Πότε οι τροφικές αλλεργίες κληρονομούνται από τους γονείς στα παιδιά

Αν και διάφοροι περιβαλλοντικοί παράγοντες παίζουν ρόλο, πολλοί αναρωτιούνται εάν οι τροφικές αλλεργίες έχουν και κληρονομικό παράγοντα.

Αυτό το άρθρο διερευνά τις γενετικές και περιβαλλοντικές αιτίες των τροφικών αλλεργιών και επισημαίνει άλλους πιθανούς παράγοντες, που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην ανάπτυξή τους.

Γενετικές αιτίες τροφικών αλλεργιών

Οι τροφικές αλλεργίες μπορεί πράγματι να έχουν ένα γενετικό χαρακτηριστικό, που σημαίνει ότι εάν ο ένας ή και οι δύο γονείς έχουν τροφικές αλλεργίες ή άλλες αλλεργικές καταστάσεις, τα παιδιά τους μπορεί να διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν τροφικές αλλεργίες επίσης.

Μελέτες υποδεικνύουν ότι εάν ένας γονέας έχει τροφική αλλεργία, υπάρχει περίπου 20-40% πιθανότητα το παιδί να αναπτύξει επίσης τροφική αλλεργία. Εάν και οι δύο γονείς έχουν αλλεργίες, ο κίνδυνος αυξάνεται στο 50-80%.

Βασικά γονίδια που εμπλέκονται:

Συγκεκριμένα γονίδια που εμπλέκονται στη ρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος μπορεί να αυξήσουν την ευαισθησία σε τροφικές αλλεργίες. Γονίδια όπως της κυτοκίνης IL4 και IL13 είναι γνωστό ότι παίζουν ρόλο στις αλλεργικές αντιδράσεις, καθώς ρυθμίζουν την απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος στα αλλεργιογόνα.

Το Filaggrin (FLG), ένα γονίδιο που συνδέεται με την λειτουργία του δερματικού φραγμού, έχει επίσης συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο τροφικής αλλεργίας, ιδιαίτερα σε παιδιά που έχουν έκζεμα ή ατοπική δερματίτιδα, καταστάσεις που συχνά κληρονομούνται γενετικά.

Ωστόσο, αν και η γενετική μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα εμφάνισης τροφικών αλλεργιών, δεν είναι φυσικά η μοναδική αιτία. Είναι ένας συνδυασμός γενετικής προδιάθεσης και άλλων εξωτερικών παραγόντων.

Περιβαλλοντικές αιτίες των τροφικών αλλεργιών

Οι περιβαλλοντικοί παράγοντες έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη τροφικών αλλεργιών, ιδιαίτερα σε άτομα που έχουν γενετική προδιάθεση. Μερικοί από τους βασικούς περιβαλλοντικούς παράγοντες είναι:

1. Πρώιμη παιδική έκθεση σε αλλεργιογόνα

Η έκθεση των βρεφών σε πιθανά αλλεργιογόνα (είτε πολύ νωρίς, είτε πολύ αργά) μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη τροφικών αλλεργιών. Για παράδειγμα, η καθυστερημένη εισαγωγή αλλεργιογόνων τροφίμων -όπως τα φιστίκια ή τα αυγά- έχει συνδεθεί με υψηλότερα ποσοστά αλλεργιών. Η μελέτη LEAP (Learning Early About Peanut Allergy) έδειξε ότι η εισαγωγή φιστικιών στη διατροφή βρεφών με υψηλό γενετικό κίνδυνο για αλλεργίες στα φιστίκια, μείωσε τελικά τον κίνδυνο να αναπτύξουν αλλεργία στα φιστίκια αργότερα στη ζωή τους.

2. Υπόθεση υγιεινής

Η υπόθεση της υγιεινής υποδηλώνει ότι η ζωή σε υπερβολικά απολυμασμένα περιβάλλοντα μπορεί να εμποδίσει το ανοσοποιητικό σύστημα να αναπτυχθεί σωστά, οδηγώντας σε αυξημένη πιθανότητα αλλεργιών, συμπεριλαμβανομένων των τροφικών αλλεργιών. Αυτή η θεωρία υποστηρίζει ότι η έλλειψη έκθεσης σε βακτήρια και άλλα μικρόβια μπορεί να οδηγήσει το ανοσοποιητικό σύστημα να αντιδράσει υπερβολικά σε αβλαβείς ουσίες, όπως οι πρωτεΐνες των τροφίμων.

3. Ρύπανση και αστικοποίηση

Η διαβίωση σε αστικές περιοχές με υψηλότερα επίπεδα ρύπανσης μπορεί επίσης να συμβάλει στην αύξηση των τροφικών αλλεργιών. Οι ατμοσφαιρικοί ρύποι και οι περιβαλλοντικές τοξίνες μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο την λειτουργία του ανοσοποιητικού και να επιδεινώσουν τις αλλεργικές αντιδράσεις.

