόμη και αν δεν υπάρχουν σωματικές επιπτώσεις. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι το 1,1-5% των μαθητών στις ΗΠΑ, δηλαδή 1 στα 20 παιδιά επηρεάζονται από την προγεννητική έκθεση στο αλκοόλ με αποτέλεσμα να εμφανίζουν εμβρυικό αλκοολικό σύνδρομο.
Αν και οι κλινικές επιδράσεις των διαταραχών του εμβρυικού αλκοολικού φάσματος είναι καλά τεκμηριωμένες, οι ακριβείς μοριακές επιδράσεις στον εγκεφαλικό φλοιό του εμβρύου δεν είναι πλήρως κατανοητές.
Ερευνητές στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, χρησιμοποίησαν οργανοειδή ανθρώπινου εγκεφάλου για να τεκμηριώσουν πώς η έκθεση στο αλκοόλ επηρεάζει την ανάπτυξη και τη λειτουργία νέων εγκεφαλικών κυττάρων.
«Τα ευρήματα υπογραμμίζουν τη σοβαρή απειλή της έκθεσης στο αλκοόλ για τον εγκέφαλο του εμβρύου. Η βλάβη που προκαλείται είναι βαθιά και εκτεταμένη», δήλωσε ο Alysson R. Muotri, καθηγητής στα Τμήματα Παιδιατρικής και Κυτταρικής και Μοριακής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου.
Χρησιμοποιώντας πολυδύναμα βλαστοκύτταρα οι επιστήμονες δημιούργησαν τρισδιάστατα οργανοειδή εγκεφάλου που αναπτύσσονται με τρόπο παρόμοιο με αυτόν των εξωτερικών στρωμάτων του εγκεφάλου τα οποία σχετίζονται με πολλές σημαντικές λειτουργίες, όπως είναι η λογική, η σκέψη, ο συναισθηματικός έλεγχος και η ομιλία.
Η έκθεση στο αλκοόλ σε διαφορετικά σημεία της εμβρυϊκής ανάπτυξης του εγκεφάλου, είχε ως αποτέλεσμα διαφορετικές αλλά αμετάβλητα αρνητικές επιπτώσεις, από θεμελιώδη δυσλειτουργία των κυτταρικών διεργασιών μέχρι εσφαλμένη κατασκευή της αρχιτεκτονικής του εγκεφάλου και ανεπαρκή δημιουργία κυττάρων υποστήριξης (γλοιογένεση) και συνδέσεων μεταξύ των εγκεφαλικών κυττάρων (συναπτογένεση).
Οι ερευνητές επιβεβαίωσαν την εξασθενημένη λειτουργία του εγκεφαλικού φλοιού μέσω ηλεκτροφυσιολογικών καταγραφών που παρακολούθησαν τα μοτίβα ηλεκτρικής δραστηριότητας στα οργανοειδή.
Οι συγγραφείς είπαν ότι τα ευρήματα δείχνουν ότι τα οργανοειδή είναι ένα πολύτιμο μοντέλο για την καλύτερη και σε βάθος αξιολόγηση των επιπτώσεων της έκθεσης στο αλκοόλ στον αναπτυσσόμενο ανθρώπινο εγκέφαλο.
Ο συν-συγγραφέας της μελέτης, καθηγητής παιδιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, Kenneth L. Jones, εξήγησε: «Τα ευρήματα είναι σημαντικά γιατί μπορούμε να δούμε καλύτερα ποιες οδοί ανάπτυξης διαταράσσονται και ίσως ανακαλύψουμε νέες θεραπείες για να αποτρέψουμε τη νευροπαθολογία της προγεννητικής έκθεσης στο αλκοόλ. Τα καλά νέα είναι ότι ορισμένες από αυτές τις αλλοιώσεις αντιστράφηκαν χρησιμοποιώντας συγκεκριμένα πειραματικά φάρμακα».
Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό έντυπο Molecular Psychiatry.