Διεθνής Ένωση Γλυκαντικών: Αποδεδειγμένα τα οφέλη των γλυκαντικών στον έλεγχο του βάρους

Τα συμπεράσματα μιας νέας συστηματικής ανασκόπησης των Azad και συν.¹ ότι τα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά ενδέχεται να συνδέονται με κίνδυνο αύξησης βάρους και καρδιακών παθήσεων, με βάση τα ευρήματα από προοπτικές μελέτες παρατήρησης, δεν υποστηρίζονται από το σύνολο των αποδεικτικών στοιχείων από καλά σχεδιασμένες μελέτες σε ανθρώπους και προηγούμενες διεξοδικές συστηματικές ανασκοπήσεις και μετα-αναλύσεις^2,3, αναφέρει στη σχετική ανακοίνωσή της η Ένωση και συνεχίζει:

«Είναι σημαντικό ότι οι ισχυρισμοί αυτοί δεν επιβεβαιώνονται από τα ευρήματα της μετα-ανάλυσης των τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων κλινικών δοκιμών (RCTs) που διεξήχθησαν από τους συγγραφείς αυτού του επιστημονικού άρθρου.

Στην πραγματικότητα, ένα ισχυρό σύνολο κλινικών δοκιμών σε ανθρώπους έχει δείξει με συνέπεια ότι τα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά είναι δυνατό να βοηθήσουν στον έλεγχο του βάρους, όταν χρησιμοποιούνται στη θέση της ζάχαρης και ως μέρος μιας υγιεινής διατροφής κι ενός υγιεινού τρόπου ζωής. Σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς της μελέτης των Azad και συν., οι προοπτικές μελέτες παρατήρησης, λόγω του σχεδιασμού τους, δεν αποδεικνύουν και δεν μπορούν να αποδείξουν ότι τα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά συνδέονται με αύξηση του σωματικού βάρους ή με καρδιακές παθήσεις, δεδομένου ότι υπόκεινται σε συστηματικό σφάλμα και συνεπώς η ύπαρξη αντίστροφης αιτιότητας δεν μπορεί να αποκλειστεί. Ουσιαστικά, δεν υπάρχει μία δημοσιευμένη τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη κλινική δοκιμή, η οποία αποτελεί και τον "χρυσό κανόνα" στη διατροφική έρευνα, που να δείχνει ότι τα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά μπορεί να οδηγήσουν σε αύξηση του σωματικού βάρους ή να έχουν οποιαδήποτε αρνητική επίδραση στην υγεία.

Για να θέσουμε τα ευρήματα των Azad και συν. σε συγκεκριμένο πλαίσιο, ορισμένες μελέτες παρατήρησης όντως διαπιστώνουν ότι οι άνθρωποι που είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι και τα άτομα με διαβήτη ή άλλα καρδιομεταβολικά προβλήματα υγείας που συνήθως σχετίζονται με την παχυσαρκία τείνουν να χρησιμοποιούν συχνότερα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά. Ωστόσο, αυτό μπορεί να συμβαίνει στο πλαίσιο της προσπάθειάς τους και ως μια στρατηγική μείωσης της πρόσληψης θερμίδων και ζάχαρης, η οποία είναι μια συνήθης διατροφική σύσταση για τέτοιες παθήσεις. Επιπλέον, στις περισσότερες μελέτες παρατήρησης, η διόρθωση για μεταβλητές που σχετίζονται με την παχυσαρκία εξασθενίζει ή ελαττώνει τις παρατηρούμενες συσχετίσεις, οδηγώντας έτσι σε μη στατιστικά σημαντική σχέση⁴.