4. Αλλαγές στη διατροφή

Οι σύγχρονες δίαιτες, ιδιαίτερα στις βιομηχανοποιημένες χώρες, έχουν δει μια στροφή από τα φρέσκα, ολόκληρα τρόφιμα προς τα επεξεργασμένα και εξευγενισμένα προϊόντα. Αυτές οι διατροφικές αλλαγές μπορεί να επηρεάσουν την υγεία του εντέρου και το ανοσοποιητικό σύστημα, συμβάλλοντας δυνητικά στην αύξηση των τροφικών αλλεργιών.

Άλλες πιθανές αιτίες τροφικών αλλεργιών

Εκτός από τους γενετικούς και τους περιβαλλοντικούς παράγοντες, υπάρχουν και άλλες πιθανές αιτίες, που θα μπορούσαν να παίξουν ρόλο στην ανάπτυξη τροφικής αλλεργίας:

1. Ανισορροπία εντερικού μικροβιώματος

Το μικροβίωμα του εντέρου, που αποτελείται από τρισεκατομμύρια μικροοργανισμούς, είναι ζωτικής σημασίας για την λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Μια διαταραχή στην ισορροπία των βακτηρίων του εντέρου (λόγω χρήσης αντιβιοτικών, διατροφής ή άλλων παραγόντων) μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο το σώμα ανταποκρίνεται στις πρωτεΐνες των τροφίμων, αυξάνοντας την πιθανότητα εμφάνισης αλλεργιών.

2. Ανεπάρκεια βιταμίνης D

Τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D έχουν συνδεθεί με αυξημένα ποσοστά αλλεργικών ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων των τροφικών αλλεργιών. Πιστεύεται ότι η βιταμίνη D παίζει ρόλο στη διατήρηση της ανοσιακής αντοχής και η σχετική ανεπάρκεια συμβάλει σε μια υπερδραστήρια ανοσοαπόκριση στα τροφικά αλλεργιογόνα.

3. Οικογενειακό ιστορικό αλλεργιών, άσθματος ή εκζέματος

Εάν ένα μέλος της οικογένειας έχει αλλεργίες, άσθμα ή έκζεμα, είναι πιο πιθανό ένα άλλο μέλος της οικογένειας να αναπτύξει τροφικές αλλεργίες. Αυτές οι καταστάσεις εμφανίζονται συχνά μαζί ως μέρος αυτού που ονομάζεται “ατοπική αλυσίδα”, όπου μια αλλεργική κατάσταση οδηγεί σε μια άλλη.

Συχνές Ερωτήσεις

“Ποιες είναι οι πιο κοινές κληρονομικές τροφικές αλλεργίες;”

Αν και πολλές τροφικές αλλεργίες μπορούν να κληρονομηθούν, οι πιο συνηθισμένες που τείνουν να εμφανίζονται σε οικογένειες περιλαμβάνουν αλλεργίες σε φιστίκια, ξηρούς καρπούς, γάλα και αυγά. Αυτά τα τροφικά αλλεργιογόνα συχνά συνδέονται με άλλες κληρονομικές αλλεργικές καταστάσεις, όπως το άσθμα ή το έκζεμα.

“Μπορούν οι τροφικές αλλεργίες να ξεπεραστούν με την πάροδο του χρόνου;”

Ναι, ορισμένα παιδιά μπορεί να ξεπεράσουν ορισμένες τροφικές αλλεργίες, όπως αυτές στο γάλα, τα αυγά και το σιτάρι. Ωστόσο, οι αλλεργίες στα φιστίκια, τους ξηρούς καρπούς και τα θαλασσινά είναι λιγότερο πιθανό να ξεπεραστούν και τείνουν να επιμένουν στην ενήλικη ζωή.

“Πώς μπορούν οι μελλοντικοί γονείς να μειώσουν τον κίνδυνο τροφικών αλλεργιών στα παιδιά τους;”

Οι μελλοντικοί γονείς μπορούν να βοηθήσουν στην μείωση του κινδύνου τροφικών αλλεργιών στα παιδιά τους, εισάγοντας αλλεργιογόνα τρόφιμα νωρίς στη βρεφική ηλικία, διατηρώντας μια υγιεινή και ποικιλόμορφη διατροφή και διασφαλίζοντας ένα ισορροπημένο μικροβίωμα του εντέρου. Η διαβούλευση με έναν παιδίατρο και διατροφολόγο σχετικά με την καλύτερη προσέγγιση μπορεί να βοηθήσει στην ελαχιστοποίηση των κινδύνων αλλεργίας.

Σύνοψη

Αν και η γενετική παίζει ρόλο στις τροφικές αλλεργίες, δεν είναι η μοναδική αιτία. Περιβαλλοντικοί παράγοντες όπως η διατροφή, η υγιεινή και η έκθεση σε αλλεργιογόνα συμβάλλουν επίσης στην ανάπτυξη τροφικών αλλεργιών.

Πηγές: medicinenet.com, news-medical.net, healthline.com, ncbi.nlm.nih.gov