ΕΛΣΤΑΤ: Η κρίση είναι ακόμη εδώ και γονατίζει νοικοκυριά & ηλικιωμένους

Της Νατάσσας Ν. Σπαγαδώρου

Την ίδια δεινή τύχη, έχουν και οι ηλικιωμένοι στην Ελλάδα, οι οποίοι πραγματικά υποφέρουν (Γεροντάκια ενός Κατώτερου Θεού) με το δίχτυ της φτώχειας να απλώνεται σχεδόν σε όλη τη χώρα. Και όσο και εάν ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός, επιμένει πως η υπέρβαση που πρέπει να γίνει αφορά στην λιτότητα και στις ανισότητες, και τα δύο αυτά δομικά στοιχεία της οικονομικής κρίσης, εξακολουθούν να υπάρχουν και να ροκανίζουν τον κοινωνικό ιστό. Άγνωστο τελικά πότε οι Έλληνες θα σηκώσουν κεφάλι και άγνωστο πότε θα αρχίσει να μειώνεται η ψαλίδα της ανεργίας (η οποία έχει καταπιεί τις νέες και παραγωγικές ηλικίες), δίνοντας της θέση της στην πραγματική ανάπτυξη και στις πραγματικές μεταρρυθμίσεις.

Ευτυχώς που στα Πέτρινα χρόνια των Μνημονίων, άνθισε ο εθελοντισμός και η ανιδιοτελής προσφορά, μέσα από ένα πλήθος Κονωνικών Ιατρείων και Φαρμακείων και μέσα από μία σειρά δράσεων πολλών επιχειρήσεων.

Ένα πολύ σοβαρό στοιχείο όμως που αναδεικνύει η έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ, είναι ότι οι Έλληνες δαπανούν πλέον το μικρότερο μερίδιο των δαπανών (3,2%) σε υπηρεσίες εκπαίδευσης, με ό,τι αυτό αρνητικό συνεπάγεται για το μέλλον των παιδιών.

Σύμφωνα λοιπόν με την Έρευνα Οικογενειακών Προϋπολογισμών (ΕΟΠ) έτους 2016 της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, η συνολική μηνιαία δαπάνη των νοικοκυριών (αγορές), για το 2016, ανήλθε στα 5,71 δισ. ευρώ, μειωμένη κατά 2,5% ή 147,1 εκατ. ευρώ, σε σύγκριση µε το 2015.

Ειδικότερα, πτώση 2,5% κατέγραψε το 2016 η συνολική μηνιαία δαπάνη των νοικοκυριών με το 1 στα 5 ευρώ του οικογενειακού προϋπολογισμού να πηγαίνει για είδη διατροφής (20,7%). Συνολικά η μέση μηνιαία δαπάνη των μεταξύ 2010 και 2016 νοικοκυριών υποχώρησε κατά 28,8%, γεγονός που αποτυπώνει τη μεγάλη μείωση των εισοδημάτων τους την ίδια περίοδο.

Η μέση μηνιαία δαπάνη των νοικοκυριών για αγορές, για το 2016, ανήλθε στα 1.392,03 ευρώ, καταγράφοντας μείωση κατά 2% ή 28,97 ευρώ, σε σύγκριση µε το 2015. Η μέση συνολική δαπάνη για κάθε άτομο, για το 2016, ανήλθε στα 538,94 ευρώ, καταγράφοντας μείωση κατά 2% ή 11,24 ευρώ, σε σύγκριση µε το 2015. Σε πραγματικούς όρους, η μέση μηνιαία δαπάνη των νοικοκυριών μειώθηκε ακριβώς κατά το ίδιο ποσοστό (2% ή 28,97 ευρώ), λόγω της μηδενικής επίδρασης του πληθωρισμού.

Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ το μεγαλύτερο μερίδιο των δαπανών του μέσου προϋπολογισμού των νοικοκυριών αφορά στα είδη διατροφής (20,7%) και ακολουθούν η στέγαση (13,8%) και οι μεταφορές (12,9%), ενώ οι υπηρεσίες εκπαίδευσης αντιστοιχούν στο μικρότερο μερίδιο των δαπανών (3,2%).

