Λοιμώξεις από ιούς που μεταδίδονται με το σεξ

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει αντικαταστήσει τον όρο Σεξουαλικά Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΝ) με τον όρο Λοιμώξεις Μεταδιδόμενες Σεξουαλικά (ΛΜΣ), για να συμπεριλάβει και τις περιπτώσεις των ατόμων χωρίς συμπτώματα.

Οι λοιμώξεις που μεταδίδονται από ιούς είναι οι εξής:

Έρπητας 2 (HSV-2)

Εμφανίζεται κυρίως στις πρώτες σεξουαλικές επαφές και παρουσιάζει συμπτώματα μόνο στο ένα τρίτο των περιπτώσεων.

Ύστερα από επώαση 2-7 ημερών εμφανίζονται πολλαπλές φυσαλίδες σε κόκκινη βάση, η μία κοντά στην άλλη, σαν στεφάνι, και συνοδεύονται από κάψιμο και πόνο. Εμφανίζονται στην κεφαλή και στη βάλανο του πέους, στα χείλη του αιδοίου, στον κόλπο, στον τράχηλο, στο περίνεο, στους γλουτούς, στον πρωκτό και την γύρω περιοχή.

Αυτές οι βλάβες γρήγορα εξελκώνονται (δημιουργούν πληγές). Σπάνια μπορεί να συνυπάρχει μηνιγγοεγκεφαλίτιδα, προσβολή του στόματος, των δακτύλων ή του οφθαλμού. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται σε περίπτωση προσβολής εγκύου από HSV, λόγω κινδύνου προσβολής του εμβρύου. Χαρακτηριστικό πρόβλημα των ερπητικών λοιμώξεων είναι οι υποτροπές.

Η διάγνωση είναι κυρίως κλινική. Η απομόνωση του ιού είναι δύσκολη και οι ειδικές εξετάσεις αίματος (ορολογικές - αναζήτηση αντισωμάτων) βοηθούν κυρίως στην επιβεβαίωση της πρώτης λοίμωξης.

Η θεραπεία των προσβολών στα γεννητικά όργανα απαιτεί την χορήγηση αντιϊκών φαρμάκων, που δεν προλαμβάνουν τις υποτροπές. Σε περίπτωση υποτροπής, απαιτείται εκ νέου θεραπεία. Εάν οι υποτροπές είναι περισσότερες από έξι ετησίως, απαιτείται θεραπεία 6-12 μηνών.

Σε περίπτωση εγκυμοσύνης και HSV-2, απαιτείται θεραπεία της εγκύου πριν τον τοκετό και διενέργεια του τοκετού με καισαρική τομή.

Ηπατίτιδες

Ο ιός της ηπατίτιδας Α αποβάλλεται από τα κόπρανα και μπορεί να μεταδοθεί σεξουαλικά με ειδικές πρακτικές όπως στοματο-πρωκτικές ή με επαφές δακτύλων - πρωκτού - στόματος. Ο χρόνος επώασης είναι 2-6 εβδομάδες και εκδηλώνεται με κούραση, πόνους στην κοιλιά, εμέτους καθώς και κιτρίνισμα των ματιών και του σώματος (ίκτερος). Η νόσος θεραπεύεται από μόνη της και απαιτείται ανάπαυση. Προληπτικά, σε ειδικές κατηγορίες ατόμων, προβλέπεται εμβολιασμός.

Ο ιός της ηπατίτιδας Β μπορεί να μεταδοθεί σεξουαλικά, κυρίως με το σπέρμα, τα υγρά του κόλπου και του τραχήλου, καθώς και με το σάλιο που περιέχει αίμα. Ο χρόνος επώασης είναι 4-28 εβδομάδες και στο 90% των περιπτώσεων η νόσος μπορεί να μην έχει συμπτώματα. Στο 10% των περιπτώσεων όπου αναπτύσσονται συμπτώματα, παρατηρείται αδυναμία, εύκολη κόπωση, ανορεξία, κοιλιακοί πόνοι, έμετοι, κίτρινα μάτια - δέρμα (ίκτερος).

Εργαστηριακά διαπιστώνονται παθολογικές εξετάσεις για το ήπαρ (μη φυσιολογικά επίπεδα τρανσαμινασών) και θετικό το αντιγόνο του ιού (HBVAg). Σε ένα ποσοστό 10% η νόσος θα καταστεί χρόνια, ενώ ένα ποσοστό θα αναπτύξει κίρρωση ή ηπατοκυτταρικό καρκίνο.

Στις καλοήθεις περιπτώσεις οξείας νόσου δεν απαιτείται ειδική θεραπευτική αγωγή, παρά μόνον ανάπαυση. Ειδική αγωγή με αντιϊκά απαιτείται στις χρόνιες μορφές.

Ο εμβολιασμός είναι πλέον υποχρεωτικός στην Ελλάδα στα βρέφη, ενώ στους ενήλικες συνιστάται σε συντρόφους χρονίων φορέων, σε άτομα με εναλλαγές σεξουαλικών συντρόφων, στους ομοφυλόφιλους και σε ειδικές κατηγορίες εργαζομένων.

AIDS

Ο κύριος τρόπος μετάδοσης του ιού HIV είναι η σεξουαλική οδός και είναι υπεύθυνη σε ποσοστό μεγαλύτερο από 90%. Αυτή η μετάδοση πραγματοποιείται σε επαφές ετεροφυλοφιλικές ή ομοφυλοφιλικές με άτομο που έχει προσβληθεί από τον ιό.

Παράγοντες όπως η σεξουαλική επαφή διά του πρωκτού με λύσεις συνεχείας του δέρματος (τραυματισμός) ή των βλεννογόνων, αιμορραγία ή ύπαρξη άλλου σεξουαλικά μεταδιδόμενου νοσήματος ευνοούν την μετάδοση.

Θα πρέπει να τονισθεί ότι και μία μόνο σεξουαλική επαφή μπορεί να είναι υπεύθυνη για τη μετάδοση του ιού καθώς επίσης ότι μπορεί να υπάρχει μετάδοση διά του στόματος - γεννητικών οργάνων.

Ύστερα από 2-6 εβδομάδες από τη «μόλυνση» μπορεί να εμφανισθούν συμπτώματα στο 50% των ασθενών, αλλά δεν είναι ειδικά και μοιάζουν με ιογενή λοίμωξη. Τα πιο συχνά συμπτώματα είναι πυρετός, μυαλγίες, αρθραλγίες, φευγαλέο εξάνθημα, διάρροιες, διογκώσεις λεμφαδένων και σπάνια εκδηλώσεις από τον εγκέφαλο (εγκεφαλίτιδα) ή τα νεύρα.

Η διάγνωση γίνεται με την αναζήτηση ειδικών αντισωμάτων έναντι του ιού (με το τεστ Elisa HIV) 3-4 εβδομάδες μετά την ύποπτη επαφή. Πάντοτε απαιτείται επιβεβαίωση με ένα άλλο τεστ (το Western–Blot).

Θεραπεία έναντι του ιού απαιτείται μόνο σε προχωρημένα στάδια της νόσου ή όταν εργαστηριακά διαπιστωθεί σημαντική προσβολή του ανοσοποιητικού συστήματος (τα επίπεδα των κυττάρων του ανοσοποιητικού CD4 είναι κάτω από 350 κύτταρα /μl).

Η καθολική χρήση του προφυλακτικού σε κάθε τρόπο σεξουαλικής επαφής, από την έναρξή της, αποτρέπει με ασφάλεια τη μετάδοση.

Διαβάστε επίσης:

Τουαλέτα πριν η μετά το σεξ; Τι συνιστούν οι ειδικοί

Σεξ με περίοδο: Τι πρέπει να προσέχετε