Τα οφέλη των γλυκαντικών με λίγες ή καθόλου θερμίδες είναι πολλά και σημαντικά

Το ερώτημα είναι, βέβαια, το εξής: Με τόσες πληροφορίες να βλέπουν καθημερινά το «φως» της δημοσιότητας γύρω από τη σύνδεση διατροφής και υγείας, πώς μπορούμε να γνωρίζουμε ότι κάνουμε τις βέλτιστες επιλογές για το μενού μας;

Σε μια εποχή που η πληθώρα των διατροφικών επιλογών, σε συνδυασμό με τον καταιγισμό πληροφοριών γύρω από τη διατροφική αξία των προϊόντων που καταναλώνουμε, μας ωθεί σε μια μόνιμη αναζήτηση ισορροπίας μεταξύ υγιεινής διατροφής και απόλαυσης, τα γλυκαντικά με λίγες ή καθόλου θερμίδες έχουν παίξει καταλυτικό ρόλο στην εύρεση μιας μέσης λύσης, καθώς πρόκειται για προϊόντα που δεν επιβαρύνουν την υγεία, έχουν απτά οφέλη για μεγάλη μερίδα των καταναλωτών, ενώ παράλληλα είναι και γευστικά.

Οι συγκεκριμένες ουσίες, όπως η ασπαρτάμη και η στέβια, συμβάλλουν σημαντικά στον περιορισμό της πρόσληψης ζάχαρης και θερμίδων, βοηθώντας έτσι στην αντιμετώπιση κοινωνικών προκλήσεων, όπως η παγκόσμια κρίση της παχυσαρκίας. Παράλληλα, συνεισφέρουν τα μέγιστα στη βελτίωση της δημόσιας υγείας μέσω της πρόληψης και αντιμετώπισης μη μεταδιδόμενων νοσημάτων, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, αλλά και η τερηδόνα ή άλλες παθήσεις της στοματικής κοιλότητας.

Κατά καιρούς, επιστημονικοί οργανισμοί, φορείς και ενώσεις παρουσιάζουν και τάσσονται υπέρ των μεγάλων πλεονεκτημάτων που έχουν οι γλυκαντικές ουσίες με λίγες ή καθόλου θερμίδες για μία ισορροπημένη διατροφή, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν υπάρχει και ο αντίλογος, όπως άλλωστε συμβαίνει για όλα τα θέματα που σχετίζονται με τη διατροφή και την υγεία. Το καλοκαίρι που μας πέρασε, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) δημοσίευσε μια σύσταση για τις γλυκαντικές ουσίες και τις πιθανές επιπτώσεις στην υγεία, την οποία η Διεθνής Ένωση Γλυκαντικών (ISA) χαρακτηρίζει ως «ασθενή» και υπό όρους, αφού δεν βασίζεται σε στοιχεία ισχυρής αποδεικτικής ικανότητας και ούτε υποστηρίζεται από τα δεδομένα που προέκυψαν σε πρόσφατη συστηματική ανασκόπηση, την οποία είχε ζητήσει ο ίδιος ο ΠΟΥ.

Όπως είχε σημειώσει και ο πρόεδρος της ISA, Bob Peterson: «Οι εταιρείες τροφίμων και ποτών έχουν προχωρήσει σε ανασύνθεση των προϊόντων τους ως μέρος μιας συνολικής, παγκόσμιας προσπάθειας για εναρμόνιση με τις συστάσεις δημόσιας υγείας (συμπεριλαμβανομένων και αυτών του ΠΟΥ) για τη μείωση της ζάχαρης. Τα γλυκαντικά με λίγες ή καθόλου θερμίδες έχουν επιτρέψει αυτήν την καινοτομία και ουσιαστικά συμβάλλουν στη δημιουργία ενός πιο υγιεινού διατροφικού περιβάλλοντος, που επιτρέπει στους ανθρώπους να απολαμβάνουν τρόφιμα και ποτά που έχουν λιγότερη ζάχαρη και λιγότερες θερμίδες και εξακολουθούν να ανταποκρίνονται στις γευστικές προτιμήσεις τους».

Οργανώσεις και κυβερνητικοί φορείς από όλο τον κόσμο τάσσονται υπέρ των οφελών και της ασφάλειας των γλυκαντικών ουσιών. Ως αποτέλεσμα, έχει δημιουργηθεί μια «συνέργεια» μεταξύ αυτών των οργανισμών και φορέων, με στόχο την διατήρηση συνεκτικών πολιτικών που θα προστατεύσουν τις παγκόσμιες προσπάθειες που πραγματοποιούνται για την αντιμετώπιση των πολλαπλών και πολύπλοκων προκλήσεων που σχετίζονται με τη μείωση των μη μεταδιδόμενων νοσημάτων και με την καταπολέμηση της παχυσαρκίας.

Επιπλέον, ένα ιδιαίτερα κομβικό σημείο που τονίζει η Διεθνής Ένωση Γλυκαντικών, είναι η μεγάλη αξία των γλυκαντικών για άτομα που ζουν με διαβήτη, για τα οποία ο ακριβής έλεγχος πρόσληψης υδατανθράκων και ζάχαρης είναι κρίσιμος για την υγεία τους. Είναι ευρέως γνωστό πως τα γλυκαντικά προσφέρουν μια αξιόλογη εναλλακτική διατροφική επιλογή για τα συγκεκριμένα άτομα, καθώς προκαλούν χαμηλότερη αύξηση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα, όταν χρησιμοποιούνται στη θέση των σακχάρων.

Το σύνολο των επιστημονικών δεδομένων δείχνουν ότι τα γλυκαντικά με λίγες ή καθόλου θερμίδες είναι ασφαλή, καθώς έχουν ερευνηθεί εκτενώς και εγκριθεί από φορείς υπεύθυνους για τον έλεγχο της ασφαλείας τροφίμων σε όλο τον κόσμο, όπως η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA), ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ, και η Μικτή Επιτροπή Ειδικών για τα Πρόσθετα Τροφίμων του ΠΟΥ και του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας (JECFA). Μάλιστα, μόλις τον Ιούλιο του 2023 η JECFA που είναι το υπεύθυνο όργανο για την ασφάλεια πρόσθετων τροφίμων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας επιβεβαίωσε την ασφάλεια του γνωστού ολιγοθερμιδικού γλυκαντικού ασπαρτάμη, χωρίς να αλλάξει το όριο της Αποδεκτής Ημερήσιας Πρόσληψης. Το όριο αυτό που αντιστοιχεί στην ποσότητα που μπορεί να καταναλώνεται ημερησίως χωρίς πρόβλημα για την υγεία αφορά σε καθημερινή κατανάλωση έως και 40 mg ασπαρτάμης ανά κιλό σωματικού βάρους, που σημαίνει πως ένας ενήλικος άνθρωπος 70 κιλών πρέπει να πίνει καθημερινά από 9 έως 14 κουτάκια για να υπερβεί την Αποδεκτή Ημερήσια Πρόσληψη ασπαρτάμης μόνο από αναψυκτικά, δηλαδή πολλαπλάσια ποσότητα από αυτή που καταναλώνουν οι περισσότεροι άνθρωποι καθημερινά. Μελέτες ανά τον κόσμο δείχνουν ότι οι προσλήψεις των εγκεκριμένων γλυκαντικών με λίγες ή καθόλου θερμίδες, συμπεριλαμβανομένης της ασπαρτάμης, είναι πολύ χαμηλότερες από τις τιμές της Αποδεκτής Ημερήσιας Πρόσληψης.

Παράλληλα, τα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά μπορούν να διαδραματίσουν ένα σημαντικό ρόλο στην καταπολέμηση της παχυσαρκίας, βοηθώντας ενήλικες και παιδιά να μειώσουν τόσο την πρόσληψη θερμίδων, όσο και το σωματικό τους βάρος, όταν χρησιμοποιούνται αντί για τη ζάχαρη και ως μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής που χαρακτηρίζεται από ποικιλία επιλογών και ενός υγιεινού τρόπου ζωής.

Τέλος, όσον αφορά στην αντιμετώπιση των μη μεταδιδόμενων νοσημάτων, τα γλυκαντικά αυτά βοηθούν στην αποφυγή δημιουργίας τερηδόνας, ενώ η χρήση τους στη θέση της ζάχαρης συμβάλλει στη διατήρηση της μεταλλοποίησης των δοντιών και στην εξουδετέρωση των οξέων της οδοντικής πλάκας.