Πώς εντοπίζεται ο καρκίνος των νέων ανδρών με μία αυτοεξέταση

Ο καρκίνος των όρχεων, συνήθως εμφανίζεται σε άντρες κάτω των 35 ετών, αλλά σπάνια εμφανίζεται πριν από την εφηβεία (συνήθως μεταξύ 15-44 ετών).

Σχεδόν όλοι οι καρκίνοι των όρχεων προέρχονται από τα γεννητικά κύτταρα, δηλαδή τα κύτταρα που εμπλέκονται στην παραγωγή του σπέρματος. Οι καρκίνοι των όρχεων χωρίζονται σε δύο βασικές κατηγορίες (ανάλογα με τον ακριβή τύπο των κυττάρων που προκαλεί τον καρκίνο) και είναι εξίσου συχνοί: τα σεμινώματα που συμβαίνουν στο 50% περίπου των περιπτώσεων και τους μη σεμινωματώδεις όγκους.

Ποιοι είναι οι προδιαθεσικοί παράγοντες για τον καρκίνο του όρχεως;

Γνωστοί παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα να αναπτυχθεί καρκίνος στον όρχι είναι:

• Φυλή. Το υψηλότερο ποσοστό καρκίνου των όρχεων εμφανίζεται σε λευκούς άντρες στη Βόρεια Ευρώπη. Ίσως ορισμένοι γενετικοί ή περιβαλλοντικοί παράγοντες να εμπλέκονται σε αυτό.

• Οικογενειακό ιστορικό. Οι αδελφοί και οι γιοι ασθενών με καρκίνο του όρχεως έχουν αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο του όρχεως.

• Μη φυσιολογική κάθοδος των όρχεων στο όσχεο (κρυψορχία). Οι όρχεις αναπτύσσονται στην περιοχή της κοιλιάς και συνήθως κατεβαίνουν στο όσχεο πριν από τη γέννηση. Μερικά μωρά γεννιούνται με έναν ή και τους δύο όρχεις να μην έχουν κατέβει στο όσχεο. Μελέτες έχουν δείξει μία αύξηση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου σε άντρες που είχαν κρυψορχία, ιδιαίτερα όταν η κρυψορχία καθυστερήσει να αντιμετωπιστεί χειρουργικά.

• Υπογονιμότητα. Σε κάποιες μελέτες φαίνεται ότι οι υπογόνιμοι άντρες αντιμετωπίζουν μία ελαφρά αύξηση του κινδύνου.

• Λοίμωξη από AIDS. Οι άντρες που πάσχουν από AIDS έχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου τόσο στον όρχι όσο και σε άλλα όργανα.

Ποια είναι τα συμπτώματα του καρκίνου των όρχεων;

Στις περισσότερες περιπτώσεις, το πρώτο σύμπτωμα που παρατηρείται είναι μία ψηλαφητή ανώδυνη σκληρία πάνω στον όρχι. Σε κάποιες περιπτώσεις η σκληρία αυτή μπορεί να είναι και επώδυνη. Θα πρέπει, πάντως, να γνωρίζετε ότι υπάρχουν διάφορες άλλες παθήσεις που εμφανίζονται με τα ίδια συμπτώματα. Σε κάποιες σπάνιες περιπτώσεις, όπου ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί, μπορεί να παρουσιαστεί με συμπτώματα από άλλα μέρη του σώματος, όπως πόνος στην πλάτη ή στην κοιλιά, απώλεια βάρους ή δύσπνοια.

Πώς γίνεται η διάγνωση του καρκίνου των όρχεων;

Αρχικά, ο γιατρός θα σας εξετάσει κλινικά και θα ψηλαφήσει τους όρχεις, για να διαπιστώσει αν υπάρχει σκληρία. Μετά, θα προχωρήσει σε κάποιες εξετάσεις, όπως:
• Υπερηχογράφημα όρχεων. Η εξέταση αυτή μπορεί με ασφάλεια να ξεκαθαρίσει αν η σκληρία οφείλεται σε κάτι συμπαγές, όπως ο καρκίνος, ή σε κάποια καλοήθη κύστη που απλώς περιέχει υγρό.

• Εξετάσεις αίματος. Ο καρκίνος των όρχεων συχνά παράγει κάποιες ουσίες που μπορούν να ανιχνευθούν στο αίμα, οι λεγόμενοι καρκινικοί δείκτες. Οι αιματολογικές αυτές εξετάσεις είναι η α-εμβρυϊκή σφαιρίνη (AFP), β ανθρώπινη χοριακή γοναδοτροπίνη (β-hCG) και η γαλακτική αφυδρογονάση (LDH). Η αύξηση ενός ή περισσότερων δεικτών βοηθούν στην επιβεβαίωση του καρκίνου των όρχεων. Ωστόσο, μπορεί να υπάρχει καρκίνος των όρχεων, και οι τιμές αυτών των ουσιών στο αίμα να είναι σε φυσιολογικά επίπεδα. Έτσι, ένα αρνητικό αποτέλεσμα δεν αποκλείει τον καρκίνο.