Για να αποδώσουμε την παρατήρηση ότι τα υψηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας στους συχνούς καταναλωτές ολιγοθερμιδικών γλυκαντικών οφείλονται στη χρήση ολιγοθερμιδικών γλυκαντικών αυτή καθεαυτή, και όχι σε άλλους συγχυτικούς παράγοντες που δεν μετρήθηκαν, γεγονός το οποίο θα αποδεικύει την αιτιότητα, απαιτείται δοκιμή τυχαιοποιημένου ελεγχόμενου σχεδιασμού. Αυτός είναι ο μοναδικός σχεδιασμός μελέτης σε ανθρώπους που φτάνει στο επίπεδο της απόδειξης αιτίας και αποτελέσματος και στην περίπτωση της επίδρασης των ολιγοθερμιδικών γλυκαντικών στο σωματικό βάρος, τα αποδεικτικά στοιχεία από τα RCTs είναι σαφή και συνεπή και δείχνουν ένα μέτριο όφελος της χρήσης των ολιγοθερμιδικών γλυκαντικών στην απώλεια και διατήρηση του σωματικού βάρους^2,3. Είναι σημαντικό ότι δοκιμές μεγαλύτερης διάρκειας έχουν δείξει μεγαλύτερη απώλεια και διατήρηση του σωματικού βάρους με τη χρήση ολιγοθερμιδικών γλυκαντικών^5,6.

Παραδόξως, οι συγγραφείς υποστηρίζουν επίσης ότι "τα αποδεικτικά στοιχεία από τα RCTs δεν υποστηρίζουν σαφώς τα επιδιωκόμενα οφέλη των ολιγοθερμιδικών γλυκαντικών στη διαχείριση βάρους", ωστόσο τα κριτήρια επιλογής που χρησιμοποιήθηκαν για την μετα-ανάλυση των RCTs στη μελέτη αυτή οδήγησαν στον αποκλεισμό ορισμένων καλά σχεδιασμένων κλινικών δοκιμών που συμπεριλήφθηκαν σε μια προηγούμενη, πιο διεξοδική, συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση των Rogers και συν.³.

Σε μια εποχή που η παχυσαρκία και οι σχετικές παθήσεις αυξάνονται, τα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά είναι δυνατό να αποτελέσουν ένα χρήσιμο διατροφικό εργαλείο στο πλαίσιο μίας ισορροπημένης διατροφής και ενός υγιεινού τρόπου ζωής, με βάση την ισορροπία ισχυρών αποδεικτικών στοιχείων που καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι, συνολικά, η χρήση τους στη θέση της ζάχαρης οδηγεί σε μειωμένη πρόσληψη ενέργειας και μέτρια απώλεια βάρους».

Βιβλιογραφικές αναφορές

1. Azad M., Abou-Setta AM., Chauhan BF., et al. Nonnutritive sweeteners and cardiometabolic health: a systematic review and meta-analysis of randomised controlled trials and prospective cohort studies. Canadian Medical Association Journal, July 2017; 189: E929-39

2. Miller PE, Perez V. Low-calorie sweeteners and body weight and composition: a meta-analysis of randomized controlled trials and prospective cohort studies. Am J Clin Nutr 2014; 100: 765-77.

3. Rogers PJ, Hogenkamp PS, de Graaf C, et al. Does low-energy sweetener consumption affect energy intake and body weight? A systematic review, including meta-analyses, of the evidence from human and animal studies. Int J Obes (Lond) 2016; 40: 381-94.

4. Romo-Romo A., Aguilar-Salinas CA, Gomez-Diaz RA., et al. Non-nutritive sweeteners: Evidence on their association with metabolic diseases and potential effects on glucose metabolism and appetite. Rev Invest Clin. 2017 May-Jun; 69(3): 129-138

5. Blackburn GL, Kanders BS, Lavin PT, et al. The effect of aspartame as part of a multidisciplinary weight-control program on short- and long-term control of body weight. Am J Clin Nutr 1997; 65: 409-18

6. Peters JC, Beck J, Cardel M, et al. The effects of water and non-nutritive sweetened beverages on weight loss and weight maintenance: a randomized clinical trial. Obesity (Silver Spring) 2016; 24: 297-304

Διαβάστε επίσης:

Η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων επιβεβαιώνει την ασφάλεια της σουκραλόζης

Τα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά στήριγμα της δημόσιας υγείας & κλειδί για παχυσαρκία και διαβήτη