Όσον αφορά στις δαπάνες στα είδη διατροφής, σε σχέση µε την προηγούμενη έρευνα (2015), παρατηρείται μείωση της μηνιαίας δαπάνης (τρέχουσες τιµές), για μεταλλικά νερά, αναψυκτικά, χυμούς φρούτων και λαχανικών (7,1%), φρούτα (5,2%), ψάρια (4,0%), γαλακτοκομικά προϊόντα και αυγά (3,9%), λαχανικά (2,6%), κρέας (1,2%), ζάχαρη, μαρμελάδες, μέλι κλπ. (0,4%) και αλεύρι, ψωμί και δημητριακά (0,3%), ενώ παρατηρείται αύξηση της μηνιαίας δαπάνης για καφέ, τσάι και κακάο (7,4%) και έλαια και λίπη (0,2%).

Σύμφωνα επίσης με την έρευνα, νοικοκυριά µε ένα άτομο µόνο, ηλικίας 65 ετών και άνω, έχουν λιγότερες δαπάνες κατά 54,3% της μέσης μηνιαίας δαπάνης των νοικοκυριών της Χώρας. Νοικοκυριά που αποτελούνται από ένα ζευγάρι µε δυο παιδιά έως και 16 ετών έχουν περισσότερες δαπάνες κατά 40,0% της μέσης μηνιαίας δαπάνης των νοικοκυριών της χώρας. Νοικοκυριά µε υπεύθυνο οικονομικά µη ενεργό ή άνεργο δαπανούν, κατά µέσο όρο, το 77,1 % της μέσης μηνιαίας δαπάνης των νοικοκυριών της χώρας, ενώ αυτά µε υπεύθυνο αυτοαπασχολούμενο µε μισθωτούς δαπανούν το 213,4% αυτής.

Τα νοικοκυριά µε υπεύθυνο ηλικίας 45-54 ετών δαπανούν, κατά µέσο όρο, περισσότερο. Πιο συγκεκριμένα, τα νοικοκυριά αυτά δαπανούν, κατά µέσο όρο, το 127,1 % της μέσης μηνιαίας δαπάνης των νοικοκυριών της χώρας. Τα νοικοκυριά µε τη μικρότερη ποσοστιαία συμμετοχή για το 2016 ήταν αυτά µε υπεύθυνο ηλικίας 75 ετών και άνω (61,0% αυτής).

Τα νοικοκυριά που διαμένουν σε αγροτικές περιοχές δαπανούν κατά µέσο όρο 1.134,13 ευρώ μηνιαίως, ενώ αυτά που διαμένουν σε αστικές περιοχές 1.464,08 ευρώ. Επομένως, τα νοικοκυριά που διαμένουν σε αγροτικές περιοχές δαπανούν, κατά µέσο, όρο 22,5% λιγότερο από τα νοικοκυριά που διαμένουν σε αστικές περιοχές.

O κίνδυνος της φτώχειας απειλεί το 18,2% του πληθυσμού της χώρας, όταν στον υπολογισμό του δείκτη λαμβάνεται υπόψη µόνο η ισοδύναμη δαπάνη µε τρόπο κτήσεως την αγορά (18,3% το 2015), ενώ ο δείκτης μειώνεται στο 11,3% του πληθυσμού (13,4% το 2015), όταν λαμβάνονται υπόψη όλες οι καταναλωτικές δαπάνες, ανεξάρτητα από τον τρόπο κτήσεως (τεκμαρτό ενοίκιο από ιδιοκατοίκηση, ιδιοπαραγόμενα αγαθά, αγαθά και υπηρεσίες παρεχόμενες δωρεάν από τον εργοδότη, άλλα νοικοκυριά, µη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, κράτος κλπ.)

Η μέση μηνιαία ισοδύναμη δαπάνη των φτωχών νοικοκυριών εκτιμάται στο 32,6% των δαπανών των µη φτωχών νοικοκυριών. Τα φτωχά νοικοκυριά δαπανούν το 32,1% του μέσου προϋπολογισμού τους σε είδη διατροφής, ενώ τα µη φτωχά το 19,8%. Λόγω της σύνθεσης των φτωχών νοικοκυριών (ηλικιωμένοι, ανασφάλιστοι, κλπ.), η δαπάνη τους για την υγεία ανέρχεται στο 9,3% του μέσου προϋπολογισμού τους, ενώ η αντίστοιχη δαπάνη των µη φτωχών ανέρχεται στο 7,8%.

Με πληροφορίες από το CNN Greece