Αντικαταθλιπτικά στην εγκυμοσύνη: Νέα στοιχεία για τον ρόλο τους στον αυτισμό
Μόλις πριν από δύο μέρες μια γαλλο-ιταλική επιστημονική μελέτη (μετα-ανάλυση) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η λήψη αντικαταθλιπτικών από μια γυναίκα λίγο πριν και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο το παιδί της να εμφανίσει τη διαταραχή του φάσματος του αυτισμού.
Παρά τη συσχέτιση που εντόπισαν όμως, οι ερευνητές, με επικεφαλής τη δρα Φλοράνς Γκρεσιέ του Τμήματος Ψυχιατρικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Μπισέτρ και του Πανεπιστημίου Paris-Saclay, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο αμερικανικό περιοδικό παιδιατρικής JAMA Pediatrics, δήλωσαν ότι οι έγκυοι δεν πρέπει να σταματήσουν την αντικαταθλιπτική αγωγή τους, καθώς τα ευρήματά τους έχουν έναν βαθμό αβεβαιότητας και, επιπλέον, μπορεί να υπάρξουν άλλες συνέπειες αν δεν αντιμετωπιστεί η κατάθλιψη κατά την εγκυμοσύνη.
«Κάθε περίπτωση εγκύου θα πρέπει να αξιολογείται ατομικά» τόνισε η Γκρεσιέ, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters. Σχεδόν το 15% των εγκύων, κατά τους ερευνητές, εκδηλώνουν κατάθλιψη και όσες δεν ακολουθούν κάποια φαρμακευτική θεραπεία, κινδυνεύουν περισσότερο με επιπλοκές.
Τώρα, δύο νέες μελέτες στο αμερικανικό ιατρικό περιοδικό JAMA (Journal of American Medical Association), μία καναδική και μία αμερικανο-σουηδική, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η χρήση αντικαταθλιπτικών φαρμάκων στην αρχική φάση της εγκυμοσύνης δεν αυξάνει ή αυξάνει μόνο ελαφρώς τον κίνδυνο αυτισμού. Μετά και τις νέες μελέτες, η επιστημονική κοινότητα εμφανίζεται μάλλον αβέβαιη και διχασμένη πάνω στο ζήτημα.
Στην πρώτη έρευνα, οι ερευνητές, με επικεφαλής την ψυχίατρο Σιμόν Βιγκόντ του Νοσοκομείου Women's College του Τορόντο, μελέτησαν σχεδόν 36.000 γεννήσεις από γυναίκες με μέση ηλικία 27 ετών. Στο 8% των κυήσεων τα έμβρυα είχαν εκτεθεί σε χρήση αντικαταθλιπτικών από τις μητέρες και από αυτά το 2% των παιδιών που γεννήθηκαν διαγνώστηκαν με αυτισμό έως την ηλικία των πέντε ετών.
Οι επιστήμονες βρήκαν ότι η χρήση αντικαταθλιπτικών φαίνεται να αυξάνει ελαφρώς τον κίνδυνο γέννησης αυτιστικού παιδιού, αλλά η συσχέτιση δεν είναι στατιστικά σημαντική, αν ληφθούν υπόψη και άλλοι παράγοντες κινδύνου που μπορεί να επηρεάσουν το έμβρυο, όπως γενετικοί (κληρονομική προδιάθεση) και οικογενειακοί-περιβαλλοντικοί (έγκυος καπνίστρια, που πίνει αλκοόλ, τρώει ανθυγιεινά, δεν κοιμάται καλά κ.ά.).
«Μολονότι μια σχέση αιτίου-αιτιατού δεν μπορεί να αποκλειστεί, η σχέση που είχε παρατηρηθεί στο παρελθόν (δηλαδή μεταξύ αντικαταθλιπτικών και αυτισμού) μπορεί να εξηγηθεί με άλλους παράγοντες» σύμφωνα με τους Καναδούς επιστήμονες.
Στη δεύτερη μελέτη, οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα και του ιατρικού Ινστιτούτου Καρολίνσκα του Πανεπιστημίου της Στοκχόλμης, με επικεφαλής τον καθηγητή αναπτυξιακής ψυχοπαθολογίας Μπράιαν Ντ'Ονόφριο του Τμήματος Ψυχολογικών και Εγκεφαλικών Επιστημών του πρώτου, ανέλυσαν στοιχεία για όλους τους τοκετούς στη Σουηδία μεταξύ 1996-2012, συνολικά πάνω από 1,58 εκατομμύρια παιδιά, εκ των οποίων το 1,4% είχαν γεννηθεί από μητέρες που έκαναν χρήση αντικαταθλιπτικών στο πρώτο τρίμηνο της κύησης.
Η μελέτη δεν βρήκε ιδιαίτερη συσχέτιση ανάμεσα στη χρήση αντικαταθλιπτικών από τις εγκύους κατά το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης και στην αύξηση του κινδύνου για τη γέννηση παιδιού με διαταραχή αυτισμού ή διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ).
Διαπιστώθηκε πάντως μια ελαφρώς μεγαλύτερη πιθανότητα για πρόωρο τοκετό. Ο κίνδυνος να γεννηθεί πρόωρα ένα παιδί φάνηκε να είναι 1,3 φορές μεγαλύτερος αν έχει εκτεθεί στη μήτρα στα αντικαταθλιπτικά που έπαιρνε η μητέρα του.
«Η εξισορρόπηση των κινδύνων και των ωφελειών της χρήσης αντικαταθλιπτικών στη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι μια υπερβολικά δύσκολη απόφαση που κάθε γυναίκα θα πρέπει να πάρει σε συνεργασία με τον γιατρό της. Πάντως η μελέτη μας δείχνει ότι η χρήση αυτών των φαρμάκων κατά την εγκυμοσύνη μπορεί να είναι ασφαλέστερη από ό,τι είχε προηγουμένως θεωρηθεί» δήλωσε ο Ντ'Ονόφριο.
Το 82% των αντικαταθλιπτικών που εξετάστηκαν στη μελέτη ανήκαν στην κατηγορία των εκλεκτικών αναστολέων επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SRRI), όπως τα ευρέως συνταγογραφούμενα Prozac, Zoloft και Celexa. Η κατάθλιψη στην εγκυμοσύνη μπορεί να αποβεί επικίνδυνη τόσο για την έγκυο όσο και για το μωρό, το οποίο κινδυνεύει να γεννηθεί πρόωρα ή με πολύ μικρό βάρος.
Διαβάστε επίσης:
Γρίπη: Ο εμβολιασμός της μητέρας δεν σχετίζεται με τον αυτισμό στα παιδιά
Αυτισμός: Ελπίδες για έγκαιρη και αξιόπιστη διάγνωση χάρη σε τεστ αίματος