Πώς ξεπερνάμε τα ταμπού της σεξουαλικής ωριμότητας: Ο ρόλος των γονέων
Το ταξίδι από την παιδική ηλικία στην εφηβεία και την ενηλικίωση χαρακτηρίζεται από μυριάδες αλλαγές, μεταξύ των οποίων η σεξουαλική ωριμότητα.
Για πολλούς έφηβους, αυτή η περίοδος είναι γεμάτη από ψυχολογικές πιέσεις και κοινωνικά ταμπού, ιδιαίτερα όσον αφορά την κατανόηση και την εξερεύνηση της σεξουαλικότητάς τους.
Σε μια ομιλία στο TEDx, που εγείρει καίρια ζητήματα προς συζήτηση, η δρ. Robin Buckley μοιράζεται την εμπειρία της να δωρίσει στην 13χρονη κόρη της έναν δονητή, μια απόφαση που έχει τις ρίζες της στην προώθηση της ανοιχτής επικοινωνίας και της υγιούς σεξουαλικής ανάπτυξης. Η προσέγγισή της αμφισβητεί τις παραδοσιακές απόψεις και υπογραμμίζει τη σημασία της αντιμετώπισης των συχνά παραμελούμενων πτυχών της σεξουαλικής ωριμότητας στους εφήβους.
Η δρ. Robin Buckley έχει διδακτορικό στην κλινική ψυχολογία και ειδικεύεται στη θεραπεία ζευγαριών στο πλαίσιο γάμου ή σχέσης. Έχει εκδώσει δύο βιβλία, μεταξύ των οποίων το “Voices from the Village: Advice for Girls on the Verge of Adulthood” και αρθρογραφεί περιοδικά σε πλατφόρμες όπως οι Up Journey, Authority Magazine, Blush και Bustle. Η εν λόγω ομιλία της έγινε τον Μάιο του 2022 στο TEDx Portsmouth.
Η ψυχολογική πίεση της σεξουαλικής ωριμότητας
Οι έφηβοι σήμερα μεγαλώνουν σε μια εποχή όπου οι πληροφορίες είναι εύκολα προσβάσιμες, αλλά αυτή η προσβασιμότητα δεν ισοδυναμεί απαραίτητα με ακριβή ή υγιή γνώση, ειδικά όσον αφορά τη σεξουαλικότητα. Η πίεση για την κατανόηση αυτών των αλλαγών μπορεί να είναι πολύ αγχωτική. Η κοινωνία στέλνει συχνά ανάμεικτα μηνύματα σχετικά με το σεξ: από την μια πλευρά, το σεξουαλικό περιεχόμενο είναι πανταχού παρόν στα Μέσα ενημέρωσης (ΜΜΕ) και Κοινωνικής Δικτύωσης (ΜΚΔ), ενώ από την άλλη πλευρά, υπάρχει μια διάχυτη σιωπή ή δυσφορία στο σπίτι και το σχολείο για τη σεξουαλική υγεία και εκπαίδευση.
Αυτό μπορεί να δημιουργήσει σύγχυση στους εφήβους, οδηγώντας σε μια αίσθηση απομόνωσης και ντροπής να κάνουν ερωτήσεις για το σώμα τους. Η έλλειψη ανοιχτού διαλόγου συμβάλλει σε μια ψυχολογική επιβάρυνση, όπου η φυσιολογική σεξουαλική ανάπτυξη στιγματίζεται. Όπως επισημαίνει η δρ. Buckley, το κλειδί για την άμβλυνση αυτής της πίεσης βρίσκεται στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος όπου οι έφηβοι αισθάνονται ασφαλείς και υποστηρίζονται, για να εξερευνήσουν υπεύθυνα τη σεξουαλικότητά τους.
Ο ρόλος των γονέων στο να “σπάσει η σιωπή”
Μία από τις πιο σημαντικές προκλήσεις για την αντιμετώπιση της σεξουαλικής ωριμότητας των εφήβων είναι η υπέρβαση των ταμπού που σχετίζονται με αυτήν. Πολλοί γονείς δυσκολεύονται να προσεγγίσουν το θέμα, συχνά αποφεύγοντάς το εντελώς λόγω δυσφορίας ή φόβου να ενθαρρύνουν την πρόωρη σεξουαλική δραστηριότητα. Ωστόσο, μελέτες έχουν δείξει ότι η ανοιχτή επικοινωνία μεταξύ γονέων και εφήβων σχετικά με το σεξ δεν οδηγεί σε πρώιμη σεξουαλική δραστηριότητα. Αντίθετα, προάγει πιο υγιείς στάσεις και συμπεριφορές.
Η απόφαση της δρ. Buckley να παράσχει η ίδια στην 13χρονη κόρη της έναν δονητή δεν αφορούσε μόνο την καθαυτή συσκευή, αλλά τι αυτή αντιπροσώπευε: την προθυμία της μητέρας να σπάσει τη σιωπή και να ομαλοποιήσει τις όποιες συζητήσεις γύρω από τη σεξουαλική ευχαρίστηση και υγεία. Με αυτόν τον τρόπο, είχε ως στόχο να ενδυναμώσει την κόρη της με τις γνώσεις και τα εργαλεία για να κατανοήσει το σώμα της, να κάνει συνειδητές επιλογές και να αναπτύξει μια θετική σχέση με τη σεξουαλικότητά της.
