Μεγάλες προσδοκίες & σχέσεις που αντέχουν στο χρόνο
Οι προσδοκίες των ζευγαριών σχετικά με τον έγγαμο βίο δοκιμάζουν τη σχέση, υποδεικνύει μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα, και εν τέλει καθορίζουν εάν θα αντέξει στο χρόνο.
Κάποια ζευγάρια καταφέρνουν να ξεπεράσουν τις προκλήσεις και να μείνουν μαζί, όταν όμως ο γάμος είναι «αδύναμος», το μέλλον προβλέπεται μάλλον δυσοίωνο...
Ψυχολόγοι από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Φλόριντα εξέτασαν κατά πόσο τα πρότυπα στα οποία προσπαθεί να ανταποκριθεί το ζευγάρι –όσον αφορά την ανεξαρτησία, την τρυφερότητα, την υποστήριξη από το σύντροφο κ.α.– επηρεάζουν τις αντοχές της σχέσης σε βάθος χρόνου.
Ένας «αδύναμος» γάμος, δηλαδή μια σχέση που χαρακτηρίζεται από έντονη επιθετικότητα μεταξύ των δύο συντρόφων ή κλυδωνίζεται από προβλήματα, συνήθως δεν αντέχει στο χρόνο εάν οι προσδοκίες των δύο συζύγων είναι μεγάλες, διαπίστωσαν οι ερευνητές.
«Μερικοί άνθρωποι έχουν υπερβολικές απαιτήσεις από το γάμο τους επειδή προσπαθούν μέσω του γάμου να καλύψουν ανάγκες που στην πράξη αδυνατούν να καλύψουν, είτε επειδή δεν έχουν χρόνο, είτε επειδή δεν καταβάλλουν την απαραίτητη προσπάθεια, δεν έχουν την ενέργεια ή τις ικανότητες να επενδύσουν στο γάμο τους», δηλώνει ο Δρ Τζέιμς ΜακΝάλτι, καθηγητής Ψυχολογίας στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Φλόριντα και επικεφαλής της νέας έρευνας. «Άλλοι άνθρωποι όμως ζητούν πολύ λίγα πράγματα από το γάμο τους», συμπληρώνει ο καθηγητής. «Ο γάμος στην περίπτωση αυτή αποτελεί πιθανή πηγή προσωπικής ικανοποίησης, χωρίς όμως το άτομο να εκμεταλλεύεται τη σχέση.»
Σύμφωνα με τον καθηγητή, η καλύτερη δυνατή έκβαση στο γάμο προκύπτει όταν οι δύο σύζυγοι απαιτούν από τη σχέση τους όσα μπορεί να τους δώσει και όχι περισσότερα.
Όσον αφορά την επικοινωνία μεταξύ των ζευγαριών, ο ΜακΝάλτι δηλώνει χαρακτηριστικά πως στο πλαίσιο της διαδικασίας λεκτικής επίλυσης προβλημάτων, η έμμεση επιθετικότητα είναι πιο καταστροφική από μια κατά μέτωπο επίθεση. «Παλαιότερες έρευνες στο εργαστήριό μας και όχι μόνο δείχνουν ότι η άμεση επιθετικότητα, όπως η απόδοση ευθυνών στο σύντροφο για ένα πρόβλημα και η απαίτηση ο σύντροφος να αλλάξει συμπεριφορά, μπορεί να αποδειχθεί ωφέλιμη για κάποια ζευγάρια, ειδικά για τα ζευγάρια που πραγματικά πρέπει να κάνουν αλλαγές στη ζωή τους. Η άμεση επιθετικότητα καθιστά σαφές ότι υπάρχει ανάγκη για αλλαγή και μάλιστα δείχνει ποιο ακριβώς αποτέλεσμα προσδοκά καθένας εκ των δύο συντρόφων από αυτήν την αλλαγή. Αντιθέτως, η έμμεση επιθετικότητα αποδεικνύεται επιβλαβής για όλα τα ζευγάρια.»
