Ψυχογενής πυρετός: Πότε εμφανίζεται και πώς θα τον αντιμετωπίσετε
Σε περιόδους έντονου στρες και άγχους, εκδηλώνονται συχνά ψυχοσωματικά συμπτώματα όπως η δύσπνοια, ο πόνος στο στήθος και η ναυτία.
Μακροπρόθεσμα, η ψυχολογική καταπόνηση μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε χρόνιες επιπλοκές για την υγεία, όπως η παχυσαρκία, ο διαβήτης και η καρδιοπάθεια.
Μια λιγότερο γνωστή συνέπεια είναι ο λεγόμενος ψυχογενής πυρετός (psychogenic fever).
Ο ψυχογενής πυρετός εκδηλώνεται λόγω έντονης συναισθηματικής φόρτισης ή αυξημένου στρες. Πρόκειται για την αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του σώματος χωρίς να έχει προηγηθεί λοίμωξη.
Ελάχιστες είναι οι αναφορές στον ψυχογενή πυρετό στην ιατρική βιβλιογραφία και σπανίως διαγιγνώσκεται ως πάθηση που συνδέεται με το στρες. Για το λόγο αυτό, ο Δρ Takakazu Oka από το Πανεπιστήμιο του Κιούσου στην Ιαπωνία αποφάσισε να διεξάγει την πρώτη επιδημιολογική μελέτη σχετικά με το θέμα αυτό. Τα ευρήματα του ερευνητή δημοσιεύονται στην επιθεώρηση Temperature.
Στόχος του Δρ Oka ήταν να μελετήσει τους ακριβείς μηχανισμούς εκδήλωσης του ψυχογενούς πυρετού και παράλληλα να αναζητήσει πιθανούς τρόπους αντιμετώπισής του. Δεν είναι γνωστό πόσοι άνθρωποι εκδηλώνουν ψυχογενή πυρετό, σύμφωνα όμως με τις εκτιμήσεις του Δρ Oka, πρόκειται για φαινόμενο εξαιρετικά συχνό, όπως ο ίδιος έχει διαπιστώσει από την κλινική πράξη και από μεμονωμένα περιστατικά. Ψυχογενή πυρετό έχει παρατηρήσει να εκδηλώνουν εξαιρετικά συχνά οι νεαροί Ιάπωνες, μαθητές και φοιτητές, καθώς βρίσκονται υπό πίεση να επιτύχουν στον ακαδημαϊκό στίβο.
Πρόσφατες έρευνες σε ζώα υπέδειξαν πως το στρες πυροδοτεί το μηχανισμό του πυρετού όπως μια λοίμωξη. Ο Δρ Oka επισημαίνει ότι οι ιατροί πρέπει να λαμβάνουν υπ' όψιν ότι ο πυρετός μπορεί να προκύψει λόγω έντονου στρες και ότι ποικίλες ασθένειες και μικροενοχλήσεις μπορεί να προκληθούν ή να επιδεινωθούν από το στρες.
Η αντιμετώπιση του ψυχογενούς πυρετού –εναλλακτικά «λειτουργική υπερθερμία» (functional hyperthermia), όπως τον ονομάζει ο Δρ Oka– δεν βασίζεται στην επαναφορά της θερμοκρασίας του σώματος στα φυσιολογικά επίπεδα. Η θεραπεία κρίνεται αποτελεσματική όταν στοχεύει στη ρίζα του προβλήματος, δηλαδή στο ίδιο το στρες. Έτσι, ενδείκνυνται στην περίπτωση αυτή η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία, η φαρμακευτική αγωγή κατά του άγχους και άλλες πρακτικές μείωσης του στρες.
«Ορισμένοι ασθενείς εκδηλώνουν πολύ υψηλό πυρετό (έως και 41 βαθμούς Κελσίου) όταν εκτίθενται σε γεγονότα που προκαλούν έντονη συναισθηματική φόρτιση, ενώ άλλοι εκδηλώνουν επίμονο χαμηλό πυρετό (37-38 βαθμούς Κελσίου) σε περιόδους χρόνιου στρες», γράφει ο Δρ Oka στην περίληψη της μελέτης του.
«Ο μηχανισμός πίσω από τον ψυχογενή πυρετό δεν έχει γίνει ακόμη πλήρως κατανοητός. Ωστόσο, αναφορές περιστατικών καταδεικνύουν ότι ο ψυχογενής πυρετός δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με τα αντιπυρετικά, αλλά ανταποκρίνεται σε ψυχοτρόπα φάρμακα με αγχολυτική και κατασταλτική δράση ή μέσω της επίλυσης των δυσκολιών του ασθενούς με φυσικά μέσα ή με ψυχοθεραπεία.»
Κλείνοντας, ο Δρ Oka διευκρινίζει ότι προτιμά την απόδοση «λειτουργική υπερθερμία» έναντι του όρου «ψυχογενής πυρετός», σε μια προσπάθεια να καταρριφθεί το στίγμα που περιβάλλει την πάθηση και να αποδειχθεί ότι το στρες αποτελεί επαρκή αιτιολογία για την αναζήτηση ιατρικής βοήθειας.
«Προτιμώ να χαρακτηρίζεται ο πυρετός ως 'λειτουργικός', καθώς στην κλινική πράξη η ονοματολογία των ασθενειών που περιλαμβάνει τον όρο, όπως η λειτουργική δυσπεψία, οι λειτουργικές γαστρεντερικές διαταραχές ή το λειτουργικό σωματικό σύνδρομο, υπονοεί τόσο παθολογία σχετική με το στρες όσο και δυσλειτουργία του αυτόνομου νευρικού συστήματος.»
Διαβάστε επίσης:
Θερμοκρασία σώματος: Ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές, πότε υπάρχει πυρετός
Το ντουέτο συμπτωμάτων που επιβάλλει επίσκεψη στα Επείγοντα
Πυρετός: Από ποια θερμοκρασία και πάνω πρέπει να χορηγείται αντιπυρετικό
Δέκατα χωρίς άλλα συμπτώματα – Τι μπορεί να σημαίνουν