ΔΕΠΥ: Πώς συνδέεται με τις συνήθειες του ύπνου

Μια νέα έρευνα που παρουσιάστηκε στο πρόσφατο συνέδριο του Ευρωπαϊκού Κολεγίου Νευροψυχοφαρμακολογίας (ECNP) έρχεται να αλλάξει την πεποίθηση αυτή, καθώς υποδεικνύει ότι στην πραγματικότητα ο ύπνος αποτελεί παράγοντα-κλειδί στην εκδήλωση της διαταραχής.

Μιλώντας στο συνέδριο, η καθηγήτρια Σάντρα Κούιχ από το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ ανέφερε: «Υπάρχουν εκτενή ερευνητικά στοιχεία που υποδεικνύουν ότι άτομα με ΔΕΠΥ τείνουν να εμφανίζουν προβλήματα ύπνου. Αυτό που κάναμε ήταν να πάμε τη συσχέτιση στο επόμενο λογικό επίπεδο. Συνδυάζοντας όλα τα διαθέσιμα στοιχεία καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι πιθανότατα η ΔΕΠΥ και οι διαταραχές του κιρκάδιου ρυθμού [σημ.: το λεγόμενο βιολογικό ρολόι] αλληλοσυνδέονται στην πλειονότητα των ασθενών.

Αυτό πιστεύουμε ότι συμβαίνει επειδή όταν διαταράσσεται ο ρυθμός εναλλαγής ημέρας-νύχτας διαταράσσεται επίσης ο συγχρονισμός πολυάριθμων βιολογικών διεργασιών και αυτές περιλαμβάνουν όχι μόνο τον ύπνο αλλά και τη θερμοκρασία του σώματος, την κίνηση, τον προγραμματισμό των γευμάτων κ.ά. Έπειτα από την ανασκόπηση των ερευνητικών δεδομένων, φαίνεται ότι η ΔΕΠΥ και η αϋπνία είναι οι δύο όψεις του ίδιου βιολογικού και ψυχικού νομίσματος» δήλωσε χαρακτηριστικά η Κούιχ.

Στη συνέχεια της παρουσίασής της, η καθηγήτρια επισήμανε τα σημεία-κλειδιά που τεκμηριώνουν τη σύνδεση ΔΕΠΥ και ύπνου:

- Στο 75% των πασχόντων από ΔΕΠΥ οι βιολογικές μεταβολές που χαρακτηρίζουν τον ύπνο (π.χ. αλλαγές στα επίπεδα της ορμόνης μελατονίνης, κινήσεις των άκρων) καθυστερούν περίπου κατά 1,5 ώρα.

- Καθυστέρηση παρατηρείται επίσης όσον αφορά μεταβολές στη θερμοκρασία του σώματος (η οποία αντανακλά τις αλλαγές στα επίπεδα της μελατονίνης).

- Η ΔΕΠΥ συνδέεται με αρκετές διαταραχές σχετικές με τον ύπνο, όπως το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών, η υπνική άπνοια και η διαταραχή του κιρκάδιου ρυθμού.

- Οι πάσχοντες από ΔΕΠΥ συχνά παρουσιάζουν έντονη ενεργητικότητα τις βραδινές ώρες, κατάσταση εκ διαμέτρου αντίθετη με αυτή που παρατηρείται στον γενικό πληθυσμό.

- Αρκετοί πάσχοντες με ΔΕΠΥ ωφελούνται από τη λήψη μελατονίνης τις βραδινές ώρες ή τη θεραπεία με έντονο φως τις πρωινές ώρες, μέθοδοι που βοηθούν να αποκατασταθεί ο κιρκάδιος ρυθμός.

- Περίπου το 70% των πασχόντων από ΔΕΠΥ παρουσιάζουν υπερευαισθησία των ματιών στο φως, με αποτέλεσμα να φορούν γυαλιά ηλίου για μεγάλα χρονικά διαστήματα, κάτι που μπορεί να εντείνει τη διαταραχή του κιρκάδιου ρυθμού.

Το επόμενο βήμα των ερευνητών, σύμφωνα με την Κούιχ, θα είναι να επιβεβαιωθεί η σωματική-ψυχική σχέση ΔΕΠΥ και ύπνου μέσω της ανεύρεσης βιολογικών δεικτών, όπως τα επίπεδα βιταμίνης D, γλυκόζης, κορτιζόλης (η επονομαζόμενη «ορμόνη του στρες») και αρτηριακής πίεσης. «Εάν η σχέση επιβεβαιωθεί, προκύπτει το εύλογο ερώτημα: Η ΔΕΠΥ προκαλεί τα προβλήματα ύπνου ή τα προβλήματα ύπνου τη ΔΕΠΥ; Αν ισχύει το δεύτερο, τότε ίσως θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε εν μέρει τη ΔΕΠΥ μέσω μη φαρμακολογικών μεθόδων, όπως η αλλαγή του φωτισμού ή του μοτίβου του ύπνου, και να αποτρέψουμε τον αντίκτυπο της χρόνιας απώλειας ύπνου στην υγεία» καταλήγει η καθηγήτρια.

Δείτε κι αυτό:

Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας: Συμπτώματα & αντιμετώπιση

ΔΕΠΥ ενηλίκων: Το τεστ των 6 ερωτήσεων

Η διατροφή που μειώνει τον κίνδυνο για ΔΕΠΥ