Ο άνθρωπος-φαινόμενο 89 ετών με εγκέφαλο 25χρονου!
Ο Ντόναλντ Τενμπράσνελ έχει υπερβεί περίπου κατά μία δεκαετία το μέσο προσδόκιμο ζωής του ανδρικού πληθυσμού, όμως το μυαλό του παραμένει «κοφτερό» σαν ενός νεαρού ενήλικα! Είναι ένας άνθρωπος γεμάτος ζωντάνια που αγαπά το διάβασμα, προσφέρει εθελοντική εργασία και ψάχνει διαδικτυακά απαντήσεις στις απορίες του.
Ο Ντόναλντ είναι αναμφίβολα ένας πολύ ξεχωριστός άνθρωπος, τόσο ξεχωριστός που μελετήθηκε από τους επιστήμονες.
Η Έμιλι Ρογκάλσκι, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Κέντρο Γνωστικής Νευρολογίας και Νόσου Αλτσχάιμερ (CNADC) της Ιατρικής Σχολής Φάινμπεργκ του Πανεπιστημίου Νορθουέστερν, συζητά με τον Ντόναλντ
Μια ομάδα νευρολόγων, νευροψυχολόγων και άλλων ειδικών από το Πανεπιστήμιο Νορθουέστερν των ΗΠΑ πραγματοποίησε μια πρωτοποριακή έρευνα που στόχο είχε να ανακαλύψει τα βιολογικά μυστικά ανθρώπων σαν τον Ντόναλντ, τους οποίους χαρακτηρίζει ως Super Agers. Πρόκειται για μια σπάνια υποομάδα του πληθυσμού στην οποία ανήκουν άνθρωποι 80 ετών και άνω οι οποίοι καταφέρνουν να διατηρούν τη μνήμη τους αλώβητη στο πέρασμα του χρόνου και των οποίων ο εγκέφαλος είναι παρόμοιος δομικά με ανθρώπων δεκαετίες νεότερων από αυτούς.
Κατά τη διάρκεια της 18μηνης έρευνας, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι ο εγκέφαλος των Super Agers συρρικνώνεται με πολύ πιο αργό ρυθμό σε σύγκριση με τον εγκέφαλο των συνομηλίκων τους, κάτι που συνεπάγεται ότι είναι πολύ πιο ανθεκτικός στην ηλικιακή απώλεια μνήμης και την άνοια. Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, στους ανθρώπους που γερνούν φυσιολογικά (Normal Agers) παρατηρείται απώλεια όγκου στον εγκεφαλικό φλοιό με διπλάσιο ρυθμό απ’ ό,τι στους Super Agers.
«Η προχωρημένη ηλικία συχνά συνοδεύεται από γνωστική κατάπτωση και, σε ορισμένες περιπτώσεις, από πιο σοβαρές επιπλοκές, όπως η άνοια» αναφέρει η Αμάντα Κουκ, διδακτορική φοιτήτρια κλινικής νευροψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Νορθουέστερν. «Οι Super Agers μάς δείχνουν όμως ότι η ηλικιακή γνωστική κατάπτωση δεν είναι αναπόφευκτη».
Ο Ντόναλντ ζει με την κόρη του και την οικογένειά της. Προσπαθεί να ενημερώνεται για τις προτιμήσεις των νέων –π.χ. στη μουσική– ώστε να μπορεί να συζητά με τα τρία εγγόνια του. «Πρέπει να προσαρμοστώ σε αυτόν τον τρόπο ζωής» αναφέρει ο ίδιος. «Δεν ξέρουν πολλά για τον Φρανκ Σινάτρα, [...] οπότε ρωτάω για την Τέιλορ Σουίφτ»!
Οι επιστήμονες γνώριζαν εδώ και κάποιο διάστημα ότι ο εγκέφαλος των Super Agers διατηρείται σε όγκο σε μεγαλύτερο βαθμό απ’ ό,τι στους Normal Agers. «Στην έρευνά μας εξετάσαμε εάν ο εγκέφαλος των Super Agers ακολουθεί διαφορετική πορεία εξασθένησης» δηλώνει η Έμιλι Ρογκάλσκι, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Κέντρο Γνωστικής Νευρολογίας και Νόσου Αλτσχάιμερ (CNADC) της Ιατρικής Σχολής Φάινμπεργκ του Πανεπιστημίου Νορθουέστερν. «Ανακαλύψαμε ότι οι Super Agers αντιστέκονται στον συνήθη ρυθμό κατάπτωσης που παρατηρείται στον μέσο ηλικιωμένο και ότι καταφέρνουν να βρουν μια ισορροπία ανάμεσα στη διάρκεια ζωής και στη διάρκεια υγιούς ζωής, αφού απολαμβάνουν μια καλή ποιότητα ζωής και ευχαριστιούνται την τρίτη ηλικία».
Χρησιμοποιώντας την απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού (MRI), οι επιστήμονες μέτρησαν το πάχος του εγκεφαλικού φλοιού σε 24 Super Agers και σε 12 Normal Agers (άνθρωποι ίδιας ηλικίας, με παρόμοιο μορφωτικό επίπεδο και αντίστοιχα επίπεδα γνωστικής ικανότητας) ώστε να εξετάσουν την υγεία του εγκεφάλου τους σε διάστημα 18 μηνών. Η ετήσια απώλεια στο πάχος του φλοιού υπολογίστηκε σε 1,06% για τους Super Agers και σε 2,24% για τους Normal Agers.
Ο εγκέφαλος ενός Super Ager όπως αποτυπώθηκε με την απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού (MRI)
Μελετώντας τους Super Agers, οι επιστήμονες ευελπιστούν ότι θα ανακαλύψουν τα βιολογικά μυστικά που θωρακίζουν τον εγκέφαλό τους ενάντια στην ηλικιακή κατάπτωση, τα οποία ενδεχομένως θα μπορέσουν να αξιοποιήσουν στη συνέχεια ώστε να σχεδιαστούν φαρμακευτικές και μη παρεμβάσεις για την προστασία από νευροεκφυλιστικές παθήσεις όπως η άνοια.