Πώς εκτιμάται η έκταση και η εξάπλωση του καρκίνου των όρχεων;

Σε περίπτωση όπου επιβεβαιωθεί η ύπαρξη καρκίνου του όρχεως, θα πρέπει να γίνουν επιπλέον εξετάσεις, για να εκτιμηθεί εάν έχει εξαπλωθεί. Οι εξετάσεις που θα χρειαστεί να γίνουν είναι η απλή ακτινογραφία θώρακος, η αξονική τομογραφία και ίσως η μαγνητική τομογραφία. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται σταδιοποίηση και έχει ως στόχο να καθορίσει:

• εάν ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί στους λεμφαδένες στην κοιλιακή χώρα.

• εάν ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί και σε άλλες περιοχές του σώματος, όπως ο πνεύμονας.

Ποια είναι η θεραπεία του καρκίνου των όρχεων;
Αν από τις παραπάνω εξετάσεις επιβεβαιωθεί η εμφάνιση καρκίνου, ο γιατρός θα συστήσει τη χειρουργική αφαίρεση του όρχεως που πάσχει (ορχεκτομή).

Χειρουργική

Η χειρουργική επέμβαση συνιστάται σε όλες τις περιπτώσεις και έχει ως στόχο να αφαιρέσει τον όρχι που έχει καρκίνο. Αυτή από μόνη της μπορεί να είναι θεραπευτική, αν ο καρκίνος βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο και δεν έχει εξαπλωθεί.

Αν ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί πολύ, μπορεί επίσης να χρειαστεί, ύστερα από ακτινοθεραπεία ή χημειοθεραπεία, νέα χειρουργική επέμβαση, για να αφαιρεθούν κάποιες καρκινικές μάζες που παρέμειναν στην κοιλιά.

Ορχεκτομή και γονιμότητα
Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι η αφαίρεση του ενός όρχεως και εφόσον ο άλλος είναι φυσιολογικός δεν επηρεάζει τη σεξουαλική ζωή ή τη γονιμότητα. Η γονιμότητα μπορεί να επηρεαστεί σε περίπτωση όπου υποβληθείτε συμπληρωματικά σε χημειοθεραπεία ή ακτινοβολία. Ο γιατρός θα σας ενημερώσει και θα σας προτείνει να καταθέσετε σπέρμα σε τράπεζα σπέρματος. Πάντως, σε πολλούς ασθενείς η γονιμότητα επιστρέφει στο φυσιολογικό μετά το πέρασμα ενός έτους από τη χημειοθεραπεία/ακτινοθεραπεία.

Χημειοθεραπεία

Η χημειοθεραπεία είναι η θεραπεία του καρκίνου με τη χρήση αντικαρκινικών φαρμάκων που σκοτώνουν τα καρκινικά κύτταρα ή σταματούν τον πολλαπλασιασμό τους. Ο γιατρός σας θα σας συμβουλεύσει αν ανήκετε στην κατηγορία των ασθενών που πρέπει να υποβληθούν σε χημειοθεραπεία. Η διάρκεια και το είδος του θεραπευτικού προγράμματος εξαρτάται από τον τύπο και το στάδιο του καρκίνου κατά τη διάγνωση.

Ακτινοθεραπεία

Η ακτινοθεραπεία είναι μία θεραπεία που χρησιμοποιεί ακτινοβολία, η οποία στοχεύει τα καρκινικά κύτταρα και τα καταστρέφει. Και πάλι, ο γιατρός σας θα σας συμβουλεύσει αν η ακτινοθεραπεία έχει ένδειξη.

Παρακολούθηση μετά τη θεραπεία
Κανονικά, θα πρέπει να παρακολουθείστε για αρκετά χρόνια ύστερα από μία επιτυχημένη θεραπεία, για να διαπιστωθεί πρώιμα τυχόν επανεμφάνιση του καρκίνου. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει εξέταση από τον γιατρό και εξετάσεις αίματος που ελέγχουν τους καρκινικούς δείκτες. Μπορεί, επίσης, να υποβάλλεστε σε ακτινογραφία θώρακος ή αξονική τομογραφία, για να επιβεβαιωθεί ότι δεν υπάρχει υποτροπή.

Ποια είναι η πρόγνωση του καρκίνου του όρχεως;
Οι πρόγνωση είναι συνήθως πολύ καλή. Ο καρκίνος των όρχεων, χάρη στην πρόοδο της χημειοθεραπείας, έχει γίνει μία ιάσιμη μορφή καρκίνου σε πάνω από 95% των περιπτώσεων. Και μάλιστα, εάν ο καρκίνος διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί σε πρώιμο στάδιο, η ίαση είναι δεδομένη.
Αλλά ακόμη και αν ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος, εξακολουθεί να υπάρχει μία μεγάλη πιθανότητα ίασης και μάλιστα πολύ υψηλότερη συγκριτικά με άλλους τύπους καρκίνου.

Πηγή: Ινστιτούτο Μελέτης Ουρολογικών Παθήσεων, imop.gr