Καμπανάκι από τους γιατρούς: 165.000 Έλληνες πάσχουν από Ηπατίτιδα χωρίς να το ξέρουν
Ιδιαίτερα ανησυχητικά είναι τα στοιχεία που προέκυψαν από νέα έρευνα σχετικά με τα κρούσματα Ηπατίτιδας στη χώρα μας. Σύμφωνα με τα ευρήματα, πάνω από 165.000 Έλληνες, άνδρες και γυναίκες πάσχουν από ηπατίτιδα C, με τη συντριπτική πλειονότητα του 80% να μην το γνωρίζουν, καθώς δεν πραγματοποιούν προληπτικό έλεγχο.
Το πρόβλημα γίνεται, μάλιστα, ακόμη πιο σοβαρό, αν λάβουμε υπόψη μας την ανυπαρξία μητρώου ασθενών στην Ελλάδα, ώστε να υπάρχουν ακριβή επιδημιολογικά δεδομένα.
Μπορεί μεν, βέβαια, η εξάπλωση του ιού να έχει περιοριστεί σημαντικά από το 1992, όταν επινοήθηκε μία εξέταση που τον εξάλειψε από το μεταγγιζόμενο αίμα, ωστόσο αποδεικνύεται ότι -σε μεγάλο ποσοστό των περιπτώσεων- η ασθένεια παραμένει αδιάγνωστη, με αποτέλεσμα οι αριθμοί των ασθενών με ηπατικές βλάβες, εξαιτίας του, να αυξάνονται διαρκώς.
Ακόμα, όμως, και από όσους γνωρίζουν ότι πάσχουν, περισσότεροι από τέσσερις στους δέκα αποδεικνύεται ότι δεν έχουν κάνει ποτέ θεραπεία.
Αυτό προέκυψε από τα ευρήματα μελέτης που πραγματοποίησε ομάδα επιστημόνων υπό τον κ. Γιώργο Παπαθεοδωρίδη, αναπληρωτή καθηγητή Παθολογίας-Γαστρεντερολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και διευθυντή της Πανεπιστημιακής Γαστρεντερολογικής Κλινικής στο Νοσοκομείο «Λαϊκό» της Αθήνας, σε συνεργασία με την ομάδα του καθηγητή Άγγελου Χατζάκη από το Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας & Ιατρικής Στατιστικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, σε δείγμα 9.974 εθελοντών.
Συγκεκριμένα, όπως έδειξε η μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε προ διμήνου στην ιατρική επιθεώρηση «Journal of Viral Hepatitis», μόνο το 20,7% των ερωτηθέντων είχαν κάνει αιματολογική εξέταση για τον ιό HCV, ενώ απ' όσους είχαν εξεταστεί και ήξεραν πως είναι μολυσμένοι, το 42,3% δεν είχαν κάνει καμία θεραπεία.
Με βάση, μάλιστα, τις απαντήσεις των εθελοντών, οι ερευνητές υπολόγισαν ότι το 1,87% των ενηλίκων στη χώρα μας είναι μολυσμένο με τον HCV.
«Τα ποσοστά απουσίας ελέγχου για τη νόσο είναι από τα υψηλότερα στην Ευρώπη», τονίζει ο κ. Παπαθεοδωρίδης. «Το δε γεγονός ότι τόσο πολλοί φορείς δεν έχουν κάνει καμία θεραπεία είναι ανησυχητικό, διότι ο ιός της ηπατίτιδας C μπορεί πλέον να εκριζωθεί».
Την ίδια ώρα, δε, που οι επιστήμονες προειδοποιούν για το ανεξέλεγκτο της κατάστασης, αύξηση παρουσιάζουν και τα νέα κρούσματα, ιδίως μεταξύ των χρηστών ενδοφλεβίων ναρκωτικών.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία από το Κέντρο Ελέγχου & Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), το 50-70% των χρηστών ναρκωτικών μολύνονται μέσα σε πέντε χρόνια από την έναρξη της χρήσης.
