Δικαστική απόφαση-σταθμός για ιατρικά λάθη
Μια απίστευτη τραγωδία βιώνει εδώ και σχεδόν 16 χρόνια μια άνεργη και ανύπαντρη μητέρα, που εξαιτίας αλλεπάλληλων ιατρικών λαθών έφερε στον κόσμο και μεγαλώνει με υπεράνθρωπη προσπάθεια τα δίδυμα παιδιά της που εμφάνισαν τεράστια προβλήματα υγείας από τη γέννησή τους.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του «Έθνους», το ίδιο διάστημα βιώνει και μια εξαντλητική ταλαιπωρία στα «γρανάζια» της δικαιοσύνης στο πλαίσιο της μακρόχρονης αντιδικίας με τα νοσοκομεία που φέρονται να ευθύνονται («Αλεξάνδρα» και «Έλενα») για τη σοβαρή βλάβη της υγείας των παιδιών της.
Μετά από αλλεπάλληλες προδικαστικές αποφάσεις, ιατρικές πραγματογνωμοσύνες, έντονες αμφισβητήσεις και λάθη, εξέταση μαρτύρων και πραγματογνωμόνων, αλλά και διαφοροποιημένες δικαστικές απόψεις, η δικαιοσύνη «άναψε πράσινο φως» με τελεσίδικη απόφαση για αποζημίωση που ξεπερνά τις 400.000 ευρώ με τους νόμιμους τόκους.
Στην πράξη, το αρμόδιο Διοικητικό Εφετείο καταλογίζει ευθύνες και «τιμωρεί» μέσω της χρηματικής ικανοποίησης για ηθική βλάβη το «εύκολο» εξιτήριο, την επιπόλαιη διάγνωση, την καθυστερημένη ιατρική επέμβαση.
Η πρωτοποριακή δικαστική απόφαση κάνει, ωστόσο, ένα επιπλέον τολμηρό νομολογιακό βήμα, καθώς αναγνωρίζει για πρώτη φορά το δικαίωμα ενός τρίτου προσώπου (εν προκειμένω της μάνας) να αποζημιωθεί λόγω ηθικής βλάβης, μολονότι δεν είναι άμεσα παθούσα η ίδια, αλλά τα παιδιά της που είναι τα άμεσα θύματα των ιατρικών λαθών.
Η έως τώρα νομολογία δέχεται ότι χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης δικαιούται μόνο ο άμεσα παθών (π.χ. ο τραυματίας τροχαίου ή εργατικού ατυχήματος, ο ανάπηρος εξαιτίας ιατρικού σφάλματος κ.λπ.) για την ψυχική και σωματική ταλαιπωρία που υφίσταται. Τέτοια αποζημίωση δεν μπορεί, όμως, να αξιώσει ένας στενός συγγενής (π.χ. γονέας, σύζυγος), αφού δεν είναι το άμεσο θύμα, εκτός και αν ο τραυματίας ή ο βαριά άρρωστος κ.λπ. εξέπνευσε λίγο μετά το συμβάν.
Έτσι, τα αστικά δικαστήρια αρνήθηκαν στο παρελθόν να χορηγήσουν γι' αυτό τον λόγο αποζημίωση λόγω ηθικής βλάβης σε μητέρα που υπέστη σοκ βλέποντας τον γιο της να τραυματίζεται σοβαρά στο προπορευόμενο ΙΧ του, όταν το διεμβόλισε ο υπαίτιος του τροχαίου οδηγός, ενώ απέρριψαν αντίστοιχο αίτημα συζύγου που στερήθηκε την ευτυχισμένη ζωή τους (ταξίδια, ερωτική επαφή κ.λπ.), όταν η γυναίκα του έμεινε παράλυτη έπειτα από τροχαίο που προκάλεσε φορτηγό.
Εντούτοις, το Δ. Εφετείο με απόφαση-σταθμό, συνεκτιμώντας τη βαρύτητα της κατάστασης των παιδιών και την τεράστια δυσκολία να τα μεγαλώσει, δέχτηκε ότι τελικά και η μητέρα υφίσταται άμεση ηθική βλάβη (μολονότι δεν είναι το άμεσο θύμα, αλλά τρίτο πρόσωπο), αφού η ίδια έχει πλήρη συναίσθηση της τραγωδίας που βιώνουν τα παιδιά της, αντιλαμβάνεται πλήρως ποια θα είναι η εξέλιξη της ζωής τους, γεγονός που της προκαλεί πολύ μεγάλη θλίψη και ταλαιπωρία.
