Γιατί τα κρούσματα της ευλογιάς των πιθήκων εξαπλώνονται σε Ευρώπη και ΗΠΑ;
Η Πορτογαλία έχει καταγράψει πέντε επιβεβαιωμένα κρούσματα και η Ισπανία διαθέτει 23 μη επιβεβαιωμένα. Να σημειωθεί πως καμία χώρα δεν έχει αναφέρει κρούσματα στο παρελθόν.
Μια χούφτα κρούσματα ευλογιάς των πιθήκων έχουν πλέον αναφερθεί ενώ υπάρχουν υπόνοιες κρουσμάτων στη Βρετανία, την Πορτογαλία, την Ισπανία και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Τα κρούσματα προκαλούν συναγερμό επειδή η ιογενής νόσος, η οποία εξαπλώνεται μέσω στενής επαφής και εντοπίστηκε για πρώτη φορά σε πιθήκους, εμφανίζεται κυρίως στη δυτική και κεντρική Αφρική ενώ περιστασιακά εξαπλώνεται και σε άλλες χώρες.
Τι είναι η ευλογιά των πιθήκων
Η ευλογιά των πιθήκων είναι ένας ιός που προκαλεί συμπτώματα πυρετού καθώς και ένα χαρακτηριστικό ανώμαλο εξάνθημα. Τα συμπτώματα είναι συνήθως ήπια, αν και υπάρχουν δύο κύρια στελέχη: το στέλεχος του Κονγκό, το οποίο είναι πιο σοβαρό – με θνησιμότητα έως και 10% – και το στέλεχος της Δυτικής Αφρικής, το οποίο έχει ποσοστό θνησιμότητας σε περίπου 1% των περιπτώσεων. Τα κρούσματα στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν αναφερθεί ως το στέλεχος της Δυτικής Αφρικής.
«Μέχρι στιγμής έχουν υπάρξει πολύ λίγα κρούσματα. Επίσης, στο παρελθόν είχαν επιβεβαιωθεί μόλις οκτώ κρούσματα», δήλωσε ο Τζίμι Γουίτγουορθ, καθηγητής διεθνούς δημόσιας υγείας στο London School of Hygiene and Tropical Medicine, ο οποίος πρόσθεσε ότι είναι «εξαιρετικά ασυνήθιστος ιός».
Η Πορτογαλία έχει καταγράψει πέντε επιβεβαιωμένα κρούσματα και η Ισπανία πιθανά να έχει 23 κρούσματα μη επιβεβαιωμένα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες ανέφεραν επίσης ένα κρούσμα.
Μετάδοση
Ο ιός μεταδίδεται μέσω στενής επαφής, τόσο σε διαρροές από τα ζώα όσο και, σπανιότερα, μεταξύ ανθρώπων. Εντοπίστηκε για πρώτη φορά σε πιθήκους το 1958, εξ ου και το όνομα, αν και τα τρωκτικά θεωρούνται πλέον ως ο πιθανός μεταφορέας του ιού.
Η μετάδοση αυτή τη φορά προκαλεί σύγχυση στους ειδικούς, επειδή ορισμένες από τις περιπτώσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο - εννέα από τις 18 Μαΐου - δεν έχουν καμία σχέση μεταξύ τους. Μόνο το πρώτο κρούσμα που αναφέρθηκε στις 6 Μαΐου είχε πρόσφατα ταξιδέψει στη Νιγηρία.
Η προειδοποίηση του Οργανισμού Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου τόνισε επίσης ότι τα πρόσφατα κρούσματα ήταν κυρίως μεταξύ ανδρών που αυτοπροσδιορίζονται ως ομοφυλόφιλοι, αμφιφυλόφιλοι ή άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες και συμβούλευσε αυτές τις ομάδες να το γνωρίζουν.
Οι επιστήμονες πραγματοποιούν τώρα γονιδιωματική αλληλουχία για να δουν εάν οι ιοί συνδέονται, δήλωσε αυτή την εβδομάδα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ).
Γιατί τώρα;
Ένα πιθανό σενάριο πίσω από την αύξηση των κρουσμάτων είναι η αύξηση των μετακινήσεων καθώς αίρονται οι περιορισμοί για την COVID-19.
«Εκτιμώ ότι αρκετοί άνθρωποι ταξιδεύουν στη δυτική και κεντρική Αφρική καθώς τα ταξίδια έχουν ξαναρχίσει και γι' αυτό βλέπουμε περισσότερα κρούσματα», είπε ο Whitworth.
Η ευλογιά των πιθήκων θέτει τους ιολόγους σε εγρήγορση επειδή ανήκει στην «οικογένεια» της ευλογιάς, αν και προκαλεί λιγότερο σοβαρές ασθένειες.
Η ευλογιά εξαλείφθηκε με εμβολιασμό το 1980 και έκτοτε το εμβόλιο σταδιακά καταργήθηκε. Επίσης, προστατεύει από την ευλογιά των πιθήκων, και έτσι η κατάργηση των εκστρατειών εμβολιασμού οδήγησε σε αύξηση των κρουσμάτων της ευλογιάς των πιθήκων σε περιοχές όπου η ασθένεια είναι ενδημική, σύμφωνα με την Anne Rimoin, καθηγήτρια επιδημιολογίας στο UCLA στην Καλιφόρνια.
Η Rimoin είπε στη συνέχεια ότι η επείγουσα έρευνα για τα νέα κρούσματα είναι σημαντική καθώς «θα μπορούσαν να αποτελέσουν ένα νέο μέσο εξάπλωσης ή μια μετάλλαξη του ιού».
Ωστόσο, οι ειδικοί προέτρεψαν τον κόσμο να μην πανικοβληθεί. «Η ευλογιά των πιθήκων δεν πρόκειται να προκαλέσει μια εθνική επιδημία όπως έκανε ο κορονοϊός, αλλά είναι μια σοβαρή επιδημία μιας επίσης σοβαρής νόσου – και θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη», δήλωσε η Whitworth.