Τι πρέπει να γνωρίζετε για την ηπατίτιδα C
Ο ιός της ηπατίτιδας C μεταδίδεται κυρίως παρεντερικά, δηλαδή με επαφή του ατόμου με μολυσμένο αίμα ή παράγωγα αίματος. Συνήθεις τρόποι διασποράς του ιού της ηπατίτιδας C είναι:
Χρήση ενδοφλεβίων ναρκωτικών. Είναι σήμερα η κύρια οδός μετάδοσης του ιού της ηπατίτιδας C. Υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 80% των ενεργών ή πρώην χρηστών ενδοφλεβίων ναρκωτικών έχουν ηπατίτιδα C.
Μετάγγιση αίματος ή παραγώγων του (πριν από το 1992). Οι μεταγγίσεις αίματος και παραγώγων του θεωρούνται σήμερα ασφαλείς, αλλά όλα τα άτομα που είχαν λάβει μεταγγίσεις πριν από το 1992 θα πρέπει να ελέγχονται γιατί υπάρχει πιθανότητα να έχουν μολυνθεί με τον ιό της ηπατίτιδας C.
Αιμοκάθαρση (τεχνητός νεφρός). Η πιθανότητα μετάδοσης ηπατίτιδας C στις μονάδες τεχνητού νεφρού έχει ελαττωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια.
Τρύπημα με μολυσμένη βελόνα ή μολυσμένο εργαλείο. Η πιθανότητα μετάδοσης ηπατίτιδας C μετά από τρύπημα με μολυσμένη βελόνα είναι μικρή, περίπου 2-10%.
Μεταμόσχευση μολυσμένου οργάνου στο παρελθόν. Οι μεταμοσχεύσεις οργάνων θεωρούνται σήμερα απόλυτα ασφαλείς.
Ιατρικές ή παραϊατρικές πράξεις. Η πιθανότητα μετάδοσης ηπατίτιδας C με ιατρικές ή παραϊατρικές πράξεις (ενέσεις, τατουάζ, τρύπημα σημείων του σώματος) είναι αμελητέα, εάν τηρούνται οι κανόνες αποστείρωσης και ορθής νοσηλείας.
Σεξουαλική μετάδοση. Mόλις το 2-4% των σταθερών ερωτικών συντρόφων ασθενών με ηπατίτιδα C αποδεικνύεται να έχει ηπατίτιδα C. Η πιθανότητα μετάδοσης ηπατίτιδας C σε σταθερά μονογαμικά ετεροφυλοφιλικά ζευγάρια είναι μικρότερη από 1% το χρόνο, αλλά αυξάνει αρκετά σε άτομα με πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους ή με ομοφυλοφιλικές επαφές.
Κάθετη μετάδοση (από μητέρα σε παιδί). Μετάδοση ηπατίτιδας C από θετική μητέρα σε νεογέννητο θεωρείται ότι συμβαίνει περίπου σε 2-7%. Η πιθανότητα μετάδοσης στο νεογνό αυξάνει σε 20% όταν πρόκειται για μητέρες που έχουν και λοίμωξη με τον ιό του AIDS.
Η εξέλιξη της νόσου
Από τους ανθρώπους που θα μολυνθούν με τον ιό της ηπατίτιδας C, η συντριπτική πλειονότητα δεν θα εκδηλώσουν αρχικά κανένα σύμπτωμα. Το 15-25% από αυτούς είναι οι τυχεροί, των οποίων ο οργανισμός αποβάλλει μόνος του τον ιό μέσα σε 2-6 μήνες. Στους υπόλοιπους ο ιός παραμένει και προκαλεί χρόνια ηπατίτιδα, που μπορεί να καταστρέψει σιγά-σιγά το ήπαρ.
Στους ασθενείς με χρόνια ηπατίτιδα C μπορεί να εμφανιστούν κάποια μη ειδικά συμπτώματα (λ.χ. αδυναμία, κόπωση), ενώ μέσα σε μία 20ετία το 20% των πασχόντων από χρόνια ηπατίτιδα παρουσιάζουν κίρρωση του ήπατος, η οποία ενδέχεται να εξελιχθεί σε ηπατική ανεπάρκεια και/ή καρκίνο ήπατος.
Η εμφάνιση της κίρρωσης είναι πιο συχνή στους πιο ηλικιωμένους ασθενείς, ενώ η κατάχρηση αλκοόλ και η ταυτόχρονη παρουσία ηπατίτιδας Β ή λοίμωξης από τον ιό HIV/AIDS, επιταχύνουν την εκδήλωσή της.