Η ηθική βλάβη της δεν είναι λοιπόν έμμεση αλλά άμεση. Κι αυτό γιατί με δεδομένο ότι τα παιδιά της εμφανίζουν (λόγω των ιατρικών λαθών) εγκεφαλική παράλυση, παραπληγία, ψυχοκινητική καθυστέρηση, με δείκτη νοημοσύνης κάτω του 30 κ.λπ., εκείνη «βίωσε και θα βιώνει αδιαλείπτως στο μέλλον την τραγικότερη κατάσταση που μπορεί να τύχει σε μία μητέρα, αφού θα βλέπει συνέχεια τα παιδιά της να μην μπορούν να μιλήσουν, να εκφραστούν, να κινηθούν, να αυτοεξυπηρετηθούν και να βιώσουν τις χαρές της ζωής»...
Η δικαστική διαμάχη δεν έχει, πάντως, ολοκληρωθεί, καθώς τα νοσοκομεία έχουν προσβάλει για νομικούς λόγους στο ΣτΕ την αποζημίωση (επιδικάστηκαν νομιμοτόκως 150.000€ σε κάθε παιδί και 50.000€ στη μητέρα), αποποιούμενο τώρα το καθένα την ευθύνη που του αναλογεί.
Σύμφωνα με την τελεσίδικη δικαστική απόφαση, το καλοκαίρι του 2000, αντιμετωπίζοντας τότε προβλήματα στην εγκυμοσύνη της ήλθε στην Αθήνα, λόγω κολπικής αιμορραγίας στην 26η εβδομάδα της κύησης, αφού το πρόβλημα δεν μπορούσε να αντιμετωπιστεί στο νοσοκομείο της περιοχής της (περίπου 1,5 ώρα έξω από την πρωτεύουσα).
Έπειτα από 6 ημέρες σε πανεπιστημιακή κλινική πήρε εξιτήριο, αλλά σε λιγότερο από 1 μήνα εμφανίστηκε 2η αιμορραγία, επανήλθε σε άλλο μαιευτήριο της Αθήνας, όπου και πάλι της δόθηκε εξιτήριο, αφού υποβλήθηκε στις αναγκαίες εξετάσεις κ.λπ. Σε λιγότερο από 16 μέρες, η γυναίκα επέστρεψε στην Αθήνα με ακατάσχετη πλέον αιμορραγία και με καισαρική τομή (που καθυστέρησε περίπου 1,5 ώρα να γίνει από την άφιξή της στο νοσοκομείο) γέννησε πρόωρα τα δίδυμα (την 29η εβδομάδα) με βαρύτατα προβλήματα υγείας.
Ευθύνη
Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο καταλόγισε ευθύνη στο δεύτερο νοσοκομείο που της έδωσε εξιτήριο μετά τη νέα αιμορραγία, αφού γνώριζε ότι θα μετέβαινε εκτός Αθηνών όπου δεν μπορούσε να αντιμετωπιστεί μια εγκυμοσύνη υψηλού κινδύνου και μάλιστα διδύμων.
Ωστόσο, το Δ. Εφετείο έκρινε ότι ευθύνεται εξίσου και το άλλο νοσοκομείο (πανεπιστημιακή κλινική) όπου γεννήθηκαν τα παιδιά, γιατί ενώ είχε το ιστορικό της (από την αρχική 6ήμερη εκεί νοσηλεία και τη δεύτερη στο άλλο νοσοκομείο) και αφού γνώριζε ότι ήλθε κατεπειγόντως με ασθενοφόρο από απόσταση εκτός Αθηνών και με ακατάσχετη αιμορραγία, εντούτοις η καισαρική έγινε έπειτα από 1,5 τουλάχιστον ώρα από την άφιξη και ενώ είχαν περάσει τουλάχιστον 3 ώρες από την έναρξη της αιμορραγίας.
Κατά το δικαστήριο τα αρμόδια όργανα των νοσοκομείων δεν επέδειξαν την επιβαλλόμενη από τις περιστάσεις επιμέλεια, με συνέπεια να κινδυνεύσει η ζωή της μητέρας και των διδύμων, που αντιμετωπίζουν έκτοτε σοβαρά εγκεφαλικά προβλήματα.