Τα λιπαρά τρανς αυξάνουν τον κίνδυνο για πρόωρο θάνατο
Τα τρανς λιπαρά οξέα συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο για στεφανιαία νόσο και για πρόωρο θάνατο, όμως δεν συμβαίνει το ίδιο με τα κορεσμένα λίπη, σύμφωνα με μια νέα καναδική επιστημονική έρευνα.
Η μελέτη επιβεβαιώνει προηγούμενες έρευνες που είχαν υποδείξει ότι τα βιομηχανικώς παραγόμενα λιπαρά τρανς μπορεί να επιβαρύνουν την υγεία της καρδιάς. Από την άλλη, τα κορεσμένα λίπη -παρά την κακή φήμη τους- δεν φαίνεται να σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο για πρόωρο θάνατο, έμφραγμα, εγκεφαλικό ή διαβήτη τύπου 2. Σύμφωνα με τη νέα έρευνα, η κατανάλωση μιας λογικής ποσότητας κορεσμένων λιπαρών στην καθημερινή διατροφή δεν συνιστά κίνδυνο για την υγεία.
Οι σημερινές συστάσεις των ειδικών είναι τα κορεσμένα λίπη να περιορίζονται σε κάτω από 10% και τα λιπαρά τρανς σε κάτω από 1% της καθημερινής κατανάλωσης θερμίδων (ενέργειας), ώστε να μειώνεται ο καρδιαγγειακός κίνδυνος. Η νέα έρευνα έρχεται κατά βάση να «ενοχοποιήσει» τα λιπαρά τρανς και να αφήσει απλώς ένα ερωτηματικό πάνω από τα κορεσμένα λίπη.
Τα κορεσμένα λίπη προέρχονται κυρίως από ζωικά προϊόντα όπως το βούτυρο, o κρόκος του αβγού, το τυρί, το αγελαδινό γάλα, το κόκκινο κρέας, ο σολομός, καθώς και μερικά φυτικά προϊόντα όπως η σοκολάτα. Τα λιπαρά τρανς –τα οποία ανήκουν στα ακόρεστα λίπη- παράγονται με βιομηχανικό τρόπο (υδρογόνωση ελαίων) από φυτικά έλαια για χρήση σε προϊόντα όπως η μαργαρίνη, τα σνακ κ.α.
Οι ερευνητές του Τμήματος Κλινικής Επιδημιολογίας και Βιοστατιστικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου ΜακΜάστερ του Οντάριο, με επικεφαλής τον αναπληρωτή καθηγητή Ράσελ ντε Σούζα, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο βρετανικό ιατρικό περιοδικό British Medical Journal, προσπάθησαν να ξεκαθαρίσουν την κατάσταση ανάμεσα στα τρανς και στα κορεσμένα λιπαρά, κάνοντας μια εκτεταμένη αξιολόγηση (μετα-ανάλυση) δεκάδων έως τώρα ερευνών πάνω στη σχέση αυτών των λιπαρών και στην υγεία των ενηλίκων. Οι έρευνες αυτές, οι οποίες διήρκεσαν επτά έως δέκα έτη, αφορούσαν πάνω από μισό εκατομμύριο ανθρώπους συνολικά.
Οι ερευνητές δεν μπόρεσαν να εντοπίσουν κάποια ξεκάθαρη συσχέτιση ανάμεσα στην αυξημένη κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών και στην αυξημένη καρδιαγγειακή ή άλλης αιτιολογίας θνησιμότητα. Επίσης, δεν βρήκαν στοιχεία ότι μια διατροφή πλούσια σε κορεσμένα λίπη συμβάλλει σε αντίθετη έκβαση για την υγεία, δηλαδή μειώνει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο. Για την περίπτωση των εν λόγω λιπαρών, επεσήμαναν πως χρειάζονται περαιτέρω μελέτες ώστε να κατανοηθεί καλύτερα αν και σε ποιο βαθμό επιβαρύνουν αρνητικά την υγεία.
Ωστόσο, όπως ανέφεραν, η κατάσταση είναι ξεκάθαρη στην περίπτωση των βιομηχανικών τρανς λιπαρών οξέων, καθώς η κατανάλωσή τους σχετίζεται με μια μέση αύξηση κατά 34% του κινδύνου για πρόωρο θάνατο από οποιαδήποτε αιτία, κατά 28% αύξηση του κινδύνου για θάνατο από στεφανιαία νόσο της καρδιάς και κατά 21% αύξηση του κινδύνου για εμφάνιση καρδιοπάθειας.
Οι ερευνητές δεν μπόρεσαν να επιβεβαιώσουν τη σχέση ανάμεσα στα τρανς λιπαρά και στον διαβήτη τύπου 2, όπως επίσης δεν βρήκαν ξεκάθαρη σχέση ανάμεσα στα τρανς λιπαρά και στον κίνδυνο ισχαιμικού εγκεφαλικού.
«Εδώ και χρόνια η συμβουλή προς όλους είναι να κόψουν τα λίπη. Τα τρανς λιπαρά δεν έχουν κανένα όφελος για την υγεία και συνιστούν σημαντικό κίνδυνο για καρδιακή νόσο, όμως η περίπτωση των κορεσμένων λιπαρών είναι λιγότερο σαφής», δήλωσε ο Σούζα. Ξεκαθάρισε πάντως πως δεν συνίσταται μια αύξηση στην κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών, καθώς δεν φαίνεται ότι κάτι τέτοιο θα ωφελούσε την υγεία.
Η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ έχει δώσει προθεσμία στις βιομηχανίες τροφίμων έως το 2018, προκειμένου να αφαιρέσουν τα τρανς λίπαρά οξέα από τα προϊόντα τους.