Καρκίνος του προστάτη: Διάγνωση, πρόγνωση, αντιμετώπιση
Γράφει ο Γεράσιμος Αλιβιζάτος, Διευθυντής Γ΄ Ουρολογικής Κλινικής YΓΕΙΑ
Ο καρκίνος του προστάτη είναι ο πιο συχνός καρκίνος στους άνδρες και αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου από καρκίνο στον ανδρικό πληθυσμό. Η νόσος αυτή συνήθως είναι ασυμπτωματική και μόνο σε προχωρημένα στάδια, όταν υπάρχουν μεταστάσεις, είναι πιθανό να εμφανιστούν οστικά άλγη ή δυσκολία στην ούρηση.
Η διάγνωση του προστατικού καρκίνου γίνεται με βιοψία του προστάτη, η οποία επιτελείται με διορθικό υπερηχογράφημα. Η απόφαση να γίνει η βιοψία λαμβάνεται αφού ο ουρολόγος εξετάσει κλινικά με δακτυλική εξέταση τον προστάτη και με τη βοήθεια του ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA).
Η ηλικία του ασθενούς και συνυπάρχουσες άλλες παθήσεις θα επηρεάσουν την απόφαση του ουρολόγου να ζητήσει βιοψία ή όχι. Έχει νόημα να κάνει κανείς βιοψία προστάτη όταν η διάγνωση του προστατικού καρκίνου και η θεραπεία που θα επακολουθήσει θα έχει σημαντικές πιθανότητες να αυξήσει το προσδόκιμο της επιβίωσης του ασθενούς.
Το PSA είναι ένας καρκινικός δείκτης που βοηθά στη διάγνωση, αλλά κυρίως στην παρακολούθηση της εξέλιξης της νόσου έπειτα από κάποια θεραπεία. Σήμερα υπάρχει μεγάλη συζήτηση, αλλά και σύγχυση, για τη χρησιμότητα του δείκτη αυτού.
Γνωρίζουμε ότι η αύξηση του δείκτη δεν σημαίνει υποχρεωτικά ότι υπάρχει καρκίνος, καθότι και μια προστατίτιδα αυξάνει την τιμή του PSA και επίσης υπάρχουν πολλές περιπτώσεις όπου υφίσταται καρκίνος και η τιμή του PSA είναι χαμηλή. Το γεγονός ότι το PSA δεν λέει πάντα την αλήθεια δεν σημαίνει βέβαια ότι ο δείκτης αυτός δεν πρέπει να χρησιμοποιείται. Μόλις διαγνωστεί ο προστατικός καρκίνος πρέπει να γίνει σταδιοποίηση για να διαπιστωθεί αν υπάρχουν μεταστατικές εστίες στα οστά και σε λεμφαδένες. Αυτό επιτυγχάνεται με σπινθηρογράφημα οστών και με αξονική τομογραφία άνω-κάτω κοιλίας.
Στα αρχικά στάδια της νόσου υπάρχουν δύο επιλογές: η ριζική προστατεκτομή και η τοπική ακτινοβολία. Σε νεότερους ασθενείς συνήθως επιλέγεται η ριζική προστατεκτομή και σήμερα, εκτός από την ανοικτή κλασική ριζική προστατεκτομή, υπάρχει και η ρομποτική (da Vinci) επέμβαση.
Η ρομποτική επέμβαση προσφέρει γρηγορότερη κινητοποίηση και μικρότερη απώλεια αίματος κατά την επέμβαση. Οι επιπλοκές της χειρουργικής θεραπείας είναι παρόμοιες και στην ανοικτή και στη ρομποτική επέμβαση και είναι η ακράτεια των ούρων και η στυτική δυσλειτουργία. Η επιλογή του ασθενούς πρέπει να είναι επιλογή γιατρού και κέντρου και όχι επιλογή τεχνικής.
Η τοπική ακτινοβολία γίνεται είτε από εξωτερικές πηγές είτε με την εμφύτευση κόκκων ενδοϊστικά (βραχυθεραπεία). Οι επιπλοκές της ακτινοβολίας είναι ακτινική κυστίτις και ακτινική εντερίτις. Όταν υπάρχει μεταστατική νόσος κατά τη διάγνωση, η ενδεδειγμένη θεραπεία είναι ο ορμονικός χειρισμός.
Συνδυάζονται φάρμακα από το στόμα και ενέσιμα σκευάσματα που στόχο έχουν να μειώσουν την τεστοστερόνη του αίματος σε επίπεδα ορχεκτομής. Η ορμονική θεραπεία εξαφανίζει τη στύση και έπειτα από λίγα χρόνια προκαλεί οστεοπόρωση και αναιμία.
Ο καρκίνος του προστάτη στην πλειονότητα των περιπτώσεων εξελίσσεται αργά και έχει πολύ καλή πρόγνωση. Ο συνδυασμός χειρουργικής αντιμετώπισης, τοπικής ακτινοβολίας και ορμονικής αγωγής προσφέρει πολλά χρόνια ζωής στους ασθενείς αυτούς, με την προϋπόθεση ότι η διάγνωση θα γίνει έγκαιρα και σε αρχικά στάδια.
Στη Γ’ Ουρολογική Κλινική του Νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ για την αντιμετώπιση της υπερτροφίας του προστάτη χρησιμοποιούνται όλες οι σύγχρονες τεχνικές (TURIS, Greenlight laser), ενώ αντιμετωπίζονται τα προβλήματα των νεοπλασμάτων του προστάτη, των νεφρών και της ουροδόχου κύστης με ανοικτές αλλά και με λαπαροσκοπικές η ρομποτικές επεμβάσεις.
Πηγή: www.hygeia.gr