Μπορεί το αλκοόλ να “προλάβει” την τροφική δηλητηρίαση;
Υπάρχει ένας μύθος που λέει, ότι η κατανάλωση αλκοόλ με τα γεύματα μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες τροφικής δηλητηρίασης.
Καθώς το αλκοόλ είναι γνωστό ότι έχει κάποιες αντιβακτηριακές ιδιότητες, πολλοί έχουν αναρωτηθεί εάν ένα ποτήρι κρασί ή ένα σφηνάκι ποτό θα μπορούσε να αποτρέψει τροφιμογενείς λοιμώξεις προτού εκδηλωθούν πλήρως στον οργανισμό.
Έχει όμως κάποια επιστημονική αξία αυτός ο ισχυρισμός;
Από πού προήλθε η ιδέα ότι το αλκοόλ προλαμβάνει την τροφική δηλητηρίαση
Η ιδέα ότι το αλκοόλ θα μπορούσε να αποτρέψει την τροφική δηλητηρίαση πιθανότατα προέρχεται από ιστορικές παρατηρήσεις. Για αιώνες, τα αλκοολούχα ποτά, όπως το κρασί και η μπύρα, καταναλώνονταν σε μέρη με κακή υγιεινή του νερού, όπου θεωρούνταν ασφαλέστερες εναλλακτικές λύσεις για την ενυδάτωση του οργανισμού. Επιπλέον, μερικοί πιστεύουν ότι οι αντιβακτηριακές ιδιότητες του αλκοόλ θα μπορούσαν ενδεχομένως να προστατεύσουν από τροφιμογενή βακτήρια, όπως η σαλμονέλα και το E. coli, εάν καταναλωθούν μαζί ή μετά από ένα γεύμα αμφιλεγόμενης ασφάλειας.
Στον κόσμο των Μέσω Κοινωνικής Δικτύωσης (ΜΚΔ), ωστόσο, αυτή η ιδέα εξαπλώθηκε... σαν ιός, μέσα από ένα σχετικό βίντεο -πού αλλού;- στο TikTok. Η πρωταγωνίστρια πίνει ένα σφηνάκι αλκοόλ και αναφέρεται σε μια παλιά έρευνα του 2002, η οποία έδειχνε κάποια προστατευτική επίδραση του αλκοόλ ενάντια στην τροφική δηλητηρίαση από σαλμονέλα. Αλλά έκτοτε, έχει επικρατήσει πλήρης σιωπή σχετικά με το θέμα, επειδή υπάρχουν πολλές ερωτήσεις στην ιατρική κοινότητα σχετικά με την εγκυρότητα εκείνης της μελέτης. Η μελέτη βασίστηκε στην λεγόμενη υπο-ανάλυση. Στην ιατρική έρευνα, μια υπο-ανάλυση είναι μια μη βέλτιστη ανάλυση, επειδή δεν αποτελεί το επιδιωκόμενο πρωτόκολλο για την μελέτη, επομένως δεν τροφοδοτήθηκε ανάλογα από τα στοιχεία που συλλέχθηκαν.
Ωστόσο, αν και μπορεί να υπάρχουν ορισμένες ανέκδοτες μαρτυρίες και παρατηρήσεις, η επιστημονική κοινότητα δεν έχει ασπαστεί πλήρως αυτή την ιδέα, ιδιαίτερα όσον αφορά τη σύγχρονη ασφάλεια των τροφίμων.
Μπορεί η κατανάλωση αλκοόλ να μειώσει τις πιθανότητες να πάθετε τροφική δηλητηρίαση;
Το αλκοόλ έχει κάποιες αντιβακτηριακές ιδιότητες. Μελέτες έχουν δείξει ότι η αιθανόλη, ιδιαίτερα σε υψηλότερες συγκεντρώσεις, μπορεί να αναστείλει την ανάπτυξη ορισμένων βακτηρίων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που ευθύνονται για τροφιμογενείς ασθένειες. Ωστόσο, οι περισσότερες από αυτές τις μελέτες έχουν διεξαχθεί σε ελεγχόμενα εργαστηριακά περιβάλλοντα και δεν μεταφράζονται άμεσα στον πραγματικό κόσμο της κατανάλωσης φαγητού.
Το αλκοόλ, ειδικά η μπύρα ή το κρασί, μπορεί πράγματι να σκοτώσει βακτήρια σε εργαστηριακό περιβάλλον, αλλά το ανθρώπινο πεπτικό σύστημα είναι πολύ πιο περίπλοκο. Όταν το αλκοόλ εισέρχεται στο στομάχι, αραιώνεται γρήγορα από το οξύ του στομάχου, το οποίο έχει ήδη τις δικές του ιδιότητες που καταστρέφουν τα βακτήρια. Η επίδραση της αντιβακτηριδιακής δράσης του αλκοόλ μειώνεται σημαντικά μέσα στο σώμα, καθιστώντας απίθανο να έχει σημαντική επίδραση στα βακτήρια, που υπάρχουν στα μολυσμένα τρόφιμα.