Στο πλαίσιο της δοκιμής που πραγματοποίησαν οι ερευνητές, ζήτησαν από 135 νιόπαντρα ζευγάρια να δηλώσουν πόσο ικανοποιημένα είναι από το γάμο τους αλλά και ποιες είναι οι προσδοκίες τους από τον έγγαμο βίο. Καθένας εκ των δύο συζύγων συμπλήρωσε ξεχωριστά ερωτηματολόγιο ώστε να αξιολογηθούν οι προσδοκίες τους από το γάμο, η σοβαρότητα των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν στο γάμο τους αλλά και τα επίπεδα ικανοποίησής τους από το γάμο. Η άμεση και έμμεση επιθετικότητα των ζευγαριών μελετήθηκε μέσω βιντεοσκοπημένων συζητήσεων. Οι ερευνητές παρακολούθησαν την πορεία της σχέσης για τέσσερα χρόνια, επαναξιολογώντας τα επίπεδα ικανοποίησης των ζευγαριών ανά έξι μήνες.
Στην αρχή της δοκιμής, τα περισσότερα ζευγάρια δήλωσαν αρκετά ικανοποιημένα και οι προσδοκίες τους ήταν αρκετά μεγάλες. Ωστόσο, οι απαντήσεις των συμμετεχόντων υπέδειξαν επίσης ότι δεν είχαν όλοι τις ίδιες προσδοκίες από τη σχέση τους.
Το εύρημα-κλειδί της δοκιμής ήταν ότι ο βαθμός συσχέτισης των προσδοκιών με αλλαγές στα επίπεδα ικανοποίησης από τη σχέση σε βάθος χρόνου επηρεάστηκε καθοριστικά από την τάση των συζύγων να εκφράζουν έμμεση επιθετικότητα.
Τα ζευγάρια που συνεργάζονταν αρμονικά χωρίς να εκδηλώνουν έμμεση επιθετικότητα διατήρησαν τα επίπεδα ικανοποίησής τους σε υψηλά επίπεδα, ακόμη κι αν οι προσδοκίες τους από το γάμο ήταν μεγάλες. Ωστόσο, τα επίπεδα ικανοποίησης ήταν χαμηλά για τα ζευγάρια που δεν είχαν ιδιαίτερες απαιτήσεις από το γάμο τους.
Τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα παρατηρήθηκαν για τα ζευγάρια που εμπλέκονταν συχνά σε διενέξεις, εκφράζοντας έμμεσα την επιθετικότητά τους. Όπως είναι λογικό, τα ζευγάρια αυτά δεν εξέφρασαν υψηλά επίπεδα ικανοποίησης όταν προσπαθούσαν να ανταποκριθούν σε «άπιαστα» πρότυπα, όμως τα πήγαιναν αρκετά καλά εάν είχαν θέσει στόχους που μπορούν να πετύχουν.
«Κάθε γάμος είναι διαφορετικός, οι άνθρωποι διαφέρουν ως προς τη συμβατότητά τους, τις δεξιότητές τους και τους εξωγενείς στρεσογόνους παράγοντες που αντιμετωπίζουν», δηλώνει ο ΜακΝάλτι, συμπληρώνοντας πως «όλοι αυτοί οι παράγοντες καθορίζουν σε σημαντικό βαθμό πόσο θα πετύχει ένας γάμος και επομένως τι απαιτήσεις θα πρέπει να έχουν τα ζευγάρια από το γάμο τους».
Το βασικό μήνυμα της μελέτης είναι ότι κάθε ζευγάρι –και καθένας εκ των δύο συντρόφων ξεχωριστά– πρέπει να αναγνωρίζει σωστά τι δυνατότητες έχει ο γάμος –ή η σχέση που διατηρεί– πριν θέσει στόχους και εκφράσει απαιτήσεις. «Αυτό είναι προφανώς αρκετά δύσκολο, κάτι που εξηγεί γιατί τα ζευγάρια αντιμετωπίζουν ασυμβατότητες όσον αφορά αυτά που απαιτούν και αυτά που πετυχαίνουν στην πραγματικότητα», αναφέρει ο ΜακΝάλτι. «Τα ζευγάρια πρέπει να αναγνωρίσουν ποια είναι τα δυνατά και ποια τα αδύναμα σημεία τους και να καλιμπράρουν αναλόγως τις προσδοκίες τους.»
Διαβάστε επίσης:
Συγκατοίκηση πριν το γάμο: Επηρεάζει το μέλλον της σχέσης;
Τα 5 μυστικά των ζευγαριών που κάνουν τέλειο σεξ μετά από πολλά χρόνια σχέσης