Ποιες σωματικές και ψυχικές παθήσεις προκαλεί η έλλειψη χολίνης - Πού υπάρχει η απαραίτητη ουσία

Όλο και περισσότερα ερευνητικά στοιχεία δείχνουν ότι η πρόσληψη περισσότερης χολίνης μπορεί να έχει ένα ευρύ φάσμα ισχυρών επιδράσεων, από τη βελτίωση των γνωστικών επιδόσεων μέχρι την προστασία από νευροαναπτυξιακές διαταραχές, συμπεριλαμβανομένης της διαταραχής ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητας (ADHD) και της δυσλεξίας.

Το θρεπτικό συστατικό φαίνεται επίσης να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ανθρώπινη νευροανάπτυξη.

Μελέτη σε έγκυες που λάμβαναν συμπληρώματα χολίνης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, έδειξε ότι γέννησαν βρέφη με υψηλότερη ταχύτητα επεξεργασίας πληροφοριών, παράγοντα υγιούς γνωστικής λειτουργίας.

Οι επιστήμονες λένε ότι η χολίνη είναι ένα θαυματουργό θρεπτικό συστατικό, αλλά ότι έχει υποτιμηθεί σε τεράστιο βαθμό.

Από πού παίρνουμε λοιπόν τη χολίνη και ποια είναι η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη;

Ένα κρίσιμο θρεπτικό συστατικό

Κάθε κύτταρο του σώματός μας περιέχει χολίνη, λέει η Xinyin Jiang, καθηγήτρια επιστημών υγείας και διατροφής στο Brooklyn College στη Νέα Υόρκη των ΗΠΑ.

Η χολίνη είναι ένα «απαραίτητο» θρεπτικό συστατικό, που σημαίνει ότι την χρειαζόμαστε για την υγεία, αλλά το σώμα μας δεν παράγει αρκετή από μόνο του. Αντ' αυτού, πρέπει να λαμβάνουμε μέρος της από τη διατροφή. Υπό αυτή την έννοια, μοιάζει με τα ωμέγα 3 λιπαρά οξέα, αν και στην πραγματικότητα συνδέεται στενά με τις βιταμίνες του συμπλέγματος Β.

Η χολίνη βοηθά επίσης τον οργανισμό να συνθέσει φωσφολιπίδια, τα οποία αποτελούν το κύριο συστατικό των κυτταρικών μεμβρανών στο σώμα μας. Η έλλειψη του θρεπτικού συστατικού μπορεί να επηρεάσει την έκφραση των γονιδίων που εμπλέκονται στη διαδικασία πολλαπλασιασμού των κυττάρων. Κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης ενός εμβρύου, η έλλειψη χολίνης μπορεί να είναι ιδιαίτερα επιβλαβής επειδή αναστέλλει τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων στον εγκέφαλο.

Ο ρόλος της χολίνης στον εγκέφαλο είναι ζωτικής σημασίας - στην πραγματικότητα είναι πρωτίστως ένα «θρεπτικό συστατικό του εγκεφάλου», λένε οι ειδικοί. Είναι απαραίτητη για να παράγει ο οργανισμός τον νευροδιαβιβαστή ακετυλοχολίνη, μια χημική ουσία που μεταφέρει μηνύματα από τον εγκέφαλο στο σώμα μέσω των νευρικών κυττάρων. Η ακετυλοχολίνη παίζει σημαντικό ρόλο στα νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου, τα οποία είναι απαραίτητα για τη μνήμη, τη σκέψη και τη μάθηση.

Μελέτη στην οποία συμμετείχαν σχεδόν 1.400 άτομα ηλικίας 36 έως 83 ετών, διαπίστωσε ότι τα άτομα με υψηλότερη πρόσληψη χολίνης, έτειναν να έχουν καλύτερη μνήμη και ότι η πρόσληψη χολίνης κατά τη μέση ηλικία, μπορεί να συμβάλει στην προστασία του εγκεφάλου μας.

Η χολίνη περιλαμβάνεται συνήθως ως συστατικό σε συμπληρώματα που λαμβάνονται ως «νοοτροπικά» - μια ομάδα ουσιών που ορισμένοι πιστεύουν ότι μπορούν να ενισχύσουν τη μάθηση και τη μνήμη.

Η έλλειψη χολίνης από την άλλη, έχει συνδεθεί με νευροεκφυλιστικές διαταραχές όπως η νόσος Αλτσχάιμερ και η νόσος του Πάρκινσον.

Ένας άλλος τρόπος με τον οποίο η χολίνη μπορεί να επηρεάσει τον εγκέφαλο είναι η ψυχική μας υγεία.