Αυτή η προσέγγιση υποστηρίζεται από ειδικούς στον τομέα της υγείας, οι οποίοι τονίζουν ότι οι πρώιμες, ειλικρινείς συζητήσεις για το σεξ και την ευχαρίστηση μπορούν να βοηθήσουν τους εφήβους να αναπτύξουν μια πιο υγιή και σεβαστή κατανόηση της σεξουαλικότητας. Τους επιτρέπει επίσης να διακρίνουν μεταξύ της υγιούς σεξουαλικής συμπεριφοράς και των συχνά μη ρεαλιστικών ή επιβλαβών απεικονίσεων, που μπορεί να συναντήσουν σε ΜΜΕ και ΜΚΔ.
Τα κοινωνικά ταμπού και ο αντίκτυπός τους
Παρά τα σαφή οφέλη του ανοιχτού διαλόγου, τα κοινωνικά ταμπού εξακολουθούν να ασκούν ισχυρή επιρροή στον τρόπο με τον οποίο γίνεται αντιληπτή και συζητείται η σεξουαλική ωριμότητα. Αυτά τα ταμπού προέρχονται συχνά από πολιτιστικές, θρησκευτικές ή παραδοσιακές πεποιθήσεις που θεωρούν το σεξ ως απαγορευμένο θέμα, ιδιαίτερα για τις νεαρές γυναίκες. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε έλλειψη εκπαίδευσης σε βασικά θέματα, όπως η συναίνεση, η σεξουαλική υγεία και η συναισθηματική ευεξία, αφήνοντας τους εφήβους ανεπαρκώς προετοιμασμένους να πλοηγηθούν στη σεξουαλική τους ανάπτυξη.
Τα ταμπού γύρω από τη γυναικεία σεξουαλικότητα, ειδικότερα, μπορεί να έχουν μόνιμες συνέπειες. Όταν τα κορίτσια διδάσκονται, είτε ρητά είτε σιωπηρά, ότι οι σεξουαλικές τους επιθυμίες είναι κάτι για το οποίο πρέπει να ντρέπονται, μπορεί να οδηγήσει σε αισθήματα ενοχής, σύγχυση και αποσύνδεση από το σώμα τους. Αυτό εμποδίζει την ανάπτυξη μιας υγιούς σεξουαλικής ταυτότητας και συμβάλει σε ζητήματα όπως η χαμηλή αυτοεκτίμηση και το άγχος.
Η ιστορία της δρ. Buckley αμφισβητεί αυτούς τους κοινωνικούς κανόνες, υποστηρίζοντας μια πιο ανοιχτή και ενημερωμένη προσέγγιση στη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση. Υποστηρίζει ότι αντιμετωπίζοντας αυτά τα θέματα “κατά μέτωπο”, οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν στην εξάλειψη των επιβλαβών ταμπού που περιορίζουν την υγιή σεξουαλική ανάπτυξη και να τα αντικαταστήσουν με μια προσέγγιση που εκτιμά τη γνώση, τη συναίνεση και τον αυτοσεβασμό.
Η απαραίτητη νέα προοπτική για τη σεξουαλική ωριμότητα
Η μετάβαση στη σεξουαλική ωριμότητα είναι ένα φυσικό και σημαντικό μέρος της εφηβείας, ωστόσο παραμένει μια από τις πιο παρεξηγημένες και στιγματισμένες πτυχές της ενηλικίωσης. Όπως δείχνει η εμπειρία της δρ. Buckley, υπάρχει μεγάλη ανάγκη για τους γονείς και την κοινωνία γενικότερα να ξανασκεφτούν πώς προσεγγίζουμε αυτό το θέμα. Ενθαρρύνοντας την ανοιχτή επικοινωνία και αμφισβητώντας τα ξεπερασμένα ταμπού, μπορούμε να υποστηρίξουμε τους εφήβους να αναπτύξουν μια υγιή, ενημερωμένη προοπτική για τη σεξουαλικότητά τους.
Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι η σεξουαλική ωριμότητα δεν αφορά μόνο τις σωματικές αλλαγές, αλλά και τη συναισθηματική και ψυχολογική ανάπτυξη. Η υποστήριξη των εφήβων μέσω αυτής της διαδικασίας απαιτεί κάτι περισσότερο από μια απλή τυπική/βασική εκπαίδευση σχετικά με τους “μηχανισμούς” γύρω από το σεξ. Περιλαμβάνει την καλλιέργεια της αυτοεκτίμησής τους, τη ενημέρωσή τους σχετικά με τη συναίνεση και τον σεβασμό και τη βοήθεια τους να περιηγηθούν στα συχνά περίπλοκα συναισθήματα, που σχετίζονται με τη σεξουαλική ανάπτυξη.
Αγκαλιάζοντας αυτήν την ολιστική προσέγγιση, μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα μέλλον, όπου οι έφηβοι δεν θα επιβαρύνονται από τις ψυχολογικές πιέσεις της σεξουαλικής ωριμότητας, αλλά αντίθετα, θα έχουν τη δύναμη να λαμβάνουν τεκμηριωμένες, σίγουρες αποφάσεις για το σώμα τους και τις σχέσεις τους.