Γιατροί Χωρίς Σύνορα: Έκκληση για διεύρυνση της πρόσβασης των προσφύγων σε φροντίδα υγείας

«Η απόφαση των ιταλικών αρχών να κλείσουν τα λιμάνια τους στο Aquarius, το σκάφος έρευνας και διάσωσης που μετέφερε 630 διασωθέντες, έδειξε πώς είναι να θυσιάζεται η αξιοπρέπεια των ανθρώπων που κινδυνεύουν στη θάλασσα στον βωμό του πολιτικού κέρδους. Αυτό είναι απαράδεκτο. Δεν μπορούν να χρησιμοποιούνται ευάλωτοι άνθρωποι που πολλοί από αυτούς έχουν υποστεί κακοποίηση στη Λιβύη ως μοχλός πίεσης προς τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για αλλαγή του συστήματος ασύλου» επισημαίνουν σε ανακοίνωσή τους οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα.

Αυτές οι ευρωπαϊκές πολιτικές θέτουν σε κίνδυνο τις ζωές των ευάλωτων ανθρώπων και στα ελληνικά νησιά, όπου βρίσκονται εγκλωβισμένοι χιλιάδες μετανάστες. Η υπερσυγκέντρωση στα ελληνικά νησιά δημιουργεί σοβαρά θέματα υγείας και ασφάλειας για τους πρόσφυγες που αναζητούν προστασία από τον πόλεμο και τη βία. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έχουν δει από κοντά ότι η υπερσυγκέντρωση και η έλλειψη ασφάλειας στον καταυλισμό προσφύγων της Μόριας θέτει σε κίνδυνο τα πιο ευάλωτα άτομα, κυρίως γυναίκες και παιδιά. Αυτή τη στιγμή σχεδόν 8.000 άνθρωποι ζουν σε έναν καταυλισμό που έχει σχεδιαστεί για 3.000 και η κατάσταση χειροτερεύει κάθε μέρα.

Με το νέο νόμο για τη μετανάστευση που ψηφίστηκε πρόσφατα στη Βουλή, ενσωματώνεται ο γεωγραφικός περιορισμός στην ελληνική νομοθεσία, κάτι το οποίο σημαίνει ότι όλοι όσοι φτάνουν σε κάποιο από τα έξι hotspots των ελληνικών νησιών πρέπει να κάνουν αίτηση ασύλου εκεί, με αποτέλεσμα να εγκλωβίζονται σε αυτά. Δεν μπορούν να μετακινηθούν στην ηπειρωτική Ελλάδα όσο διαρκεί η διαδικασία ασύλου τους και είναι καταδικασμένοι να μένουν σε καταυλισμούς, όπου συχνά οι συνθήκες είναι άθλιες και οι επιπτώσεις στην υγεία είναι σοβαρές. Ορισμένοι αιτούντες άσυλο στη Λέσβο περιμένουν πάνω από δύο χρόνια να βγει απόφαση για την αίτησή τους, σε επικίνδυνες και ανασφαλείς συνθήκες. Αυτός ο νέος νόμος έρχεται να επιδεινώσει τα προβλήματα αυτά και να διαιωνίσει τον φαύλο κύκλο της δυστυχίας όσων έχουν έρθει στην Ευρώπη αναζητώντας ασφάλεια.

Επιπλέον, ο νέος νόμος ορίζει ότι τα θύματα βασανιστηρίων και σεξουαλικής κακοποίησης θα πιστοποιούνται μόνο από δημόσιους φορείς υγείας, πράγμα που δημιουργεί τεράστια προβλήματα σε ανεξάρτητες οργανώσεις όπως οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, γιατί δεν θα μπορούν να υποστηρίξουν τα πιο ευάλωτα άτομα με ιατρική γνωμάτευση.

Αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό, καθώς από την αρχή του 2018 πάνω από το ένα τρίτο των ασθενών στην κλινική μας στη Λέσβο, αν και ήταν σαφώς ευάλωτοι σύμφωνα με τον ορισμό στην ελληνική νομοθεσία, δεν χαρακτηρίστηκαν ευάλωτοι κατά τον επίσημο έλεγχο για ευπάθειες στον οποίο υποβλήθηκαν. Προς το παρόν, οι φορείς δημόσιας υγείας δεν διαθέτουν το απαραίτητο ανθρώπινο δυναμικό με την αντίστοιχη εξειδίκευση για να αξιολογήσουν επαρκώς αυτές τις ευπάθειες.

Ακόμη, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έχουν δει, τόσο στη Λέσβο και τη Χίο όσο και στην ηπειρωτική χώρα, ότι ακόμη και για τους αναγνωρισμένους πρόσφυγες που είναι θύματα κακοποίησης εξακολουθεί να είναι εξαιρετικά δύσκολη η πρόσβαση σε φροντίδα υγείας και κοινωνική υποστήριξη.

Με αφορμή όλα τα παραπάνω, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα απευθύνουν έκκληση στην ελληνική κυβέρνηση να άρει τον γεωγραφικό περιορισμό για τους μετανάστες, να διευρύνει την πρόσβαση σε φροντίδα υγείας και να αναγνωρίσει τις ιατρικές γνωματεύσεις αναφορικά με τα ευάλωτα άτομα από μη κυβερνητικές οργανώσεις.

«Στην Ελλάδα, την κεντρική Μεσόγειο και σε όλο τον κόσμο απειλούνται ανθρώπινες ζωές. Δεν μπορούμε να μένουμε αδρανείς μπροστά σε μια ανθρωπιστική κρίση. Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πρέπει να πάρουν μέτρα επειγόντως για να προσφέρουν ασφαλείς και νόμιμους διαύλους για τους ανθρώπους που αναζητούν άσυλο, να βελτιώσουν τις πολιτικές ασύλου ώστε να μη δημιουργούν θύματα και να επανεκκινήσουν τα προγράμματα έρευνας και διάσωσης στη Μεσόγειο. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα καλούμε την Ευρώπη να βάλει τις ζωές των ανθρώπων πάνω από τις πολιτικές» επισημαίνει ο Ηλίας Παυλόπουλος, Γενικός Διευθυντής του ελληνικού τμήματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα.