Είναι η γιόγκα μυστικό μακροζωίας; Πώς επηρεάζει τη γήρανση σε κυτταρικό επίπεδο

Ναι, υποστηρίζει η Daisy Taylor, μια εκατοντάχρονη από το Τσέλμσφορντ της Αγγλίας.

Σε πρόσφατη συνέντευξή της για τα 105α γενέθλιά της, η Taylor δήλωσε στο BBC ότι αποδίδει τη μακρά και υγιή ζωή της στη γιόγκα - σε συνδυασμό με την αισιοδοξία της και το γεγονός ότι εκτιμά τα απλά πράγματα.

Υποστηρίζει ότι η γιόγκα τη βοηθάει ιδιαίτερα να παραμένει σε πνευματική φόρμα.

Εξακολουθεί να κάνει γιόγκα ακόμα και σε αυτή την ηλικία - αν και πλέον πιο συχνά σε καρέκλα παρά σε στρώμα.

Ως ηλικιωμένη και, πάνω απ' όλα, πνευματικά γυμνασμένη γιόγκι, η Taylor δεν είναι η μόνη. Πολλοί από τους πιο αξιόλογους ασκούμενους της γιόγκα στον κόσμο έχουν ζήσει μακρά και υγιή ζωή. Για παράδειγμα ο B.K.S Iyengar. Στον πιο διάσημο δάσκαλο γιόγκα, οι γιατροί έδιναν μόλις λίγα χρόνια ζωής όταν ήταν παιδί, καθώς νόσησε ταυτόχρονα με ελονοσία, τύφο και φυματίωση. Τότε ανακάλυψε τη γιόγκα και άρχισε να εξασκείται για δέκα ώρες την ημέρα. Δεν επέζησε μόνο από την ασθένειες αλλά έζησε μέχρι τα 95.

Ο δάσκαλός του Tirumalai Krishnamacharya, εμπνευστής της vinyasa yoga, έζησε μέχρι την ηλικία των 100 ετών. Και ο μαθητής του και εξίσου διάσημος δάσκαλος, Krishna Pattabhi Jois, ο οποίος δημιούργησε την Ashtanga yoga, έζησε μέχρι τα 93.

Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους η γιόγκα είναι τόσο ωφέλιμη για να την εξασκεί κάποιος ακόμη και σε μεγάλη ηλικία. Μελέτες δείχνουν ότι μπορεί να έχει θετική επίδραση σε διάφορες ασθένειες που σχετίζονται με την ηλικία, μειώνοντας την αρτηριακή πίεση, τα επίπεδα λίπους στο αίμα και την παχυσαρκία.

Η γιόγκα μπορεί να ανακουφίσει από την κατάθλιψη, το στρες και το άγχος, ενώ σχετίζεται με έναν γενικά πιο υγιεινό τρόπο ζωής - όπως το να ακολουθεί κανείς μια πιο υγιεινή διατροφή.

Τα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι η γιόγκα μπορεί να έχει πολλά οφέλη όσον αφορά τη γήρανση και τη διατήρηση της νεότητας.

Γιόγκα και γήρανση

Η έρευνα δείχνει ότι η γιόγκα μπορεί να επηρεάσει τη γήρανση σε κυτταρικό επίπεδο. Μελέτη σε άτομα που έκαναν γιόγκα, έδειξε ότι παρουσίασαν αύξηση 43% στη δραστηριότητα της τελομεράσης - ενώ οι συμμετέχοντες που απλώς χαλάρωναν, παρουσίασαν αύξηση λίγο κάτω από 4%. Το ένζυμο τελομεράση αποτελεί βασικό παράγοντα στον τομέα της γήρανσης, καθώς επιβραδύνει τη γήρανση των κυττάρων.

Επιπλέον, ορισμένοι πολύ έμπειροι γιόγκι, μπορούν να μειώσουν τον μεταβολισμό τους τόσο σημαντικά, ώστε η φυσιολογική τους κατάσταση να μοιάζει με αυτή των ζώων που βρίσκονται σε χειμερία νάρκη: η αναπνοή και ο καρδιακός ρυθμός τους πέφτουν σημαντικά, όπως και η θερμοκρασία του σώματός τους. Στα ζώα, αυτού του είδους η φάση ηρεμίας έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει τη διάρκεια ζωής. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι το ίδιο θα μπορούσε να ισχύει και στον άνθρωπο.

Τα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι η γιόγκα μας βοηθάει να διατηρηθούμε σε πνευματική φόρμα καθώς γερνάμε.