Μελέτη διαπίστωσε ότι η υψηλότερη πρόσληψη χολίνης συσχετίστηκε με χαμηλότερα επίπεδα άγχους, ενώ άλλη μελέτη συνέδεσε την υψηλότερη πρόσληψη χολίνης με χαμηλότερο κίνδυνο κατάθλιψης.

Η επαρκής πρόσληψη χολίνης έχει και άλλα οφέλη για την υγεία: Έρευνα σε ποντίκια διαπίστωσε ότι η χολίνη μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των επιπέδων της ομοκυστεΐνης, ενός αμινοξέος που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακής νόσου.

Τα υψηλά επίπεδα ομοκυστεΐνης συνδέονται επίσης με την οστεοπόρωση και η έρευνα έχει διαπιστώσει ότι οι άνθρωποι με υψηλότερη πρόσληψη χολίνης από τις τροφές, τείνουν να έχουν υψηλότερη οστική πυκνότητα.

Οι πρώτες 1000 ημέρες

Είναι γνωστό ότι τα δύο πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού είναι καθοριστικά για την ανάπτυξή του και ότι η διατροφή της μητέρας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού έχει σημαντική επίδραση σε αυτό.

Μελέτες δείχνουν ότι η χολίνη είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη του μωρού στη μήτρα. Στην πραγματικότητα, τα μωρά γεννιούνται με τριπλάσια ποσότητα χολίνης σε σχέση με τις μητέρες τους, γεγονός δείχνει πόσο σημαντική είναι σε αυτό το στάδιο της ζωής.

Μελέτη σε έγκυες που λάμβαναν περισσότερη χολίνη κατά το δεύτερο τρίμηνο της εγκυμοσύνης (από την 13η έως την 28η εβδομάδα), απέκτησαν παιδιά που σημείωσαν υψηλότερη βαθμολογία σε τεστ βραχυπρόθεσμης και μακροπρόθεσμης μνήμης στην ηλικία των επτά ετών.

Έρευνες υποδηλώνουν επίσης ότι η ανεπαρκής πρόσληψη χολίνης στην εγκυμοσύνη, συνδέεται με ΔΕΠΥ στα παιδιά.

Λαμβάνετε αρκετή χολίνη;

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), οι ενήλικες πρέπει να λαμβάνουν 400mg χολίνης, οι έγκυες 480mg και οι γυναίκες που θηλάζουν 520mg.

Γενικά, οι άνδρες πρέπει να προσλαμβάνουν 550mg ημερησίως και οι γυναίκες 425mg ημερησίως, 450mg κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και 550mg κατά τη διάρκεια του θηλασμού.

Ένα αυγό έχει περίπου 150mg χολίνης, μια μερίδα στήθους κοτόπουλου περίπου 72mg και μια χούφτα φιστίκια περίπου 24mg.

«Βλέπουμε πολύ περισσότερη ΔΕΠΥ και δυσλεξία στα σχολεία, και ένα μέρος του φαινομένου ίσως εξηγείται από το γεγονός ότι τα έμβρυα δεν λαμβάνουν επαρκή ποσότητα χολίνης στη μήτρα. Πρόκειται για πολύ λεπτές αλλαγές στη νευροανάπτυξη που επηρεάζουν τα παιδιά καθώς μεγαλώνουν», σημειώνουν οι ειδικοί.

Τροφή για τον εγκέφαλο

Ανασκόπηση 38 μελετών σε ζώα και 16 σε ανθρώπους, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το συμπλήρωμα χολίνης βοηθά στην ανάπτυξη του εγκεφάλου.

Άνθρωποι που χρειάζονται ποσότητα μεγαλύτερη από τη συνιστώμενη, είναι επίσης οι μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, που έχουν χαμηλότερα επίπεδα οιστρογόνων, και όσοι έχουν λίπος στο συκώτι.

Τα αυγά είναι μία από τις πιο καλύτερες πηγές χολίνης. Οι άνθρωποι που αποφεύγουν τις τροφές ζωικής προέλευσης, ίσως να μην λαμβάνουν αρκετή ποσότητα αυτής της θρεπτικής ουσίας.

Μελέτη διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που τρώνε αυγά, λαμβάνουν σχεδόν διπλάσια ποσότητα χολίνης σε σύγκριση με εκείνους που δεν τρώνε.

Η ημερήσια συνιστώμενη πρόσληψη 400 mg χολίνης, είναι εφικτή για τους περισσότερους ανθρώπους, αν προσέχουν τη διατροφή τους.

Καλές χορτοφαγικές πηγές χολίνης είναι το τόφου (28mg χολίνης ανά 100g), το φυστικοβούτυρο (61-66mg ανά 100g) και τα φασόλια σόγιας (120mg ανά 100g).

Πηγή: BBC