ΥΓΕΙΑ

Αντιδιαβητικά φάρμακα για αδυνάτισμα: Το λάθος που προκαλεί δηλητηρίαση

Μιχάλης Θερμόπουλος

Τα ενέσιμα φάρμακα για τον διαβήτη και την απώλεια βάρους έχουν φέρει απότομη αύξηση στον αριθμό των κλήσεων σε κέντρα δηλητηριάσεων στις ΗΠΑ.

Αντιδιαβητικά φάρμακα για αδυνάτισμα: Το λάθος που προκαλεί δηλητηρίαση
Bigstock

Πολλοί έχουν νοσηλευτεί με ναυτία, έμετο και πόνο στο στομάχι. Συνήθως αντιμετωπίζονται με ενδοφλέβια υγρά και φάρμακα κατά της ναυτίας.

Σύμφωνα με το αμερικανικό CNN τα Κέντρα Δηλητηριάσεων των ΗΠΑ έλαβαν σχεδόν 3.000 κλήσεις σχετικά με τη σεμαγλουτίδη από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο. Αυτό αντιστοιχεί σε μια αύξηση 1.500% σε σύγκριση με το 2019. Σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις (94%) αποκλειστική αιτία ήταν το αντιδιαβητικό φάρμακο που έπαιρνε ο εκάστοτε ασθενής.

Ο αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) ενέκρινε τη σεμαγλουτίδη το 2017 και πωλείται ως Ozempic για τον διαβήτη και ως Wegovy για απώλεια βάρους. Μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στο στομάχι και το έντερο. Το φάρμακο ήταν σε έλλειψη από πέρυσι και ορισμένα φαρμακεία παράγουν σύνθετες εκδόσεις που συχνά διαφέρουν από το κατοχυρωμένο με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας φάρμακο.

Οι περισσότερες κλήσεις αφορούσαν σφάλματα αυτοδοσολογίας, είπε στο CNN η Kait Brown, εκπρόσωπος του Κέντρου Δηλητηριάσεων: “Συχνά, είναι ένα άτομο που μπορεί κατά λάθος να πήρε διπλή δόση ή γενικώς να πήρε λάθος δόση”.

Απίστευτες υπερδοσολογίες από λάθος χειρισμό

Τα επώνυμα φάρμακα διατίθενται σε προγεμισμένες συσκευές τύπου “στυλό”, στις οποίες οι ασθενείς επιλέγουν με ένα κλικ τη σωστή δόση και κάνουν την ένεση. Αλλά οι σύνθετες εκδόσεις συνήθως διατίθενται σε γυάλινα φιαλίδια πολλαπλών δόσεων, με τους ασθενείς να αντλούν τις δόσεις με σύριγγες μέσα από τα φιαλίδια. Είναι πιο εύκολο να κάνεις λάθη με αυτόν τον τρόπο.

Μια κλήση σε κέντρο δηλητηριάσεων ήταν από μια γυναίκα που κατά λάθος πήρε 1 ml αντί για 0,1 ml ως πρώτη δόση για απώλεια βάρους. Δηλαδή πήρε 10 φορές τη συνιστώμενη δόση! Ένας 50χρονος άνδρας έδωσε κατά λάθος στον εαυτό του 50 μονάδες αντί για 5 μονάδες ως πρώτη δόση για απώλεια βάρους. Έκανε εμετό για δύο μέρες και είχε ναυτία για μια εβδομάδα.

“Λαμβάνουμε αναφορές για ανθρώπους που έκαναν στον εαυτό τους δόσεις σε επίπεδα που δεν είχαμε ακούσει ποτέ πριν”, είπε ο Joseph Lambson, διευθυντής του Κέντρου Πληροφοριών για Δηλητήρια και Φάρμακα του Νέου Μεξικού.

Εντούτοις, πολλές από τις κλήσεις σχετίζονται με το στυλό που συνοδεύει το συνταγογραφούμενο φάρμακο. Σε μια περίπτωση, ένας ασθενής είπε ότι είχε πρόβλημα με το στυλό και κατά λάθος ανέβασε την επιλογή δόσης μέχρι το τέλος, δίνοντας στον εαυτό του έναν ολόκληρο μήνα δόσεων με την μία! “Γίνονται παρανοήσεις ακόμα και με το στυλό. Πολλοί δεν ξέρουν πώς να το χρησιμοποιήσουν σωστά και το παίρνουν τεράστιες δόσεις” είπε η Julie Weber, διευθύντρια του Κέντρου Δηλητηριάσεων του Μισούρι.

Οι κλήσεις για τη σεμαγλουτίδη ξεχωρίζουν και με άλλο τρόπο: Αν και οι περισσότερες κλήσεις σε Κέντρα Δηλητηριάσεων αφορούν μικρά παιδιά που έχουν καταπιεί κάτι κατά λάθος, αυτές οι κλήσεις προέρχονται από ενήλικες ηλικίας 40 έως 70 ετών, με τους περισσότερους να είναι μεταξύ 60 και 69 ετών.

Συμπτώματα δηλητηρίασης από υπερδοσολογία αντιδιαβητικού φαρμάκου

Δεν υπάρχει ειδικό αντίδοτο για υπερδοσολογία σεμαγλουτίδης. Το φάρμακο έχει χρόνο ημιζωής περίπου μία εβδομάδα, που σημαίνει ότι απαιτείται μία εβδομάδα για να καθαριστεί το μισό από το σώμα σας. Τα τμήματα επειγόντων περιστατικών και τα νοσοκομεία μπορούν απλά να βοηθήσουν τους ασθενείς με ενδοφλέβια χορήγηση υγρών και φάρμακα κατά της ναυτίας, καθώς το φάρμακο βγαίνει από το σώμα τους.

Εκτός από τη ναυτία και τον έμετο, οι ειδικοί προειδοποιούν όσους πιστεύουν ότι μπορεί να πήραν υπερβολική δόση να προσέχουν για σημάδια χαμηλού σακχάρου στο αίμα (υπογλυκαιμία), που μπορεί να είναι επικίνδυνα. Η υπογλυκαιμία είναι πιο συχνή με τη σεμαγλουτίδη εάν παίρνετε επίσης άλλα φάρμακα για τον διαβήτη.

Τα σημάδια υπερδοσολογίας σεμαγλουτίδης είναι:

  • Ζάλη
  • Τρέμουλο ή νευρικότητα
  • Εφίδρωση, ρίγη και αιμορραγία
  • Ευερεθιστότητα
  • Πονοκέφαλος
  • Αδυναμία
  • Κούραση
  • Ναυτία ή/και
  • Επιληπτικές κρίσεις
  • Σύγχυση
  • Λιποθυμία

Γι' αυτό και είναι πάρα πολύ σημαντικό, όχι μόνο να συμβουλεύεστε πρώτα τον γιατρό σας για το αν επιτρέπεται να πάρετε κάποιο από τα αντιδιαβητικά φάρμακα με σκοπό να χάσετε κιλά, αλλά και να προμηθεύεστε πάντα τις επίσημες εκδόσεις του κάθε φαρμάκου, με την σωστή συσκευασία και να σας δείχνει ο γιατρός σας ακριβώς τον τρόπο που θα κάνετε τις ενέσεις.