Καθώς μεγαλώνουμε, έρχεται και η γνωστική παρακμή. Το να μαθαίνουμε νέα πράγματα και να σχηματίζουμε νέες αναμνήσεις γίνεται όλο και πιο δύσκολο. Αυτό αντανακλάται στον εγκέφαλο: ο ιππόκαμπος ειδικότερα, ο οποίος είναι σημαντικός για το σχηματισμό νέων αναμνήσεων, χάνει ουσία με την ηλικία.

Μελέτη που εξέτασε τους εγκεφάλους των ασκούμενων της γιόγκα διαπίστωσε ότι είχαν γενικά μεγαλύτερη εγκεφαλική μάζα σε σύγκριση με τους συνομήλικούς τους που δεν έκαναν γιόγκα. Η διαφορά αυτή ήταν ιδιαίτερα εμφανής στον ιππόκαμπο. Και όχι μόνο αυτό, αλλά όσο περισσότερο καιρό ασκεί κάποιος γιόγκα, τόσο μεγαλύτερη είναι η εγκεφαλική του μάζα.

Μια άλλη μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι η μέση εγκεφαλική μάζα των 40-50 ετών διαλογιστών αντιστοιχούσε στη μέση εγκεφαλική μάζα των 20-30 ετών μη διαλογιστών. Ο διαλογισμός αποτελεί σημαντικό μέρος της γιόγκα.

Η έρευνα έχει δείξει ότι ο διαλογισμός μπορεί όντως να αυξήσει την εγκεφαλική μάζα και γρήγορα. Μελέτη με ανθρώπους που έκαναν διαλογισμό, έδειξε ότι μετά από τέσσερις μήνες, η εγκεφαλική μάζα τους αυξήθηκε σημαντικά. Συνολικά, τα δεδομένα υποδηλώνουν ότι ο διαλογισμός -και η γιόγκα- συνδέεται με νεότερη ηλικία του εγκεφάλου.

Μελέτες έχουν επίσης εξετάσει τη λεγόμενη «ρευστή νοημοσύνη» - την ικανότητα να λύνεις νέα, άγνωστα προβλήματα, να μαθαίνεις νέα πράγματα και να αναγνωρίζεις μοτίβα και συνδέσεις. Αυτή η ικανότητα τείνει να μειώνεται με την τρίτη ηλικία. Αλλά η έρευνα δείχνει ότι οι μεσήλικες που έχουν κάνει γιόγκα ή διαλογισμό για πολλά χρόνια έχουν καλύτερη ρευστή νοημοσύνη σε σύγκριση με άτομα της ίδιας ηλικίας που δεν έκαναν καμία από τις δύο δραστηριότητες.

Γιόγκα και μακροζωία

Υπάρχουν όμως αποδείξεις ότι η γιόγκα παρατείνει τη ζωή;

Μελέτη εξέτασε ακριβώς αυτό. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα από το National Death Index και την National Health & Nutrition Examination Survey -μια συνεχιζόμενη, εθνικά αντιπροσωπευτική έρευνα για την υγεία και τη διατροφή του πληθυσμού των ΗΠΑ. Στους 22.598 συμμετέχοντες στη μελέτη τέθηκαν μια σειρά από ερωτήσεις σχετικά με τις συνήθειες του τρόπου ζωής τους -συμπεριλαμβανομένου και του αν έκαναν γιόγκα.

Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. Μέσα σε οκτώμισι χρόνιa μετά την έρευνα, ο κίνδυνος θανάτου ήταν κατά δύο τρίτα χαμηλότερος μεταξύ των συμμετεχόντων που έκαναν γιόγκα σε σχέση με εκείνους που δεν έκαναν γιόγκα.

Η έρευνα είχε ένα μειονέκτημα: οι γιόγκι ήταν γενικά πολύ νεότεροι από τον μέσο συμμετέχοντα. Όταν συνυπολογίστηκε η ηλικία, δεν υπήρχε πλέον καμία διαφορά μεταξύ της θνησιμότητας στους γιόγκι και στους μη γιόγκι. Έτσι, η γιόγκα δεν φαίνεται τελικά να αυξάνει τη μακροζωία.

Η Daisy Taylor μίλησε στη συνέντευξή της και για την 103 ετών αδελφή της και τα άλλα πέντε αδέλφια της, τα οποία έζησαν όλα πάνω από 90 χρόνια. Έτσι, στην περίπτωσή της, η μακροζωία φαίνεται να είναι περισσότερο θέμα γονιδίων.

Η γιόγκα μάς διατηρεί όμως πιο υγιείς και, κυρίως, πνευματικά σε φόρμα στα γηρατειά. Και ίσως, όπως συνέβη και με την Daisy Taylor, αυτό να μπορεί να νικήσει τον φόβο της τρίτης ηλικίας.

Πηγή: The Conversation