Επιπλέον, η τροφική δηλητηρίαση συνήθως προκαλείται από βακτήρια, που έχουν ήδη παράγει τοξίνες στα τρόφιμα. Η κατανάλωση αλκοόλ μετά την κατάποση μολυσμένων τροφίμων δεν θα εξουδετερώσει αυτές τις τοξίνες, ούτε θα αναστρέψει τη ζημιά που προκαλούν.
Τι λένε οι ειδικοί:
Σύμφωνα με ειδικούς υγείας, η ιδέα ότι το αλκοόλ μπορεί να αποτρέψει την τροφική δηλητηρίαση είναι σε μεγάλο βαθμό ένας μύθος. Η κατανάλωση αλκοόλ δεν μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο να εμφανίσετε τροφιμογενείς ασθένειες και δεν συνιστάται να βασίζεστε σε αυτό ως προληπτικό μέτρο. Η εξάσκηση των κατάλληλων τεχνικών ασφάλειας τροφίμων είναι ο καλύτερος τρόπος για να αποφευχθεί η τροφική δηλητηρίαση.
Πώς να αποτρέψετε την τροφική δηλητηρίαση
Ο καλύτερος τρόπος για να αποφευχθεί η τροφική δηλητηρίαση είναι μέσω ασφαλών πρακτικών χειρισμού και προετοιμασίας των τροφίμων και όχι με τον βασίζεστε στο αλκοόλ. Ακολουθούν ορισμένες συμβουλές για την μείωση του κινδύνου τροφιμογενών ασθενειών:
- Μαγειρέψτε καλά το φαγητό: Βεβαιωθείτε ότι το κρέας, τα πουλερικά και τα θαλασσινά έχουν μαγειρευτεί στην κατάλληλη εσωτερική θερμοκρασία, για να σκοτωθούν τα επιβλαβή βακτήρια.
- Πλένετε τα χέρια και τις επιφάνειες: Πάντα να πλένετε τα χέρια σας με σαπούνι και νερό πριν από το χειρισμό τροφίμων και να καθαρίζετε τις επιφάνειες της κουζίνας, για να αποφύγετε τη διασταυρούμενη μόλυνση.
- Διατηρήστε τα τρόφιμα σε ασφαλείς θερμοκρασίες: Ψύξτε τα ευπαθή τρόφιμα εντός 2 ωρών από το μαγείρεμα και αποφύγετε να αφήνετε τα τρόφιμα σε θερμοκρασία δωματίου για παρατεταμένες περιόδους.
- Αποφύγετε τα ωμά ή ανεπαρκώς μαγειρεμένα τρόφιμα: Τα ωμά τρόφιμα, ειδικά τα κρέατα, τα αυγά και τα οστρακοειδή, μπορεί να φιλοξενούν βακτήρια. Μαγειρέψτε αυτά τα τρόφιμα καλά ή αποφύγετε τα εντελώς, για να μειώσετε τον κίνδυνο.
- Προσοχή στις ημερομηνίες λήξης: Η κατανάλωση ληγμένων τροφίμων αυξάνει τις πιθανότητες να καταναλώσετε βακτήρια, που μπορεί να οδηγήσουν σε τροφική δηλητηρίαση.
Συχνές Ερωτήσεις
“Το αλκοόλ σκοτώνει τα βακτήρια στο στομάχι;”
Αν και το αλκοόλ μπορεί να σκοτώσει βακτήρια σε εργαστηριακά περιβάλλοντα, τα αντιβακτηριακά του αποτελέσματα περιορίζονται μόλις αραιωθεί από το οξύ του στομάχου. Δεν είναι αξιόπιστη λύση για τη θανάτωση επιβλαβών βακτηρίων, που προκαλούν τροφική δηλητηρίαση.
“Μπορεί το αλκοόλ να βοηθήσει μετά από τροφική δηλητηρίαση;”
Η κατανάλωση αλκοόλ μετά την κατάποση μολυσμένης τροφής δεν θα αναστρέψει τα αποτελέσματα της τροφικής δηλητηρίασης. Είναι σημαντικό να ενυδατωθείτε και να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια εάν τα συμπτώματα γίνουν σοβαρά.
“Ποια ποτά μπορούν να βοηθήσουν στην ανάρρωση από τροφική δηλητηρίαση;”
Το να παραμείνετε ενυδατωμένοι είναι το κλειδί μετά από τροφική δηλητηρίαση. Το νερό, τα από του στόματος διαλύματα επανυδάτωσης και οι διάφανοι ζωμοί είναι τα καλύτερα ποτά που βοηθούν στην ανάκτηση και την αντικατάσταση των χαμένων υγρών.
Σύνοψη
Η ιδέα ότι η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να αποτρέψει την τροφική δηλητηρίαση είναι σε μεγάλο βαθμό ένας μύθος. Αν και το αλκοόλ έχει ορισμένες αντιβακτηριακές ιδιότητες, δεν είναι αποτελεσματικό στην πρόληψη των τροφιμογενών ασθενειών.
Αντί να βασίζεστε στο αλκοόλ, είναι απαραίτητο να εφαρμόζετε τα κατάλληλα μέτρα ασφάλειας των τροφίμων, όπως το σχολαστικό μαγείρεμα του φαγητού και η διατήρηση της καθαριότητας στην κουζίνα, για να αποφύγετε τους κινδύνους που σχετίζονται με τα μολυσμένα τρόφιμα.